Ѓаур[1][2] или каурин[3][4] (турски: gâvur ; од персиски: گور gâvor застарена варијанта на модерниот گبر гаур, првично изведен од арамејски: 𐡂𐡁𐡓𐡀‎ ; романски: ghiaur; албански: kaur ; грчки: γκιαούρης , македонски: каур/ѓаур, бугарски: гяур ) што значи „неверник“ - поим историски користен во Отоманското Царство за немуслиманите или поконкретно за христијаните на Балканот.[5][6]

Теодор Жерико: Ѓаур (1820, литографија; Метрополитен музеј на уметноста, Њујорк)
Ежен Делакроа: Борбата на ѓаурот и Хасан (1826 година, масло на платно; Уметнички институт во Чикаго ), инспириран од Ѓаурот на Лорд Бајрон

Енциклопедија Британика од 1911 година го опишала поимот на следниов начин:

Ѓаур (турска адаптација на персискиот gâwr или gōr, неверник), збор што го користат Турците за да ги опишат сите кои не се муслимани, со посебно упатување на христијаните. Зборот, најпрво употребен како поим за изразување презир и прекор, станал толку општ што во повеќето случаи не е наменета навреда при неговата употреба; на пример, во делови од Кина, терминот странски ѓавол станал без навреда. Строга аналогија на ѓаур се наоѓа во арапскиот кафир (каур), или неверник, кој толку често се користел што станал назив за народите и земјите.


За време на Танзиматот (1839-1876), употребата на поимот од страна на муслиманите за немуслиманите била забранета за да се спречат проблемите што се појавувале во општествените односи.[7]

Европски културни референци уреди

 
Ѓаури пушат чибук со пашата од Дарданелите, илустрација на книга од 1839 година.
  • Ѓаур е име дадено на злобното чудовиште на човекот во приказната Vathek, напишана од Вилијам Бекфорд на француски во 1782 година и преведена на англиски набрзо потоа.[8]
  • Во 1813 година, Лорд Бајрон ја објавил својата песна The Giaour: A Fragment of a Turkish Tale, чии теми се вртат околу идеите за љубовта, смртта и задгробниот живот во Западна Европа и Отоманското Царство.
  • Le Giaour, слика од 1832 година на Ари Шефер, масло на платно, „ Musée de la Vie romantique “, Хотел Шефер-Ренан, Париз.

Поврзано уреди

Наводи уреди

  1. „ѓаур“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. „ѓаур“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  3. „каурин“Дигитален речник на македонскиот јазик
  4. „каурин“Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
  5. Speros Vryonis (1993). The Turkish State and History: Clio Meets the Grey Wolf. Institute for Balkan Studies. ISBN 978-0-89241-532-8. The Turkish term "giaour" a term of contempt, was applied to these Balkan Christians,
  6. Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. BRILL. 13 June 2013. стр. 44. ISBN 978-90-04-25076-5. In the Ottoman defters, Orthodox Christians are as a rule recorded as kâfir or gâvur (infidels) or (u)rum.
  7. Gawrych, George (2006). The Crescent and the Eagle: Ottoman Rule, Islam and the Albanians, 1874-1913. I.B.Tauris. стр. 15. ISBN 978-1-84511-287-5.
  8. Beckford, William (2013). Vathek. OUP Oxford. ISBN 978-0-19-164578-5.