Гратче (езеро)
Гратче или Кочанско Езеро (месно познато како Браната) — вештачко езеро сместено во подножјето на Осоговските Планини, на местото на некогашното село Долно Гратче, оддалечено околу 6 км северно од Кочани.[1] Езерото има издолжен облик во правец север-југ и е со вкупна површина од 0,19 км2.[2]
| Гратче | |
|---|---|
 | |
| |
| Координати | 41°57′47″N 22°24′30″E / 41.96306° СГШ; 22.40833° ИГД |
| Вид | вештачко |
| Главен дотек | Мала Река Велика Река |
| Главен истек | Кочанска Река |
| Земји во сливот | Македонија |
| Најг. должина | 1,2 км |
| Најг. ширина | 0,2 км |
| Површина | 0,19 км2 |
| Најг. длабочина | 29 м |
| Водна зафатнина | 2,4 хм3[б 1] |
| Надм. височина на површината | 467 м |
Езерото било изградено на местото на коешто Мала и Велика Река ја образуваат Кочанска Река во 1959 година, со цел водоснабдување на градот Кочани и во помала мера за наводнување на Кочанското Поле.[2]
Географија уреди
Гратче било создадено на местото на коешто Мала и Велика Река ја образуваат Кочанска Река, каде што во минатото се наоѓало селото Горно Гратче, на надморска височина од 467 м. Езерото е долго 1,2 км, а широко е 0,2 км и има должина на бреговата линија од околу 3,5 км. Неговата површина изнесува 0,19 км2, а најголемата длабочина е 29 м.[2]
Брана и капацитет уреди
Браната е изградена на Кочанска Река во 1959 година и претстсавува армиранобетонска брана со височина од 29 м, должина на круната од 145 м, ширина на мостот од 0,8 м и ширина на основата од 6 м. Со атмосферските врнежи, езерото годишно во просек добива вода од околу 383.000 м3. Браната има целокупна зафатнина од околу 2.250.000 м3, а водата се користи за наводнување и индустриски цели.<ref name="општина">На мостот на браната е поставена спомен-плоча во чест на изградбата на браната.[2]
Туризам уреди
Езерото Гратче има и туристичко-рекреативен карактер, со градот Кочани е поврзано по асфалтен пат, а на неговиот брег има неколку објекти со угостителски карактер и хотел. На северната страна на езерото, на самиот спој на Мала и Велика Река се наоѓа археолошкото наоѓалиште Долно Градиште. Околу езерото постојат планинарски пешачки патеки коишто овозможуваат да се заобиколи, а на оддалеченост од околу 1 км по течението на Велика Река се наоѓа Гратчевскиот Водопад којшто настанал со изградба на помошна брана на тоа место. Во повисоките делови од планината има видиковец, а од езерото има патека и до споменикот „Мактеон“.[2]
Галерија уреди
-
Панорама на езерото
-
Езерото во 1961 година -
Браната -
Браната со мостот -
Браната со мостот
Поврзано уреди
Белешки уреди
- ↑ Според друг извор, вкупната зафатнина изнесува 2,25 хм3.
Наводи уреди
- ↑ „Езеро Гратче“. Општина Кочани. 26 март 2018.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ивица Милевски; Зоран Тунтев; Ирена Ружин; Виолета Јанкова; Јане Вртески; Звонко Наумоски (2016). „Студија за состојбата со потенцијалите за развој на туризмот во Источен плански регион“ (PDF). Центар за развој на Источен плански регион. стр. 41. Посетено на 18 февруари 2021.
Надворешни врски уреди
Гратче (езеро) на Ризницата ?
