Гаетано Доницети: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ја заменувам страницата со 'i want a biggggggg ban faster,i will change all wikipedia sites малку македонски-идете во пичку матер'
Откажано уредување 556731 (автор: 77.29.15.108 | Разговор)
Ред 1:
{{внимание}}
i want a biggggggg ban
[[Слика:Donizetti in colore.jpg|мини|250п|Гаетано Доницети]]
'''Доменико Гаетано Мариа Доницети''' ([[29 ноември]], [[1797]] – [[8 април]], [[1848]]) е [[италија]]нски [[Опера|оперски]] [[композитор]] од [[Бергамо]], [[Ломбардија]]. Негово најпознато дело е операта „''Lucia di Lammermoor''“ (1835). Заедно со [[Винченцо Белини]] и [[Џоакино Росини]], бил водечки оперски композитор во [[Италија]].
 
=== Животот на Доменико Гаетано Мариа Доницети===
 
Доницети бил роден во [[1797]] година во [[Бергамо]]виот Борго Канале, последен од трите сина, кварт лоциран надвор од градот. Неговата фамилија била многу сиромашна и без музичка традиција, неговиот татко бил одржувач на градската заложувалница. И покрај тоа, Доницети добивал одредена музичка едукација од Џовани Симоне Мауер, свештеник во Бергамовата главна црква, кој бил и композитор на успешни опери.
faster,i will change all wikipedia sites
 
Доницети не бил посебно успешен како хорски пеач, но во 1806 година тој бил еден од првите запишани со целосна стипендија во училиштето Лециони Каритатеволи чии што основач бил Симоне Мауер, во Бергамо. Тој добивал исцрпни, детални вежби во областа и изучувањето на фугата и контрапунктот, од тука почнал да ја гради својата оперска кариера. После неколку мали, споредни композиции под менторство на Паоло Занца, Доницети ја напишал неговата четврта опера, Zoraida di Granata. Оваа негова опера го импресионирала Доменико Барбаиа, познат и значаен театарски директор, кој му понудил договор на Доницети да компонира во Неапол. Компонирајќи во Рим Милан и Неапол, Доницети успеал да достигне одреден успех (неговите 31 опереа напишани во период од 12 години биле со вообичаен успех, но оперските критичари често не биле импересионирани ), но не бил интернационално познат се до 1830 година кога неговата опера Anna Bolena ја имала својата премиера во Милан. Тој скоро моментално станал познат низ цела Европа. L’elisir d’amore, комедија изведена во 1832 година, која се смета за ремек дело во комичната опера, како и неговата Don Pasquale, компонирана во 1843 година. Кратко после операта L’elisir d’amore, Доницети ја компонирал Lucia di Lammermoor, опера базирана на Sir Walter Scott роман the Bride of Lammermoor. Таа станала негова најпозната опера, и една од високите точки во bel canto (убаво пеење) традицијата.
 
После успехот на Lucrezia Borgia опера изведена 1833 година, опера со која ја зацврстил неговата репутација, Доницети следејќи ги стапките на Росини и Белини посетувајќи го Парис, но неговата опера Marino Falerio страдала од споредувања
малку македонски-идете во пичку матер
со Белоновата опера I puritani, и тој се вратив во Неапол да продолжи со работа на веќе споменатото погоре ремек дело, Lucia di Lammermoor. Како што растела Доницетиевата слава, така се зголемувале и неговите ангажмани, па со оглед на тоа бил унапреден да пишува и твори и во Италија и во Франција. Во 1838 година, тој се преселил во Парис, таму ја напишал операта La fille du regiment, која исто така доживеала голем успех.
[[Image:Donizetti.jpg|left|180px|Gaetano Donizetti.|thumb]]
Доницети и неговата сопруга, Вирџинија Васели, имале три деца од кои за жал ниту едно не преживеало. Подоцна починала и неговата сопруга од колера. Во 1843 година, доноцети почнал да покажува симптми на сифилис, денес попознато како биполарно пореметување. После неговото сместување во соодветна институција каде сто се испитувала неговата болест, во 1845 година бил испратен на лекување во Парис.
Таму имал посети од многу негови пријатели меѓу кои и Џузепе Верди, но Доницети повторно вратен во неговиот роден град, Бергамо каде што и починал во 1848 година, после неколку години поминати во лудило. По неговата смрт Доницети бил погребан во гробиштата Valtesse но при крајот на 19-тиот век неговото тело било перенесено во Бергамовата Базилика (Basilica of Santa Maria Maggiore), блиску до гробот на неговиот учител Симоне Мауер. Доницети бил најмногу познат по неговата оперска работа, компонирањето на опери, но тој пишувал музика и во други форми, вклучувајќи и црковна музика, исто така и оркестрална музика.
Тој е помалиот брат на Џузепе Доницети, кој во 1828 година станал главен инструктор на Отоманската музика (Imperial Ottoman Music), на дворот на султанот Махмуд || (1808-1839).
 
