Амфихидромна точка
Амфихидромна точка — точка со нулта амплитуда на еден хармониски елемент на плимата.[1] Плимниот распон (амплитудата, разликите во висината меѓу плимата и осеката), за тој хармониски елемент се зголемува со зголемувањето на растојанието од амфихидромната точка.[2] Овие точки понекогаш се наречени плимни јазли.
Поимот „амфихидромна точка“ потекнува грчкиот збор „амфи“ (околу) и „дромос“ (трчање), кое се однесува на кружното движење на плимите околу точките.[3]
Амфихидромните точки настануваат под дејство на Кориолисовиот ефект во заедништво со океанските котлини, морињата и заливите создаваат бранов модел, познат и како амфихидромен систем, кој ротира околу амфихидромната точка.[2][5] Кај амфихидромните точки на провладувачкиот плимен елемент, скоро и да нема вертикално придвижување под дејство на плимата и осеката. Постојат плимни струења бидејќи нивото на површината на водата е различно на секоја од страните од амфихидромната точка. Се создава посебен амфихидромен систем за секој периодичен елемент на плимата и осеката.[6]
На повеќето места M2 е најголемиот (полудневен) плимен елемент, со амплитуда со големина на половина од целата плима. За овие точки важи дека истовремено постигнуваат плима и осека. На сликата, осеката задоцнува или предничи за 1 час и 2 минути од соседната линија. Каде што овие линии се сретнуваат се наоѓаат амфихидромните точки и плимите и осеките ротираат околу нив; на пример, вдолж чилеанското крајбрежје и од Јужно Мексико до Перу, плимите и осеките се движат кон југ, додека од Калифорнискиот Залив до Алјаска се движат кон север.
Амфидромни точки при M2 плимниот елемент уреди
Врз основа на придружната слика, амфихидромните точки кои ротираат во насока на часовникот се:
- северно од Сејшелите
- во близина на Ендербиевата Земја
- во близина на Перт
- источно од Нова Гвинеја
- јужно од Велигденскиот Остров
- Западно од Галапагос
- северно од Земја на Кралицата Мод
Амфихидромни точки со насока на ротација спротивна од насоката на часовникот се:
- во близина на Шри Ланка
- северно од Нова Гвинеја
- кај Тахити
- меѓу Мексико и Хаваи
- во близина на Заветрените Острови
- источно од Њуфаундленд
- насреде меѓу Рио де Жанеиро и Ангола
- источно од Исланд
Островите Мадагаскар и Нов Зеланд се амфихидромни точки во однос на тоа што плимата се движи околу нив во спротивна насока од насоката на стрелките на часовникот за време од 12 и половина часа, но силината на плимата и осеката на нивните крајбрежја е забележливо поголема.
Поврзано уреди
Наводи уреди
- ↑ http://journals.hil.unb.ca/index.php/ag/article/view/729/1081
- ↑ 2,0 2,1 https://www.e-education.psu.edu/earth540/content/c6_p1.html
- ↑ Cartwright, David Edgar (2000). Tides: A Scientific History. Cambridge University Press. стр. 243. ISBN 978-0-521-79746-7.
- ↑ Picture credit: R. Ray, TOPEX/Poseidon: Revealing Hidden Tidal Energy GSFC, NASA. Redistribute with credit to R. Ray, as well as NASA-GSFC, NASA-JPL, Scientific Visualization Studio, and Television Production NASA-TV/GSFC
- ↑ „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2010-06-02. Посетено на 2014-06-16.
- ↑ http://ffden-2.phys.uaf.edu/645fall2003_web.dir/ellie_boyce/amphidromic.htm