Кварк: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 11:
::::{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5"
|- style="background-color: #d4f6f2; "
! Кварк || Англ. име || Симбол || [[Спин]] || [[Електричен полнеж|Полнеж]] || [[Барионски број]] || S || C || B || T || Маса ([[MeV]])
|-
| [[Горен кварк]] || ''Up'' || U || ½ || +<sup>2</sup>/<sub>3</sub> || <sup>1</sup>/<sub>3</sub> || 0 || 0 || 0 || 0 || 360
|-
| [[Долен кварк]] || ''Down'' || D || ½ || -<sup>1</sup>/<sub>3</sub> || <sup>1</sup>/<sub>3</sub> || 0 || 0 || 0 || 0 || 360
|-
| [[Шарманетен кварк]] || ''Charm'' || C || <sup>1</sup>/<sub>2</sub> || +<sup>2</sup>/<sub>3</sub> || <sup>1</sup>/<sub>3</sub> || 0 || +1 || 0 || 0 || 1500
|-
| [[Чуден кварк]] || ''Strange'' || S || <sup>1</sup>/<sub>2</sub> || -<sup>1</sup>/<sub>3</sub> || <sup>1</sup>/<sub>3</sub> || -1 || 0 || 0 || 0 || 540
|-
| [[Врвен кварк]] || ''Top'' || T || <sup>1</sup>/<sub>2</sub> || +<sup>2</sup>/<sub>3</sub> || <sup>1</sup>/<sub>3</sub> || 0 || 0 || 0 || +1 || 174
|-
| [[Најнизок кварк]] || ''Bottom'' || B || <sup>1</sup>/<sub>2</sub> || -<sup>1</sup>/<sub>3</sub> || <sup>1</sup>/<sub>3</sub> || 0 || 0 || +1 || 0 || 5
|}
== Име ==
Ред 29:
Името „кварк“ е преземено од книгата на [[Џејмс Џојс]] „[[Бдеењето на Финеган]]“ од страна на Американскиот физичар [[Мари Гел-Ман]]. Овој научник ја добил [[Нобелова награда|Нобеловата награда]] во [[1969]] година за неговата работа во класификацијата на елементарните честички.
 
== Типови наВидови кваркови ==
 
=== ''Горни''„Горни“ и ''долни''„долни“ кваркови ===
 
Горните и долните кваркови се најчестите и најлесните кваркови (т.е. со најмала маса) кои се составен дел на протоните и неутроните, а со тоа и на обичната материја. Фактот што слободниот неутрон се распаѓа:
Ред 45:
:::::<math>\mbox{d} \to \mbox{u} + \mbox{e}^- + \mbox{v}_e</math>
 
=== ''Чуден''„Чуден“ кварк ===
 
Во [[1947]], за време на проучувањето на интеракциите меѓу космичките зраци, бил пронајден производ на протонската колизија со атомско јадро. Тој постоел многу подолго отколку што се очекувало: 10<sup>-10</sup> секунди наместо очекуваните 10<sup>-23</sup> секунди. Оваа честичка била именувана како ламбда честичка ([[Ламбда барион|&lambda;<sup>0</sup>]]), а својството кое причинувало таа да опстојува ("живее") толку долго било наречено "чудно (strangeness)". Поради ова, еден од кварковите кои се составен дел на ламбда честичката е именуван како "strange кварк". Ламбда честичката е барион кој се состои од три кварка: еден горен, еден долен и еден чуден кварк.
Ред 55:
[[Омега минус|&omega;-минус]], барион составен од три чуден кварка, е класчен пример од потребата за својството наречено "боја" при опишувањето на честиците. Бидејќи кварковите се [[фермион]]и со спин од 1/2, тие мора да се покоруваат на [[Паулиев принцип|Паулиевиот принцип на исклучување]] и неможат да постојат во идентични состојби. Значи, во честица со три чудни кварка, својството по кое тие се разликуваат мора да биде способно да има барем три различни вредности.
 
=== ''Шармантен''„Шармантен“ кварк ===
 
Во [[1974]] бил откриен мезон наречен [[J/Пси честица]]. Со маса од 3100 MeV, три пати поголема од таа на протонот, оваа честица била првиот пример на друг кварк наречен пармантен кварк. J/Пси се состои од шарм-антишарм кварков пар.
Ред 61:
Најлесниот мезон што содржи бил кварк е [[D мезон]]от. Тој дава интересни примери на распаѓање, бидејќи шармантниот кварк мора да биде трансформиран во чуден кварк од страна на слабите интеракции пред да се распадне.
 
Еден [[барион]] со шармантен кварк е наречен ламбда со симбол Λ<sup>+</sup><sub>c</sub>. Тој се состои од udc и има маса од 2281 MeV/c².
 
[[Категорија:Елементарни честици]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Кварк