Банатска Република
Банатска Република — краткотрајна држава, која била прогласена на 31 октомври 1918 година во Темишвар, по колапсот на Австроунгарија.
| Банатска Република | |||||
| Banater Republik (германски) Bánáti Köztársaság (унгарски) Republica bănățeană (романски) Banatska republika (српски–латиница) Банатска Република (српски–кирилица) | |||||
| Непризнаена држава Клиентска држава на Унгарската република (1918) Клиентска држава на Кралството СХС (1918–1919) | |||||
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
| |||||
| Химна Химна на Унгарија Марсеjеза | |||||
Прогласената република во однос на денешните граници. | |||||
| Главен град | Темишвар | ||||
| Јазици | Најчести: Австриски германски, унгарски, Швапски германски Помалку зборувани: романски, српски, словачки, русински, хрватски, француски, банатски бугарски | ||||
| Уредување | Република | ||||
| Главен комесар | |||||
| - | 1918–1919 | Ото Рот | |||
| Законодавство | Народен совет | ||||
| Историски период | Прва светска војна Револуции и интервенции во Унгарија (1918–20) | ||||
| - | Прогласена | 31 октомври – 2 ноември 1918 | |||
| - | Распуштање на владата | 20 февруари 1919 | |||
| Население | |||||
| - | 1918 | 1580000 | |||
| Валута | Австроунгарска круна | ||||
| Денес во |  Романија Србија Унгарија
| ||||
Историја уреди
По прогласувањето на Банатска Република, бил формиран Банатски народен совет, кој се состоел од по пет претставници од следните нации кои живееле на територијата на Банат: Германци, Унгарци, Срби и Романци.
Главниот комесар на новоформираната република станал доктор Ото Рот, додека за воен командант бил избран Алберт Барт.[1] Унгарската влада веднаш ја признала независноста на Банатската република. Поддршката за создавање на Банатската република од страна на Унгарија била со цел да се задржи северниот Банат и да се намали определувањето на тамошното население за припојување кон јужнословенската држава.
Банатскиот народен совет организирал воени одреди и цивилна стража на 4 ноември истата година. Целта за формирање на воените одреди била воспоставување на контрола врз целата територија на Банат. Сепак, Банатска Република траела кратко, по неколку дена, војската на Кралството Србија влегла во Банат и го приклучила како своја територија и тоа било крај на Банатската република. Неколку месеци подоцна, територијата на Банат била поделена меѓу Кралството СХС и Романија, земајќи ги предвид прогласот на Големото народно собрание во Нови Сад и резолуцијата од Алба Јулија.
Во април 1920 година, Германците од Банат поднеле барање до Париската мировна конференција да се обнови републиката, под име Република Банатија. Според ова барање, обновената република, освен Банат, би ја вклучила и соседната Бачка, и би била поделена на кантони слично на Швајцарија, во кои би управувале претставниците на мнозинската етничка група од секој кантонт.[2] Овој предлог бил отфрлен од страна на Париската мировната конфренција.
Демографија уреди
Република Банат броела 1.582.133 жители, од кои:
- 592.049 (37,42%) Романци
- 387.545 (24,50%) Германци
- 284.329 (17,97%) Срби
- 242.152 (15,31%) Унгарци
- имало и помал број на помали етнички групи во кои спаѓале Словаци, Хрвати, Русини и други.
Според религија, населението во Република Банат било:
- 855.852 (54,10%) православни христијани
- 591.447 (37,38%) католици
- членови на помали верски заедници како калвинисти, лутеранци, и Евреи.
Наводи уреди
- ↑ „Povestea Republicii Bănăţene, forma statală care a supravieţuit patru luni. A fost proclamată de un avocat evreu la sfârşitul Primului Război Mondial | adevarul.ro“. web.archive.org. 2017-11-25. Архивирано од изворникот на 2017-11-25. Посетено на 2019-04-20.CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
- ↑ Kókai, Sándor (2009). „Illúziók és csalódások: a Bánsági Köztársaság“. Közép-Európai Közlemények (унгарски). 2: 63–74.
Литература уреди
- Драго Његован, Присаједињење Војводине Србији, Нови Сад, 2004.
- Милојко Брусин, Наша разграничења са суседима 1919—1920, Нови Сад, 1998.
- Mitrović, Andrej (1975). Razgraničenje Jugoslavije sa Mađarskom i Rumunijom 1919-1920: Prilog proučavanju jugoslovenske politike na Konferenciji mira u Parizu. Novi Sad: Institut za izučavanje istorije Vojvodine.
Поврзано уреди