Роза Луксембург: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот Додава: sq:Rosa Luxemburg |
с Бот Додава: be-x-old:Роза Люксэмбург; козметички промени |
||
Ред 1:
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
[[
[[
[[
'''Роза Луксембург''' ([[5 март]] [[1870]] - [[15 јануари]] [[1919]]) е познат [[Марксизам|марксистички]] теоретичар и политичар. Беше една од главните теоретичари на [[Социјалдемократска партија на Германија|Социјалдемократската партија]] на [[Германија]] и една од водечките личности на левото крило на социјалдемократијата во меѓународни рамки. Голем противник на [[Прва Светска војна|Првата светска војна]] и на политиката на германската социјалдемократија, Роза Луксембург заедно со [[Карл Либкнехт]] го основа „[[Спартаков сојуз|Спартаковиот сојуз]]“. Поради своите антивоени ставови беше затворена од страна на германската влада. По избувнувањето на револуцијата во Германија во ноември [[1918]] беше ослободена од затвор и се зафати со обединување на левоориентираните социјалдемократски групи во Комунистичката партија на Германија. По неуспешните демонстрации од јануари [[1919]], Роза Луксембург заедно со Карл Либкнехт беше заробена од десничарските „[[Слободни трупи]]“ и набрзо беше убиена.
== Живот ==
Родена е во Замошк, [[Полска]]. Потекнува од еврејска фамилија и е најмала од петте деца. Во [[1889]] на 18 години, нејзината револуционерна агитација ја принудува да се пресели во [[Цирих]], Швајцарија за да избегне затвор. Во Цирих таа продолжува со својата револуционерна активност, истовремено студирајќи политичка економија и право. Се стекнува со докторат во [[1898]]. Таму таа се запознава
Во текот на ова време Луксембург го среќава својот животен сопатник [[Лео Јогишес]], кој во тоа време ја предводи Полската социјалистичка партија. Додека Луксембург беше гласноговорник и теоретичар, Јогишес ја дополнуваше како организатор на партијата. Тие развија интензивни лични и политички врски до крајот на нивните животи.
Ред 28:
На [[15 јануари]] [[1919]] Луксембург заедно со [[Карл Либкнехт]] и [[Вилхелм Пик]], предводници на Германската комунистичка партија, беа уапсени и испитувани во хотелот Алдон во [[Берлин]]. Иако не е познато што точно се случило, освен крајната казна, според еден опис, им било кажано дека ќе бидат преместени; германските војници ги придружувале Луксембург и Либкнехт надвор од зградата, онесвестувајќи ги кога излегувале. Пик успеал да побегне, додека онесвестените тела на Луксембург и Либкнехт биле нечујно однесени со германски воен џип. Потоа биле стрелани и фрлени во реката.
== Творештво ==
Најзначајни дела на Роза Луксембург се:
* „''Социјална реформа или револуција''“ (1900),
* „''Организациони прашања на руската социјалдемократија''“ (1904),
* „''Акумулацијата на капиталот''“ (1913),
* „''Кризата на социјалдемократијата''“ (1915),
* „''Кон Руската револуција''“ (1918) и др.
== Надворешни врски
* [http://www.marxists.org/makedonski/luxemburg/index.htm Македонска архива на Роза Луксембург]
[[Категорија:Марксизам]]
Ред 51:
[[az:Roza Lüksemburq]]
[[bat-smg:Rosa Luxemburg]]
[[be-x-old:Роза Люксэмбург]]
[[bg:Роза Люксембург]]
[[bn:রোসা লুক্সেমবুর্গ]]
| |||