Витамин Ц: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: thumb|200px|Аскорбинска киселина [[Податотека:L-ascorbic-acid-3D-balls.p...
 
с Бот: козметички промени
Ред 5:
 
 
== Карактеристики ==
Витаминот Ц или аскорбинската киселина за првпат бил изолиран во 1928 г. од кората на надбубрежните жлезди на заморчињата. [[Молекул]]от на аскорбинската киселина всушност претставува ''γ-лактон-2-кето-гулонска киселина''. Киселоста на витаминот Ц потекнува од ендиолната група (две [[хидроксилна група|хидроксилни групи]] кои се наоѓаат во една двовалентна врска).
 
Витаминот Ц има [[кристал]]на структура и е многу чувствителен, брзо се инактивира и распаѓа со делување на [[влага]], [[светлина]], [[воздух]], висока [[температура]] (термолабилен). Постојаното внесување на витамин С е потребно затоа што тој не може да се складира во организмот за подолго време. Бидејќи е растворлив во вода, внесениот вишок ќе се излачи, а на организмот брзо ќе му бидат потребни нови количини.
 
== Улога ==
Витаминот Ц има неколку важни улоги во [[организам|организмот]] на човекот:
* влијае на растот на `рскавичното ткиво и на [[заби]]те
Ред 19:
Витаминот Ц го спречува создавањето на опасните соединенија т.н. [[нитрозамин]]и<ref>[http://www.panoptikum.com.mk/old/index.php?option=com_content&task=view&id=3933&Itemid=225 Приказна за витаминот Ц]</ref>, кои настануваат во желудникот и цревата со разградување на [[храна]]та (особено конзервираната). Постојаната присутност на овие соединенија може да доведе и до појава на [[карцином]]. Значајна е улогата на витаминит Ц и во [[синтеза]]та на [[колаген]]от – влакнестиот материјал кој е составен дел на кожата, тетивите, [[коски]]те, [[рскавица]]та, [[заби]]те и [[крвни садови|крвните садови]]. Со доволна количина на витаминот Ц се осигурува добра структура на [[кожа]]та, а таа станува затегната, поздрава и поубава, а коските, тетивите, рскавицата и крвните садови ([[капилари]]) стануваат поцврсти и поотпорни.
 
== Извори на витаминот Ц ==
 
Растенијата се добар извро на витаминот Ц, иако неговата количината варира кај пооделни видови растенија во зависност од: климатските услови во кои расте растението, од квалитетот на [[почва]]та, од свежината на плодот (со стоење на набраниот плод витаминот Ц [[оксидација|оксидира]]), како и од начинот на обработка на плодот (варење, сечкање, мелење).
Ред 27:
{| class="wikitable" border="1" cellpadding="2"
!Растение
!Количина на<br />аскорбинска<br />киселина<br />(мг/100г)
|-
|[[Шипинка]] || 2000
Ред 67:
Табелата приближно ги прикажува релативните количини на витаминот Ц во пооделни растенија. Неговата количина е испитувана во милиграми на 100 грама од плодот на растението. Количините на витаминот Ц се прикажани како средни вредности од повеќе мерења.
 
== Употреба ==
Препорачаната доза на витамин Ц за здраво возрасно лице е околу 75-90 мг на ден<ref>[http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002404.htm Vitamin C] [[англиски јазик|анг.]]</ref>. Кај зголемени потреби, при терапија, може да се земаат и до 500 мг. Витаминот Ц по правило добро се поднесува. Сепак, големи дози (поголеми од 1 г.) при долготрајна примена можат да предизвикаат мачнина, пролив, грчеви во [[стомак]]от, осип на [[кожа]]та, а понекогаш и можност од создавање на камен во [[бубрег]]от.
 
Ред 76:
Витаминот Ц ја зголемува апсорпцијата на [[железо]]то, така што е потребна внимателност при нивното заедничко земање.
 
== Мерки на претпазливост ==
Пред земањето на витаминот Ц треба да се посоветувате со лекар ако:
* имате [[дијабетес]]
Ред 83:
Треба веднаш да се престане со земањето на аскорбинска киселина ако се појават [[алергија|алергиски]] реакции - потешкотии со [[дишење]]то, стегање на [[грло]]то, појава на отоци на усните, [[јазик]]от или [[лице]]то. Дозата треба да се намали при појава на пролив, мачнина или дисурија (отежнато мокрење).
 
== Референци ==
{{reflist}}
 
[[Категорија:Витамини]]
 
 
 
 
[[ar:فيتامين ج]]