Историја на Пиринска Македонија (1913 - 2005): Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с има лош речник (пирински цар?) и нема извори за неколку работи
{{факт}} се барат много факти, статијава е 1/2 Sci-Fi
Ред 1:
{{внимание}}
 
[[Пиринска Македонија]] од секогаш била дел на Македонија{{факт}} и како таква дала многу македонски борци и херои меѓу кои најпознат е пиринскиот цар [[Јане Сандански]] (близок соработник на [[Гоце Делчев]] и најголем противник и борец против врховизмот и големобугаризмот{{факт}}) друг познат Македонски борец и деец од [[Пирин]] е [[Никола Вапцаров]]{{факт}}. На подрачјето на [[Пирин]] е дигнато познатото [[Кресненско Востание]] против турската власт во 1878/79 година со центар во [[Кресна]],а исто е изведено и познатото грабнување на америкнаската мисионерка [[Мис Стон]].
 
== Кресненско востание ==
Ред 7:
''Види [[Кресненско востание]]''
 
Во селото [[Кресна]] на 17 октомври [[1878]] година е подигнато Кресненското востание на македонскиот народ{{факт}} против османлиската власт. Востанието во тоа време било наречено Македонско Востание{{факт}}, но подоцна во историската наука оригиналното име било променето во [[Кресненско востание]] според местото на одржување на востанието.{{факт}} Главни раководители на востанието биле македонскиот револуционер{{факт}} [[Димитар Поп-Георгиев Беровски]] и војводата [[Стојан Карастоилов]].
 
Уставот на [[Македонски востанички комитет|Македонскиот востанички комитет]] од [[1878]] година пишува - ''Ние востанавме како поборници на слободата. Со нашата крв што ја пролеавме по планините и горите македонски, ние служиме како македонска војска на [[Александар Македонски]] за слободата со нашата девиза: Смрт или слобода!''{{факт}}. Исто така во уставот пишува дека во [[Македонија]] живеат христијани и муслимани [[Македонци]]{{факт}}, а се набројани и Турците, Албанците и Власите како жители на Македонија.
 
Сличен документ, но и побитен е [[Правилник за македонската војска|Правилникот за македонската војска]] напишан од [[Димитрија Беровски]] самиот водач на востанието{{факт}}.
 
Востанието било планирано да биде општонародно македонско востание и за таа цел биле формирани чети во тетовско, велешко, скопско, леринско, костурско и други краишта во Македонија. Востанието имало и за цел по ослободувањето на Македонија, да се спроведе членот 23 од Берлинскиот мировен договор кој предвидувал автономија, односно Македонија да стане нова независна држава на [[Балкан|Балканот]]{{факт}}.
 
== Пиринска Македонија во Балканските војни ==
Ред 21:
==Пиринска Македонија во Втората светска војна==
 
Во текот на Втората светска војна, [[Пиринска Македонија]] како дел од [[Царство Бугарија]], прво ќе го крене својот глас за ослободување и обединување со останатите делови на [[Македонија]]{{факт}}. На територијата на Пиринска Македонија уште во 1941 година ќе се оформат партизански одреди под раководство на македонскиот комунист од овој крај [[Никола Парапунов]], а токму во Пиринска Македонија ќе се одигра и првата вооружена борба против бугарската фашистичка војска{{факт}} и воопшто првата вооружена битка против фашистичка армија на Балканот.{{факт}} На [[1 јули]] [[1941]] година, помал партизански одред под водството на македонецот [[Иван Козарев]] ќе ја нападне бугарската фашистичка полиција кај [[Разлог]], со што официјално ќе започне вооружената борба на македонскиот и останатите балкански народ кон фашистичките окупатори.{{факт}} Во периодот на Втората светска војна, Пиринска Македонија и целиот македонски народ ќе го загуби еден од најголеми македонски национални дејци и поети од овој крај [[Никола Вапцаров]], кој ќе биде стрелан од бугарските фашисти во Софија во [[1942]] година. Во Пиринска Македонија во август [[1943]] година ќе бидат и забележани првите активности на [[Македонска народна федерална организација|Македонската народна федерална организација]]{{факт}}, која поактивно ќе дејствува во периодот на националната афирмација и слобода на Македонците во Пиринска Македонија, од 1944 до 1948 во времето на владеењето на [[Георги Димитров]].
 