 
===Критички осврт===
 
----
 
Доницетиевиот музички стил се стремел кон обогатување на традицијата на убаво пеење (bel canto tradition) која Винченцо Белини и Гиоачино Росини ги направи популарни. Овие тројца композитори се општо прифатени како први, основачи на bel canto компонирањето, во почетокот на 19-тиот век. За време не неговиот живот, а исто така и значаен период после неговата смрт, Доницетиевата работа, неговите опери имале значајно место и популарност, но со почетокот на 20-тиот век тие биле речиси целосно засенети од големите ремек дела на Вагнер, Пучини и Верди, можеби благодарение на техничките баранња на bel canto пеењето. Но како и дае, од 1950 година расте интересот за bel canto репертоар, што води кон зголемување на прикажувањата на Доницетиевите опери, некои од нив, како што се: Lucia di Lammermoor, La fille du regiment, Don Pasquale, L’elisir d’amore имале повеќе или помалку константно место во стандардниот репертоар.
 
===Творештво===
 
----
 
Доменико Гаетано Мариа Доницети, има компонирано околу 75 опери, 16 симфонии, 19 квартети, 193 песни, 45 дуети, 3 ораториуми, 28 кантати, инструментални концерти, сонати, и други дела.
 
====4.1 Опери====
Во продолжение, ќе наброиме некои од неговите опери, датум на компонирање, датум и локација на изведување односно датум и локација на премиерите, во некои сличаеви и дадена и годината на нејзино целосно завршување.
 
