Балатон (унг. Balaton, лат. Lacus Pelso, гер. Plattensee) — најголемо езеро во Средна Европа и се наоѓа во Унгарија. Реката Зала е најголемата притока на езерото, а канализираниот Шио е единствената истека од езерото.

Балатон
Location of Lake Balaton within Hungary
ПодрачјеУнгарија
Координати46°50′N 17°44′E / 46.833° СГШ; 17.733° ИГД / 46.833; 17.733
Главни приливиЗала
Главни истециСио
Слив{{Пб/Грешка во изразот: Непрепознаен интерпункциски знак „&“
 |1=Грешка во изразот: Непрепознаен интерпункциски знак „&“
}}
5,174 km2 (1,998 ми)[1] км2
Сливни земјиУнгарија
Најг. должина77 kм (253,000 ст) км
Најг. ширина14 kм (46,000 ст) км
Површина{{Пб/Грешка во изразот: Непрепознаен интерпункциски знак „&“
 |1=Грешка во изразот: Непрепознаен интерпункциски знак „&“
}}
592 km2 (229 ми) км2
Прос. длабочина3.2 м (10 ст) м
Најг. длабочина12.2 м (40 ст) м
Зафатнина1.9 km3 (0.46 cu mi) км3
Проточност2 години
Брег236 kм (774,000 ст) км
Надм. височина104.8 м (344 ст) м
Населени местаКештели, Сиофок, Балатонфиред
1 Бреговата должина не е добро определена мерка.
Балатон
Мапа на Балатон
Сателитска снимка на Балатон
Зала притока на Балатон

Со површина од 592 км2, должина од 77 метри и широчина од 14 километри, езерото се наоѓа на 104 метри надморска височина, со најголема длабочина од 12,2 метри (просечна длабочина од 3,2 метри).

Име уреди

Постојат неколку варијанти за потеколот на името Балатон:

  • Описниот превод би го дал значењето Блатно езеро, што оди во прилог на тезата дека името потекнува од словенскиот збор блато. Меѓутоа Бала, веќе нема никакво значење во модерниот унгарски јазик, додека тон (унг. ton) има значење на езеро.
  • За време на Римското Царство езерото се нарекувало Плитко езеро (лат. Lacus Pelso), додека германците го користеле името (гер. Plattensee), кое има исто значење како и на латински јазик.

Клима уреди

Езерото Балатон, со зголемени атмосферски врнежи, влијае врз климата на околината. Има многу облачни денови, помала варијација на температурата за разлика од останатиот дел на Унгарија. Во текот на зимата површината на езерото обично е замрзната.

Туризам уреди

Туризмот е доста развиен, најголем промет се остварува од јуни до септември, кога просечната температура на водата е 25 °C. За време на силните зими се организира риболов на лед и така се продолжува туристичката сезона.

Населби околу Балатон уреди

Северна страна уреди

Од исток кон запад: Балатонфекајар (Balatonfőkajár) - Балатонкаратја (Balatonakarattya) - Балатонкенеше (Balatonkenese) - Балатонфизфе (Balatonfűzfő) - Балатоналмади (Balatonalmádi) - Алшоерш (Alsóörs) - Палознак (Paloznak) - Чопак (Csopak) - Арач (Arács) - Балатонфиред (Balatonfüred) - Тихањ (Tihany}) - Асофе (Aszófő) - Ервењеш (Örvényes) - Балатонудвари (Balatonudvari) - Февењеш (Fövenyes) - Балатонакали (Balatonakali) - Занка (Zánka) - Балатонсепезд (Balatonszepezd) - Сепездфирде (Szepezdfürdő) - Ревфилеп (Révfülöp) - Палкеве (Pálköve) - Абрахамхеќ (Ábrahámhegy) - Балатонрендеш (Balatonrendes) - Бадачоњтомај (Badacsonytomaj) - Бадачоњ (Badacsony) - Бадачоњтеремиц (Badacsonytördemic) - Сиглегет (Szigliget) - Балатонедерич (Balatonederics) - Балатонќерек (Balatongyörök) - Воњарцвашхеќ (Vonyarcvashegy) - Ќенешдиаш (Gyenesdiás) - Кестхељ (Keszthely).

Јужна страна уреди

Од исток кон запад: Балатонакаратја (Balatonakarattya) - Балатоналига (Balatonaliga) - Балатонвилагош (Balatonvilágos) - Шошто (Sóstó) - Сабадифирде (Szabadifürdo) - Шијофок (Siófok) - Сеплак (Széplak) - Замарди (Zamárdi) - Сантоди (Szántód) - Балатонфелдвар (Balatonföldvár) - Балатонсарсо (Balatonszárszó) - Балатонсемеш (Balatonszemes) - Балатонлеле (Balatonlelle) - Балатонбоглар (Balatonboglár) - Фоњод (Fonyód) - Белателеп (Bélatelep) - Балатонфењвеш (Balatonfenyves) - Балатонмаријафирде (Balatonmáriafürdő) - Балатонкерестур (Balatonkeresztúr) - Балатонберењ (Balatonberény) - Фенекпуста (Fenékpuszta)

Историја и занимливости уреди

Галерија уреди

Надворешни врски уреди

Литература уреди

  • Pongrác Galsai: Der Balaton. Landschaft und Geschichte, Corvina Verlag, Budapest, 1978, ISBN 3876807492
  • László Trunko: Sammlung geologischer Führer Band.91, 2000, ISBN 344315073X
  • Anasztázia Koncz: Balaton: Bildband, Corvina Verlag, Budapest, 1986, ISBN 963-13-2206-8
  • Francé, R.: Balaton-Ausschuß der Ungarischen Geographischen Gesellschaft: Resultate der wissenschaftlichen Erforschung des Balatonsees, Wien, Commissionsverlag

Наводи уреди

  1. Herschy, Reginald W.; Fairbridge, Rhodes W. (1998). Encyclopedia of Hydrology and Lakes. Springer Publishing. ISBN 978-0-412-74060-2. Посетено на August 22, 2012.