Голема унгарска рамнина

Големата унгарска рамнина, позната и како Алфелд или Голем Алфелд (унгарски: Alföld или унгарски: Nagy Alföld) — рамнина која зазема голем дел од Унгарија.[1][2] Тоа е најголемиот дел од Панонската Низина.

Големата унгарска рамнина

Граници уреди

 
Бунари во Националниот парк

Нејзините граници се Карпатите на север и исток, на Заддунавските Планини и хрватските планини на југозапад, а на југ, реката Сава.

Географија уреди

Рамнина во Унгарија уреди

 
Територијата што ја зафаќа рамнината во Унгарија.

Нејзината територија покрива околу 52.000 km2 во Унгарија, приближно 56% од нејзината вкупна површина од 93.030 km2. Највисоката точка на рамнината е Хопорто, а најниската точка е реката Тиса.

Најважните унгарски писатели инспирирани и поврзани со рамницата се Ференц Мора и Жигмонд Мориц , како и поетите Шандор Петефи и Ѓула Јухаз.

Најважната река на рамнината е Тиса.

Значајни градови со лековити бањи се Берекфурдо, Церешезоло, Ѓула, Хајдусобосло, Сентес и Солнок.

 
Фарма на Голема унгарска рамнина, 19 век, од Геза Мецоли
 
Национален парк Хортобаѓ на Големата унгарска рамнина со овци

Праисториска култура уреди

За време на праисториската ера, Големата унгарска рамнина била место за културни и технолошки промени, како и важна средба за културите на Источна и Западна Европа. Тоа е регион од голема археолошка важност за големите европски културни транзиции.

За време на раното железно доба (првиот милениум п.н.е.), варијантата на средноевропската култура Халштат ја населувале Прекудунавска Унгарија, додека предскитските и подоцнежните скитски култури биле пронајдени во источниот регион на Големата унгарска рамнина.

Геномска анализа на праисториските популации уреди

Во 2014 година била објавена голема студија за ДНК од погребите во Големата унгарска рамнина.[3] Во извештаите во распон од 5.000 години се забележани значителни геномски промени на почетокот на неолитскиот, бронзениот и железен век, со периоди на стабилност меѓу нив. Најраниот неолитски геном бил сличен со другите европски ловци-собирачи и изненадувачки немало докази за присуство на лактоза во тој период. Имало и транзиција кон посветла пигментација.

Наводи уреди

  1. Gábor Gercsák (2002). „Hungarian geographical names in English language publications“ (PDF). Studia Cartologica. Eötvös Loránd University. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-03-20. Посетено на 30 April 2011.
  2. Gábor Gercsák (2005). „Magyar tájnevek angol fordítása“ (PDF). Fasciculi Linguistici / Series Lexicographica (унгарски). Eötvös Loránd University. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-03-20. Посетено на 30 April 2011.
  3. Gamba, Cristina; Jones, Eppie R.; Teasdale, Matthew D.; McLaughlin, Russell L.; Gonzalez-Fortes, Gloria; Mattiangeli, Valeria; Domboróczki, László; Kővári, Ivett; Pap, Ildikó; Anders, Alexandra; Whittle, Alasdair; Dani, János; Raczky, Pál; Higham, Thomas F. G.; Hofreiter, Michael; Bradley, Daniel G.; Pinhasi, Ron (2014). „Genome flux and stasis in a five millennium transect of European prehistory“. Nature Communications. 5: 5257. doi:10.1038/ncomms6257. ISSN 2041-1723.

Надворешни врски уреди