*''[[Il Pigmalione (Donizetti)|Il Pigmalione]]'' (1816; [[October 13]], [[1960]], Teatro Donizetti, [[Bergamo]])
*''[[Olimpiade (Donizetti)|Olimpiade]]'' (1817, incomplete, libretto by [[Metastasio]])
*''[[L'ira di Achille]]'' (1817)
*''[[Enrico di Borgogna]]'' (1818; [[November 14]], [[1818]] Teatro San Luca, [[Venice]])
*''[[Una follia]]'' (1818; [[December 17]], [[1818]] Teatro San Luca, [[Venice]]) (lost)
*''[[I piccioli virtuosi ambulanti]]'' (1819), opera buffa in un Atto
*''[[Pietro il Grande zar di tutte le Russie ossia Il Falegname di Livonia]]'' (1819; [[December 26]], [[1819]], Teatro San Samuele, [[Venice]]),
*''[[Le nozze in villa]]'' (1820; 1821? Teatro Vecchio, [[Mantua]])
*''[[Zoraida di Granata (Donizetti)|Zoraida di Granata]]'' or ''Zoraïda di Granata'' (1822; [[January 28]], [[1822]], [[Teatro Argentina]], [[Rome]], rev. [[January 7]] [[1824]] at the same theatre)
*''[[La Zingara (Donizetti)|La Zingara]]'' (1822; [[May 12]], [[1822]], Teatro Nuovo, [[Naples]])
*''[[La lettera anonima]]'' ([[June 29]], [[1822]] Teatro del Fondo, [[Naples]])
*''[[Chiara e Serafina, ossia I pirati]]'' ([[October 26]], [[1822]], [[Teatro alla Scala]], [[Milan]])
*''[[Alfredo il grande]]'' ([[July 2]], [[1823]] Teatro San Carlo, [[Naples]])
*''[[Il fortunato inganno]]'' ([[September 3]], [[1823]] Teatro Nuovo, [[Naples]])
*''[[L'ajo nell'imbarazzo]]'' ([[February 4]], [[1824]], Teatro Valle, Rome)
*''[[Emilia di Liverpool]]'' (28.7.1824 Teatro Nuovo, Naples) (L'eremitaggio di Liverpool)
*''[[Alahor in Granata]]'' (7.1.1826 Teatro Carolino, Palermo)
*''Don Gregorio'' [rev of L'ajo nell'imbarazzo] (11.6.1826 Teatro Nuovo, Naples)
*''[[Elvida]]'' (6.7.1826 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Gabriella di Vergy]]'' (1826; 29.11.1869 Teatro San Carlo, Naples) (Gabriella)
*''[[Olivo e Pasquale]]'' (7.1.1827 Teatro Valle, Rome)
*''Olivo e Pasquale'' [rev] (1.9.1827 Teatro Nuovo, Naples)
*''[[Otto mesi in due ore]]'' (13.5.1827 Teatro Nuovo, Naples) (Gli esiliati in Siberia)
*''[[Il borgomastro di Saardam]]'' (19.8.1827 Teatro del Fondo, Naples)
*''[[Le convenienze teatrali]]'' (21.11.1827 Teatro Nuovo, Naples)
*''[[L'esule di Roma, ossia Il proscritto]]'' (1.1.1828 Teatro San Carlo, Naples)
*''Emilia di Liverpool'' [rev] (8.3.1828 Teatro Nuovo, Naples)
*''[[Alina, regina di Golconda]]'' (12.5.1828 Teatro Carlo Felice, Genoa)
*''[[Gianni di Calais]]'' (2.8.1828 Teatro del Fondo, Naples)
*''[[Il paria]]'' (12.1.1829 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Il giovedi grasso]]'' (26.2.1829? Teatro del Fondo, Naples) (Il nuovo Pourceaugnac)
*''[[Il castello di Kenilworth]]'' (6.7.1829 Teatro San Carlo, Naples)
*''Alina, regina di Golconda'' [rev] (10.10.1829 Teatro Valle, Rome)
*''[[I pazzi per progetto]]'' (6.2.1830 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Il diluvio universale]]'' (28.2.1830 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Imelda de' Lambertazzi]]'' (5.9.1830 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Anna Bolena]]'' (26.12.1830 Teatro Carcano, Milan)
*''[[Le convenienze ed inconvenienze teatrali]]'' [rev of Le convenienze teatrali] (20.4.1831 Teatro Canobbiana, Milan)
*''[[Gianni di Parigi]]'' (1831; 10.9.1839 Teatro alla Scala Milan)
*''[[Francesca di Foix]]'' (30.5.1831 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[La romanziera e l'uomo nero]]'' (18.6.1831 Teatro del Fondo, Naples) (libretto lost)
