Полузатворена предна незаоблена самогласка
Полузатворената предна незаоблена самогласка (полувисока предна незаоблена самогласка) е вид на самогласка во голем број на јазици. Меѓународната фонетска азбука (МФА) го бележи гласот со is ⟨e⟩.
| Полузатворена предна незаоблена самогласка | |||
|---|---|---|---|
| e | |||
| |||
| МФА-бр. | 302 | ||
| Шифрирање | |||
| Единица (дек.) | e | ||
| Уникод (хекс.) | U+0065 | ||
| X-SAMPA | e | ||
| Киршенбаум | e | ||
И покрај истоветниот изглед со македонската буква, овој глас не се јавува во македонскиот гласовен систем. Македонската буква „е“ ја претставува полуотворената предна незаоблена самогласка ⟨ɛ⟩,
Особености уреди
| Табела на самогласки по МФА | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||
| Самогласките во парови се: незаоблена • заоблена | |||||||||||||||||||
Помош за МФА • легенда • табела •  табела со звуци • погл. | |||||||||||||||||||
- Според висината, самогласката е полузатворена (средновисока), што значи дека јазикот се става на средината помеѓу положбата на затворена и положбата на средна самогласка.
- Според местото на образување (редот), самогласката е предна, што значи дека јазикот се става што е можно понапред во устата без да направи препрека што би ја окарактеризирала како согласка.
- Според обликот на усните, самогласката е незаоблена, што значи дека усните се лабави и не заземаат округол облик.
Јазици уреди
| Јазик | Збор | МФА | Значење | Белешки | |
|---|---|---|---|---|---|
| англиски | Австралија[1] | bed | [bed] | 'кревет' | |
| Нов Зеланд | Може да биде поблиску до [ɪ] кај некои говорници. | ||||
| ЈАР | Може да биде и пониска [ɛ] или повисока [e̝~ɪ̞], зависно од дијалектот. | ||||
| Северна Америка | play | [pl̥e(ː)] | 'игра' | Некои дијалекти. Многу говорници имаат дифтонг од типот [eɪ] наместо оваа согласка. | |
| Ирска | Може да биде дифтонгот [eɪ] наместо оваа согласка, зависно од дијалектот. | ||||
| Шкотска[2] | |||||
| Индија[3] | |||||
| Сингапур[4] | |||||
| Алстер[5] | Се изговара како [ɛː~iə] во Белфаст. | ||||
| Кардиф[6] | kit | [kët] | 'прибор' | Централизирана; соодветствува на /ɪ/ во други дијалекти. | |
| арапски | египетски | ليه | [leː] | 'зошто' | |
| левантски | ليش | [leːʃ] | |||
| виетнамски | tê | [te] | 'отрпнат' | ||
| галисиски | tres | [tres] | 'три' | ||
| германски | стандарден[7] | Seele | [ˈzeːlə] | 'душа' | |
| грузиски[8] | მეფჱ | [mɛpʰej] | 'крал' | ||
| дански | стандарден[9] | hæl | [ˈheːˀl] | 'пета' | Често се претставува како /ɛ/. |
| западнофризиски | skeel | [ˈskeːɫ] | 'шашлив' | ||
| запотечки | тилкијапански[10] | се бара пример | [] | Се јавува претежно по [i], а инаку самогласката е централна ([ɘ]) | |
| италијански[11] | stelle | [ˈstelle] | 'ѕвезди' | ||
| каталонски[12] | séc | [ˈsek] | 'набор' | ||
| кинески | кантонски | 鼻 bei6 | [pei˨˨] | 'нос' | |
| мандарински | 飛 fēi | [feɪ̯˥] | 'лета' | ||
| ву | 隑 ge | [ɡe˩˧] | 'се навалува' | ||
| корејски | 베다 beda | [ˈpeːda] | 'сече' | ||
| малајски | bebek | [bebek] | 'патка' | ||
| норвешки | le | [leː] | 'се смее' | ||
| полски[13] | dzień | [ˈd͡ʑeɲ] | 'ден' | Алофон на /ɛ/ помеѓу преднонепчени или палатализирани согласки. | |
| португалски[14] | mesa | [ˈmezɐ] | 'маса' | ||
