Стариот дворец или Ески-сарај (турски: Saray-ı Atîk-i Âmire) — првата палата изградена во Отомански Цариград за време на отоманскиот период. Местото на палатата се наоѓа во денешниот главнен кампус на Истанбулскиот универзитет, помеѓу Сулејмановата Бајазитската џамија во населбата Бајазит, во областа Фатих во Истанбул.

Ески-сарај
Saray-ı Atîk-i Âmire
Eski Saray
Карта
Општи податоци
Видпалата
Стилосманлиски
МестоИстанбул, Турција
Координати41°0′46.9″N 28°57′49″E / 41.013028° СГШ; 28.96361° ИГД / 41.013028; 28.96361
Почната15 век
Нарачателосманлиски султани
СопственикРепублика Турција
Технички податоци
Структурен системобјект со двор и градина
Проектирање и изградба
АрхитектМехмед II

Палатата, која започнала да се гради по освојувањето на Цариград, била завршена во 1458 година. Иако историчарите од тој период како Дука и Михаил Критовул го навеле крајот на изградба на палатата како 1455 година, општо мислење е дека делови како харемот и замокот биле завршени во текот на овие датуми, но изградбата траела до 1458 година кога палатата ја добила својата целосна форма.

Евлија Челебија наведува дека изградбата на палатата била започната во 1454 година врз темелите на стара црква по заземањето на Истанбул и дека палатата била опкружена со цврст правоаголен ѕид покриен со сино олово, без ѕидови и кули, со 12.000 аршини [1]

Историчарот Тур-и Сина (Турсун-бег), кој живеел за време на владеењето на Мехмед II, спомнал дека палатата поседувала куќи, харем, Диван-и Хумајун, престолската соба каде што султанот ги вршел државните работи и површина доволно голема за султаните да ловат во палатата.

За време на владеењето на Мехмед Освојувачот, тој започнал да ја гради палатата Топкапи и се населил тука по завршувањето на палатата во 1478 година. Иако султанот живеел во палатата Топкапи, некои денови во неделата ги поминувал и во Старата палата и харемот. Во следните години се забележуваат одредени промени во областа на палатата. Познато е дека џамијата Бајазид и дел од нејзиниот комплекс, кој бил пуштен во употреба во 1506 година, биле земени од просторот на Стариот дворец. Палатата е прикажена во минијатурата на Матракчи Насух. Како и во 1540/41 година, Стариот дворец бил во голема мера уништен од пожар и повторно бил изграден од Сулејман I. Додека султановиот харем бил преместен во палатата Топкапи по пожарот, мајката на султанот, обесчестените наложници и наложниците, жените на починатиот или симнатиот султан започнувале да живеат во харемот во Старата палата. Со изградбата на џамијата Сулејманије и нејзиниот социјален комплекс во 1557 година, дошло до дополнителна контракција во областа на палатата.

Ниту еден остаток од палатата не преживеал до денес. Во минатото, Големите султанки (бабата на Падишахот) биле испраќани во Стариот дворец на барање на Валиде султаните доколку живееле во владеењето на нивниот внук. Сафије султан била една од нив.

Наводи уреди

  1. Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nden Seçmeler (Türkçe). İstanbul: Ötüken Neşriyat. 2011. ISBN 978-975-437-850-4.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)