Алберт Апониј де Наѓапони (29 мај 1846  – 7 февруари 1933) бил унгарски благородник и политичар.

Животопис уреди

Се родил на 29 мај 1846 година во Виена, каде што неговиот татко, грофот Џорги Апониј, тогаш бил унгарскиот канцелар. Тој припаѓал на античко благородно семејство од 13 век. Грофот Алберт Апониј станал член на унгарскиот парламент во 1872 година и останал член на тоа, со еден краток исклучок, до 1918 година. Од крајот на 1880-тите, тој бил водач на "обединета опозиција", која се состоела од сите партии кои биле непријателски на австроунгарскиот компромис од 1867 година.[1] Се венчал со Клатилде Апониј во 1897 година.

Бил претседател на Претставничкиот дом на Унгарија од 31 октомври 1901 до 6 ноември 1903 година.

Како министерот за образование тој ги изготвил законите, понекогаш именувани како апонијски закони, донесени во 1907 година, во кој процесот на Маргаризацијата кулминирал. Читањето, пишувањето и броењето во основните училишта било направено исклучиво на унгарски јазик за првите четири години образование.[2] Околу 600 романски села останале без образование како резултат на законот. До 1917 година, биле затворени 2.975 романски основни училишта.[3]

 
Договорот од Трианон; 1920. Алберт Апониј стои во средината

По Првата светска војна, најзначајната јавна функција на Апони е неговото назначување во 1920 година за да ја предводи унгарската делегација на Версајската мировна конференција за да го презентира случајот на Унгарија сосојузничките сили собрани таму за да ги утврди условите на мировниот договор со Унгарија, кој подоцна станал познат како Договорот од Трианон поради тоа што бил потпишан во Големата сала на Палатата Трионан. Мисијата на Апониј во Версај била залудна, бидејќи сојузниците одбиле да преговараат за условите на мировниот договор.

Помеѓу 1911 и 1932 година, тој бил пет пати номиниран за Нобеловата награда за мир од страна на унгарските универзитети, научници и политички групи,[4] но никогаш не станал лауреат. Грофот Апониј бил забележан оратор и имал широки интереси надвор од политиката, опфаќајќи лингвистика (течно зборувал шест јазици), литература, филозофија и музика. Ги посетил Соединетите Американски Држави неколкупати, најпрвин во 1904 и последно во 1924 година, каде што се занимавал со предавања и се спријателувал со водечки јавни личности, меѓу кои и претседателите Теодор Рузвелт и Вилијам Хауард Тафт . Апони ги опишувал своите впечатоци за Америка во својата автобиографија Мемоарите на грофот Апониј, објавени од Хајнеман (Лондон), 1935 година. Тој исто така бил автор на книгите Естетика и политика, Уметникот и државник . Починал на 7 февруари 1933 година во Женева, каде што тогаш чекаше да присуствува на повторното отворање на Конференцијата за разоружување на Лигата на народите .

Од страна на американските и британските медиуми, тој често се нарекувал "Големиот старец на Средна Европа". Во Унгарија тој бил именуван како "Најголемиот жив Унгарец".

Работа (избрани) уреди

 
Портрет на Филип де Ласло
  • 1889: Парламентарен ангажман, асоцијација со Апонии Алберт Грфорл . Будимпешта
  • 1895: Естетика и политика, музика и уметност (естетика и политика, уметник и државници), Будимпешта
  • 1896: Апониј Алберт . 2 вол. Будимпешта
  • 1908: кратка скица на унгарскиот устав и на односите меѓу Австрија и Унгарија . Будимпешта
  • 1911: Предавања за мировниот проблем и за уставниот раст на Унгарија: предавања . Будимпешта: Печатење на Св. Стефан
  • 1912: Magyar közjog osztrák világitásban . Будимпешта
  • 1915: Австроунгарија и војна , Њујорк: австроунгарски конзулат. Соавтори: Алберт Апониј, Ладислав Хенгелмулер фон Хенервар , Константин Теодор Думба , Александар Нубер фон Перекед
  • 1922: Ötven év, ifjukorom - huszonöt év az ellenzéken . Budapest: Pantheon irodalmi intézet r.-t
  • 1922: Emlékirataim. Ötven év Apponyi Albert gróf . Повеќе, на пример. 2 вол. Будимпешта, 1922, 1934.
    • Мемоарите на грофот Апони . 312 стр.   Лондон: Хајнеман, 1935
  • 1925: Грофот Апониј Алберт го подигнал магичниот алкотењер . Будимпешта
  • 1928: Правда за Унгарија: преглед и критики за ефектот од Договорот од Трианон . 376 стр.   Лондон: Longmans, Green (еден од неколкуте соработници)

Предци уреди

Предци на грофот Алберт Џорги Апониј де Наги-Апони во три генерации
Грофот Алберт Ѓерги Апониј де Наги-Апони Татко:

</br> Грофот Ѓерги Апониј де Наги-Апони
Дете татко:

Грофот Ѓерги Апониј де Наги-Апони
Отец прадедо:

 Грофот Антал Ѓерги Апониј де Наги-Апони
Отец Прабаба:

Грофицата Марија Каролина фон Лодрон-Латерано-Кастелромано
Баба за татко:

</br> Грофицата Ана Zichy de Zich et Vásonkeö
> Грофица Марија Ана Коловат-Краковски
Мајка:

</br> Грофицата Јулијана Штареј де Наги-Михали и Штара
Матичен дедо:

</br> Алберт Штареј де Наги-Михали и Штара
Мајки прадедо:

</br> Mihály Sztáray de Nagy-Mihály et Száta
Мајчинска прабаба:

</br> Марија Ана Eleonora Eszterházy de Galántha
Баба мајка:

</br> Franziska Károlyi de Nagykároly
Мајки прадедо:

</br> József Károlyi de Nagykároly
Мајчинска прабаба:

</br> Марија Елизабет Јохана фон Валдштајн-Вартенберг

Наводи уреди

  1. Chisholm 1911.
  2. Teich, Mikuláš; Dušan Kováč; Martin D. Brown (2011). Slovakia in History. Cambridge University Press. ISBN 9781139494946. Посетено на 31 August 2011.
  3. Stoica, Vasile (1919). The Roumanian Question: The Roumanians and their Lands. Pittsburgh: Pittsburgh Printing Company. стр. 27.
  4. nobelprize.org. „The Nomination Database for the Nobel Peace Prize, 1901-1956“. Посетено на 20 June 2011.
Наведи извор

Надворешни врски уреди