*''[[Fausta (opera)|Fausta]]'' (12.1.1832 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Ugo, conte di Parigi]]'' (13.3.1832 Teatro alla Scala Milan)
*''[[L'elisir d'amore]]'' (12.5.1832 Teatro Canobbiana, Milan)
*''[[Sancia di Castiglia]]'' (4.11.1832 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Il furioso all'isola di San Domingo]]'' (2.1.1833 Teatro Valle, Rome)
*''Otto mesi in due ore'' [rev] (1833, Livorno)
*''[[Parisina (opera)|Parisina]]'' (17.3.1833 [[Teatro della Pergola]], Florence)
*''[[Torquato Tasso (opera)|Torquato Tasso]]'' (9.9.1833 Teatro Valle, Rome)
*''[[Lucrezia Borgia (opera)|Lucrezia Borgia]]'' (26.12.1833 Teatro alla Scala Milan)
*''Il diluvio universale'' [rev] (17.1.1834 Teatro Carlo Felice, Genoa)
*''[[Rosmonda d'Inghilterra]]'' (27.2.1834 Teatro della Pergola, Florence)
*''Maria Stuarda'' [rev] (18.10.1834 Teatro San Carlo, Naples) (Buondelmonte)
*''[[Gemma di Vergy]]'' (26.10.1834 Teatro alla Scala Milan)
*''[[Maria Stuarda]]'' (30.12.1835 Teatro alla Scala Milan)
*''[[Marin Faliero]]'' (12.3.1835 Théâtre-Italien, Paris)
*''[[Lucia di Lammermoor]]'' (26.9.1835 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Belisario]]'' (4.2.1836 Teatro La Fenice, Venice)
*''[[Il campanello di notte]]'' (1.6.1836 Teatro Nuovo, Naples)
*''[[Betly|Betly, o La capanna svizzera]]'' (21.8.1836 Teatro Nuovo, Naples)
*''[[L'assedio di Calais]]'' (19.11.1836 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Pia de' Tolomei]]'' (18.2.1837 Teatro Apollo, Venice)
*''Pia de' Tolomei'' [rev] (31.7.1837, Sinigaglia)
*''Betly'' [rev] ((?) 29.9.1837 Teatro del Fondo, Naples)
*''[[Roberto Devereux]]'' (28.10.1837 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Maria de Rudenz]]'' (30.1.1838 Teatro La Fenice, Venice)
*''Gabriella di Vergy'' [rev] (1838; 8.1978 recording, London)
*''[[Poliuto]]'' (1838; 30.11.1848 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Pia de' Tolomei]]'' [rev 2] (30.9.1838 Teatro San Carlo, Naples)
*''Lucie de Lammermoor'' [rev of Lucia di Lammermoor] (6.8.1839 Théâtre de la Renaissance, Paris)
*''[[Le duc d'Albe]]'' (1839; 22.3.1882 Teatro Apollo, Rome) (Il duca d'Alba)
*''[[Lucrezia Borgia (opera)|Lucrezia Borgia]]'' [rev] (11.1.1840 Teatro alla Scala Milan)
*''Poliuto'' [rev] (10.4.1840 [[Théâtre de l'Académie Royale de Musique]] (Paris Opéra), Paris) (Les martyrs)
*''[[La fille du régiment]]'' (11.2.1840 Opéra-Comique, Paris)
*''[[L'ange de Nisida]]'' (1839; ?)
*''Lucrezia Borgia'' [rev 2] (31.10.1840 Théâtre-Italien, Paris)
*''[[La favorite]]'' [rev of L'ange de Nisida] (2.12.1840 Théâtre de l'Académie Royale de Musique, Paris)
*''[[Adelia (opera)|Adelia]]'' (11.2.1841 Teatro Apollo, Rome)
*''[[Rita (opera)|Rita]]'' (1841; 7.5.1860 Opéra-Comique, Paris) (Deux hommes et une femme)
*''[[Maria Padilla]]'' (26.12.1841 Teatro alla Scala Milan)
*''[[Linda di Chamounix]]'' (19.5.1842 Kärntnertortheater, Vienna)
*''Linda di Chamounix'' [rev] (17.11.1842 Théâtre-Italien, Paris)
*''[[Caterina Cornaro (opera)|Caterina Cornaro]]'' (18.1.1844 Teatro San Carlo, Naples)
*''[[Don Pasquale]]'' (3.1.1843 Théâtre-Italien, Paris)
*''[[Maria di Rohan]]'' (5.6.1843 Kärntnertortheater, Vienna)
*''[[Dom Sébastien]]'' (13.11.1843 Théâtre de l'Académie Royale de Musique , Paris)
*''Dom Sébastien [rev]'' (6.2.1845 Kärntnertortheater, Vienna)
 
