Историја на Унгарија: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 12:
Во периодот од 971 - 997 година владеел Геза, кој одлучил да се приклучи кон христијанска Европа и Унгарија да ја направи по моделот на европските држави. Негов наследник бил Вајк. Вајк, всушност е паганското име за идниот крал [[Иштван I]], кој бил голем везир на Унгарците (997-1000) и првиот [[крал на Унгарија]] (1000-1038). Тој успеал да ја зацврсти унгарската контрола во [[Панонска низина|Панонската низина]], го вовел [[христијанство]]то како примарна религија во земјата, а често се споменува дека тој е создавачот на [[Кралство Унгарија|кралството Унгарија]]. Тој бил [[канонизација|канонизиран]], заедно со неговиот син [[Свети Емерик|Емерик]] и [[Свети Герард|Герард Сагредо]] на 20 август 1083, со што станал еден од најпопуларните светци во Унгарија.
Според унгарската традиција, папата [[Папа Силвестер II|Силвестер II]] со согласност на царор на Светото римско царство [[Отон III]] испратил величествена круна накитена со злато, намената за Стефан, со апостолски крст и писмо со благослов, со кое официјално бил признат како христијански крал на Унгарија. Подоцна, оваа традиција била интерпретирана како папско признавање на независноста на Унгарија од [[Свето римско царство|Светото римско царство]]. Точниот датум на неговото крунисување е различно претставена, некаде [[Божиќ]] во [[1000]], а некаде [[1 јануари]] [[1001]].
 
Стефан I е тесно поврзан со [[Света круна на Унгарија|Светата круна]], наречена и [[Доктрина на светата круна]], што создава единствена традиција на [[Кралство Унгарија|кралството Унгарија]]. Според Хартвишката легенда, за време на неговата коронација, Стефан се посветил на крунатасо света невиност, со тоа запечатувајќи го договорот меѓу Бог и круната (оттаму потекнува изразот „света круна“). Овој договор, исто така претставува основа за [[Доктрина на светата круна|Доктрината на светата круна]] и основа за [[апостол]]ското [[кралство Унгарија]]. Денешната круна, која денес опстијува, најверојатно никогаш не била носена од кралот, бидејќи истата потекнува од [[12 век]], иако нејзиното поткло е спорно.
 
По смртта на Иштван, неговиот внук [[Петар Орсеоло]] и брат според правото [[Самуел Аба]] се бореле за кралската круна. Поминале 9 години, откако неговиот братучед [[Андраш I]] бил крунисан за крал на Унгарија во 1047, возобновувајќи ја династијата на Арпадовците. Според унгарската историографија, Петар и Самуел се членови на династијата [[династија Арпадовци|Арпадовци]] и двајцата се сметаат за кралеви од оваа династија.
Ред 21:
 
== Среден век ==
 
 
== Борба за власт ==
 
Во [[1301]] година поченал последниот крал на династијата Арпади, [[Андраш III]]. Следувал период во кој повеќе фракции се стремиле за тронот, кој период предизвикал немири. Овие немири траеле се додека власта не била заземена од страна на Карло Роберт, кој имал крвно сродство со династијата Арпади по женска линија. Неговиот син, [[Лидвик I Велики]] престолнината ја преместил во [[Вишеград]]. Веќе во [[15 век]], [[Кралство Унгарија]] важело за едно од најсилните кралства во Европа.
== Османлиска власт ==
 
Со приближувањето на [[османлии|османлиитеосманлиит]]е кон унгарските територии, започнал периодот од околу 150 години војна помеѓу [[Османлиска империја|Османлиската империја]] и [[Унгарија]]. Унгарија загубила голем дел од својата територија во 1556 година. По Мохачка битка|Мохачката битка во 1526 година, дошол нов период за превласт. На едната страна биле [[Хабсбуршка династија|Хабсбуршката династија]] и [[Османлиска империја|Османлиската империја]]. На истокот владеел Јован Запола, а на запад Фердинанд I Хабсбуршки. Оваа ситуација довела до граганска војна, која најмногу ја искористила Османлиската империја, освојувајчи ја во [[1541]] година. По војната, Унгарија била поделена на три дела: [[Словачка]], [[Градиште]] и [[североисточна Унгарија]].
 
Во периодот од [[1604]] - [[1711]] година, избувнало унгарското и хрватското востание против Хасбуршката династија. Во исто време, во [[Централна Унгарија]] имало незадоволство од католизмот. Најпознатата побуна се случила во [[1671]] година, која била со крв задушена. Во [[1683]] година избила нова војна помегу Османлиите и Австрија, која траела до 1699 година. Тогаш, христијанските војски најпрвин го ослободиле Будим а потоа и останатиот дел од монаријата. Во 1718 година, Унгарија целосно била ослободена од [[османлии|османлиите]].
 
== Кралство Унгарија ==
Ред 39 ⟶ 38:
== Прва светска војна ==
 
[[Австро-Унгарија]] била создадена во текот на [[1867]] година како резултат на реформите кои биле превземени во рамките на дотогашната [[Австриска империја]], која од своја страна пак својата историја започнала да ја гради од [[14 век]]. Во [[1914]] година, односно во [[Прва Светска војна|Првата светска војна]], влегла во составот на [[Централни сили|Централните сили]] заедно уште и со [[Германија]], [[Турција]] и [[Бугарија]].
 
Во текот на [[Прва Светска војна|Првата Светска војна]] Австро-Унгарија ја имала една од најсилната пешадиска [[армија]]. Биле мобилизирани околу 9 000 000 војници. Австро-Унгарија во текот на војната била ставена во најлоша положба бидејќи истовремено требала да војна на 4 фронта - Јужен Балкански (Солунски), Романски, Источен (руски) и Италијански фронт. Во почетокот забележала големи успеси.