Алкан: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот Менува: sq:Alkanet |
префрлена содржина од статијата ALKANI (со латиничен наслов) |
||
Ред 1:
'''Алканите''' се [[јаглеводород]]и во чија [[молекула]] се содржат само единечни [[Ковалентна врска|ковалентни врски]], како меѓу [[јаглерод]]ните и [[водород]]ните [[атом]]и, така и меѓу самите јаглеродни атоми. Алканите се нарекуваат и заситени јаглеводороди, бидејќи не можат да содржат повеќе водород отколку што веќе содржат во молекулата. Како резултат на тоа што сите атоми во алканите се сврзани со единечни врски, следува дека јаглеродните атоми во нив се ''sp<sup>3</sup>'' [[Хибридизација (хемија)|хибридизирани]].
==Изомерија кај Алканите==
Алканите не содржат функционални групи, па затоа единствен вид структурна изомерија е '''изомеријата на низата.''' Овој тип изомерија започнува од бутанот, кај кој постојат две различни соединенија со молекулска формула C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>. Се разликуваат ''нормални'' и ''разгранети'' алкани. Во молекулите на нормалните алкани, јаглеродните атоми се поврзани во една права, континуирана низа, како кај [[октан]]от. Оние, пак, алкани во чијашто молекула јаглеродните атоми се поврзани со [[алкил]] групи се разгранети алкани. Притоа, јаглеродниот атом кој е поврзан со три или четири други такви атоми е точка на разгранување. Пример за разгранет алкан е [[изобутан]]от кој има три јаглеродни атоми во правата (главна) низа и [[Метил група|CH<sub>3</sub>]] алкил група.
Друг тип изомерија што постои кај алканите е '''Конформациона стереоизомерија.'''
Овој вид изомерија се јавува поради можноста за ротација на атомите или атомските групи околу единечната врска, а како резултат на тоа тие заземаат различни положби едни во однос на други во просторот.
На пример, водродните атоми зврзани на различните јаглеродни атоми во етенот можат да се најдат еден зад друг, или пак дијагонално еден во однос на друг.
И нормалните, а и разгранетите алкани имаат општа [[молекулска формула]] C<sub>n</sub>H<sub>2n+2</sub>. Средните јаглеродни атоми кај алканите се поврзани со најмалку 2 водородни атоми, што го објаснува 2n од претходниот израз. Крајните јаглеродни атоми кај алканите се поврзани со уште еден водороден атом, па затоа и +2 во изразот.
Ред 37 ⟶ 42:
|}
==Добивање на алканите==
Постојат повеќе начини за добивање на алканите. Некој од нив се наведени подолу:
*[[Хидрогенизација]] (адиција на водород) на незаситени јаглеводороди
*[[Вруцова синтеза|Вруцова (Wurtz) синтеза]] - реакција меѓу алкил и халоген (RX) и натриум,
*[[Грињаров реагенс|Грињаров (Grignard) реагенс]] - Грињаровите реагенси претставуваат алкил магнезиумови халогениди (RMgX). Тие лесно хидролизираат на алан и магнезиум хдроксид халогенид.
{{Хемо-никулец}}
| |||