 
====4.2 Хорски композиции====
 
*Ave Maria
*Grande Offertorio
*Il sospiro
*Messa da Requiem
*Messa di Gloria e Credo
*Miserere (Psalm 50)
 
 
====4.3 Оркестарски композиции====
 
*Allegro for Strings in C major
*L'ajo nell'imbarazzo: Sinfonia
*Larghetto, tema e variazioni in E flat major
*Roberto Devereux: Sinfonia
*Sinfonia Concertante in D major (1818)
*Sinfonia for Winds in G minor (1817)
*Sinfonia in A major
*Sinfonia in C major
*Sinfonia in D major
*Sinfonia in D minor
*Ugo, conte di Parigi: Sinfonia
 
====4.4 Композиции за пијано====
 
*Adagio and Allegro for Piano in G major
*Allegro for Piano in C major
*Allegro for Piano in F minor
*Fugue for Piano in G minor
*Grand Waltz for Piano in A major
*Larghetto for Piano in A minor "[[Una furtiva lagrima]]"
*Larghetto for Piano in C major
*Pastorale for Piano in E major
*Presto for Piano in F minor
*Sinfonia for Piano in A major
*Sinfonia for Piano no 1 in C major
*Sinfonia for Piano no 1 in D major
*Sinfonia for Piano no 2 in C major
*Sinfonia for Piano no 2 in D major
*Sonata for Piano in C major
*Sonata for Piano in F major
*Sonata for Piano in G major
*Variations for Piano in E major
*Variations for Piano in G major
*Waltz for Piano in A major
*Waltz for Piano in C major
*Waltz for Piano in C major "The Invitation"
 
====4.5 Концерти====
 
*Concertino for Clarinet in B flat major
*Concertino for English Horn in G major (1816)
*Concertino in C minor for flute and chamber orchestra (1819)
*Concertino for Flute and Orchestra in C major
*Concertino for Flute and Orchestra in D major
*Concertino for Oboe in F major
*Concertino for Violin and Cello in D minor
*Concerto for 2 Clarinets "Maria Padilla"
*Concerto for Violin and Cello in D minor
 
{{DEFAULTSORT:Доницети, Гаетано}}
[[Категорија:Италијански композитори|Д]]
[[Категорија:Италијански оперски композитори|Д]]
[[Категорија:Италијански романтичари|Д]]
 
[[ar:غايتانو دونيزيتي]]
[[be:Гаэтана Даніцэці]]
[[bg:Гаетано Доницети]]
[[bs:Gaetano Donizetti]]
[[ca:Gaetano Donizetti]]
[[cs:Gaetano Donizetti]]
[[cy:Gaetano Donizetti]]
[[da:Gaetano Donizetti]]
[[de:Gaetano Donizetti]]
[[en:Gaetano Donizetti]]
[[eo:Gaetano Donizetti]]
[[es:Gaetano Donizetti]]
[[et:Gaetano Donizetti]]
[[eu:Gaetano Donizetti]]
[[fi:Gaetano Donizetti]]
[[fr:Gaetano Donizetti]]
[[he:גאטנו דוניצטי]]
[[hr:Gaetano Donizetti]]
[[hu:Gaetano Donizetti]]
[[it:Gaetano Donizetti]]
[[ja:ガエターノ・ドニゼッティ]]
[[ka:გაეტანო დონიცეტი]]
[[ko:가에타노 도니체티]]
[[la:Caietanus Donizetti]]
[[lt:Gaetanas Donicetis]]
[[ms:Gaetano Donizetti]]
[[nap:Gaetano Donizetti]]
[[nl:Gaetano Donizetti]]
[[no:Gaetano Donizetti]]
[[pl:Gaetano Donizetti]]
[[pt:Gaetano Donizetti]]
[[ro:Gaetano Donizetti]]
[[ru:Доницетти, Гаэтано]]
[[scn:Gaetanu Donizzetti]]
[[simple:Gaetano Donizetti]]
[[sk:Gaetano Donizetti]]
[[sl:Gaetano Donizetti]]
[[sr:Гаетано Доницети]]
[[sv:Gaetano Donizetti]]
[[tr:Gaetano Donizetti]]
[[zh:葛塔諾·多尼采蒂]]