| руски[15] | шея | ⓘ | 'шија' | Се јавува само пред меки согласки. | |
| севернофризиски | ween | [ʋeːn] | 'син' | ||
| фарски | eg | [eː] | 'јас' | ||
| француски[16] | beauté | [bote] | 'убавина' | ||
| холандски | белгиски[17] | vreemd | [vreːmt] | 'чуден' | Во Холандија честопати се дифтонгира во [eɪ]. |
| североисточен | |||||
| стандарден | |||||
| шведски | se | [seː] | 'see' | ||
Наводи уреди
- ↑ Harrington, Cox & Evans (1997)
- ↑ Scobbie, Gordeeva & Matthews (2006:7)
- ↑ Wells, p. 626
- ↑ Deterding, David (2000) 'Measurements of the /eɪ/ and /oʊ/ vowels of young English speakers in Singapore'. In Adam Brown, David Deterding and Low Ee Ling (eds.), The English Language in Singapore: Research on Pronunciation, Singapore: Singapore Association for Applied Linguistics, стр. 93–99.
- ↑ http://www.phon.ucl.ac.uk/home/wells/x202-18a-ni.pdf
- ↑ Coupland (1990:93)
- ↑ Mangold (2005:37)
- ↑ Shosted & Chikovani (2006:261–262)
- ↑ Grønnum (1998)
- ↑ Merrill (2008:109–10)
- ↑ Rogers & d'Arcangeli (2004:119)
- ↑ Carbonell & Llisterri (1992:54)
- ↑ Jassem (2003:106)
- ↑ Cruz-Ferreira (1995:91)
- ↑ Jones & Ward (1969:44)
- ↑ Fougeron & Smith (1993:73)
- ↑ Verhoeven (2005:245)
Библиографија уреди
- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), „Catalan“, Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56, doi:10.1017/S0025100300004618
- Coupland, Nikolas (1990), English in Wales: Diversity, Conflict, and Change, стр. 93, ISBN 1-85359-032-0
- Harrington, J.; Cox, F.; Evans, Z. (1997). „An acoustic phonetic study of broad, general, and cultivated Australian English vowels“. Australian Journal of Linguistics. 17: 155–84. doi:10.1080/07268609708599550.
- Scobbie, James M; Gordeeva, Olga B.; Matthews, Benjamin (2006). „Acquisition of Scottish English Phonology: an overview“. Edinburgh: QMU Speech Science Research Centre Working Papers. Наводот journal бара
|journal=(help) - Cruz-Ferreira, Madalena (1995), „European Portuguese“, Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94, doi:10.1017/S0025100300005223
- Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), „Illustrations of the IPA:French“, Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76, doi:10.1017/S0025100300004874
- Grønnum, Nina (1998), „Illustrations of the IPA: Danish“, Journal of the International Phonetic Association, 28 (1 & 2): 99–105
- Jassem, Wiktor (2003), „Polish“, Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107, doi:10.1017/S0025100303001191
- Jones, Daniel; Dennis, Ward (1969), The Phonetics of Russian, Cambridge University Press
- Mangold, Max (2005), Das Aussprachewörterbuch, Duden, стр. 37, ISBN 9783411040667
- Merrill, Elizabeth (2008), „Tilquiapan Zapotec“, Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114, doi:10.1017/S0025100308003344
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), „Italian“, Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121, doi:10.1017/S0025100304001628
- Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), „Standard Georgian“, Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264, doi:10.1017/S0025100306002659
- Verhoeven, Jo (2005), „Belgian Standard Dutch“, Journal of the International Phonetic Association, 35 (2): 245, doi:10.1017/S0025100305002173