Островот Акамдар (турски: Akdamar Adası), познат и како Ахтамар[1][2] (ерменски: Աղթամար)[3] или Актамар[4][5] (ерменски: Ախթամար),[6][7] — најголем од четирите острови во езерото Ван, во источна Турција. Околу 0,7 км2 во големина, се наоѓа на околу 3 километри од крајбрежјето. На западниот крај на островот, карпа од 80 метри се издига над нивото на езерото (1.912 м надморска височина), додека островот опаѓа на исток. На островот се наоѓа Катедралата на Светиот Крст од 10 век, која била седиште на ерменскиот апостолски католикосат од 1116 до 1895 година.

Акдамар
Грешка во Lua во Модул:Location_map, ред 408: Malformed coordinates value
Географија
МестоВан (езеро)
Координати38°20′30″N 43°02′07″E / 38.341667° СГШ; 43.035278° ИГД / 38.341667; 43.035278
Вкупно острови1
Површина0,7 км2
Должина0,7 км
Ширина0,6 км
Брегова линија2 км
Највисоко издигнување1,912 м
Управување
ПокраинаВан
РеонГеваш

Легенда за името уреди

 
Статуа од принцеза Тамара.

Потеклото и значењето на името на островот не е познато[8], но постои објаснување за народната етимологија, врз основа на стара ерменска легенда[9]. Според приказната, ерменската принцеза по име Тамара живеела на островот и била вљубена во обичен човек. Ова момче секоја вечер пливало од брегот до островот, водено од светлината што ја запалувала за него. Нејзиниот татко дознал за посетите на момчето. Една ноќ, додека чекала да дојде својот љубовник, ја скршила светлината, оставајќи го момчето во средината на езерото без водич за да посочи во кој правец да плива. Тој се удавил и неговото тело се нашло на брегот и, како што легендата заклучува, додека се давело ги кажувало зборовите „Ах, Тамара[10][11]. Легендата била инспирација за добро познатата песна од 1891 година од Ованес Тумањан[12].

Историја уреди

 
Акдамар во ок. 1860
 
Општ поглед на островот .

За време на неговото владеење, кралот Гагик I (р 908-943 / 944) од ерменското Кралство Васпуракан го избрал островот како една од неговите резиденции. Тој основал населба и подигнал голема плоштадна палата богато украсена со фрески, пристаниште, улици, градини и овоштарници, и засадени дрвја. Единствената преживеана структура од тој период е Катедралата на Светиот Крст. Во подоцнежните векови, и до 1915 година, таа била дел од монашки комплекс, чии рушевини сè уште се гледаат на југ од црквата.

Помеѓу 1116 и 1895 островот бил место на католикосот на Акдамар на Ерменската апостолска црква. Хачатур III, кој починал во 1895 година, бил последниот Католикос на Акдамар[13]. Во април 1915 година, за време на Ерменскиот геноцид, манастирите биле масакрирани, ограбувани и рушени[14].

Наводи уреди

  1. de Waal, Thomas (2015). Great Catastrophe: Armenians and Turks in the Shadow of Genocide. Oxford University Press. стр. 7. ISBN 978-0-19-935069-8. The island of Aghtamar on the inland sea of Lake Van is home to one of the most famous of all Armenian churches, a tenth-century cathedral...
  2. Adalian, Rouben Paul (2010). Historical Dictionary of Armenia. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. стр. 74. ISBN 978-0-8108-7450-3. AGHTAMAR. Island in Lake Van and location of one of the most important architectural monuments of medieval Armenia.
  3. Avetisyan, Kamsar (1979). „Աղթամար“. Հայրենագիտական Էտյուդներ [Notes on Armenian Studies] (ерменски). Yerevan: Sovetakan grogh. стр. 196.
  4. „Apricot and almond trees blossomed on Akhtamar Island of Lake Van“. Armenpress. 12 April 2013.
  5. Knight, Charles, уред. (1866). „Lake Van“. Geography: Or, First Division of "The English Encyclopædia". London: Bradbury, Evans & Co. стр. 519. There are some small islands in the lake, the principal of which is Akhtamar...
  6. „Վերանորոգումից հետո Վանի Ախթամար եկեղեցու բացումը տեղի կունենա սեպտեմբերին“ (ерменски). Armenpress. 17 July 2006.
  7. Tumanyan, Hovhannes (1891). „Ախթամար [Akhtamar]“. toumanian.am (ерменски). Hovhannes Tumanyan Museum. Архивирано од изворникот на 2016-10-11. Посетено на 2018-12-10.
  8. Sirarpe Der Nersessian, "Aght'amar, Church of the Holy Cross", page 1.
  9. „Multicultural Pasts as a Problem in the Construction of National Programs of Cultural Heritage in Modern Southeast Europe, paper read at the 10th Annual Kokkalis Program Workshop at Harvard University, February 7–8, 2007“ (PDF). стр. 2.[мртва врска]
  10. (ерменски) Dzotsikian, S. M. Արեւմտահայ Աշխարհ (The World of the Western Armenian). New York: S. M. Dzotsikian Jubilee Committee, 1947, pp. 678-79.
  11. Kudian, Mischa. Soviet Armenian Poetry. London: Mashtots Press, 1974, p. 4.
  12. (ерменски) Tumanyan, Hovhannes. Ախթամար (Akhtamar). Yerevan: Hayastan Publishing, 1969.
  13. Hewsen 2001, стр. 208.
  14. Hewsen 2001, стр. 232: map 224

Надворешни врски уреди