=== Припојување на Пиринска Македонија кон Вардарска Македонија ===
 
[[Георги Димитров]], водачот на [[Отчествен фронт|Отечествениот фронт]] и првиот пртеседател на НР [[Бугарија]] кој по мајчина страна имал македонско{{факт}} потекло од околината на [[Разлог]], е единствениот бугарски [[државник]] кој не само што ги признал постоењето на македонскиот народ како посебен словенски народ, [[македонски јазик|македонскиот јазик]] како посебен [[словенски јазик]], македонската историја и [[Република Македонија]] (тогаш [[Социјалистичка Република Македонија|Народна Република Македонија]]) како национална држава на Македонците, туку и се залагал за целосно обединување на Македонија во рамките на [[Балканска Федерација]].{{факт}}
 
Георги Димитров во своето писмо од [[1934]] година до [[МНС]] од [[Детроит]] вели{{факт}}:
Ред 32:
''Македонското движење има многу непријатели . Меѓутоа, најопасниот негов внатрешен непријател се агентите на бугарскиот [[империјализам]], бугарскиот [[монархизам]], бугарскиот [[фашизам]] и, пред се бандата на [[Ванчо Михајлов]] ...... ''
''Не може дада има успешна борбаа против националното угнетување и за ослободување на Македонскиот народ без конечно изолирање на Македонските маси од таа опасна банда, без полното елиминирање на нејзината јудинска улога во Македонското движење и во натрешниот живот на Бугарија (се мисли на [[ВМРО]] на Ванчо Михајлов)...... ''
'' '''Само единствената револуционерна борба на македонскиот народ во најтесен сојуз со работниците и селаните во Бугарија, [[Југославија]] и [[Грција]] може да доведе до победа на македонската ослободителна [[револуција]]''' ''.{{факт}}
 
Овие свои ставови Георги Димитров подоцна и ќе ги потврди со формулирање на следниве три точки:{{факт}}
Ред 42:
3. Создавање пријателска атмосфера меѓу Југославија и Бугарија и готовност за создавање на јужно-словенска федерација во која би влегла и Бугарија како посебна единка со задолжително обединување на Вардарска и Пиринска Македонија која би била седма федерална единица во спомената федерација.
 
Врз основа на пописот од [[1946]] година, 70% од населението во [[Пиринска Македонија]] се декларирало за [[Македонци]]. Тоа било и своевиден [[плебисцит]], па во училиштата во Пиринска Македонија почна да се изведува настава на македонскиот мајчин јазик, отворени беа македонски книжарници, а во [[Благоевград]] (Горна Џумаја) почна да работи [[Македонски народен театар]] и беше дадена директива да се изработи законски проект според кој таа културна автономија на македонците во Пиринска Македонија да се преобрази во територијална. Меѓутоа, со [[резолуција]]та на [[Информбиро]]то (заладувањето на одосите меѓу [[СФРЈ]] и Бугарија), смртта на Георги Димитров и доаѓањето на власт на [[Тодор Живков]] сето ова е забрането, поништено и прекинато.{{факт}}[http://www.nbu.bg/historyproject/dokumenti_63-89/razdel6t2/f1bop35ae127.pdf]
 
На заседание на партијата (21 април 1948 година) (БРП) околискиот секретар Георги Иванов вели дека ученњето на македонскиот јазик во Пиринскиот крај е много тешко, бедејки државјаните не мислеле овој процес за нешто естествено, наспроти големиот труд по воведувањето.<ref>Съвещание на околийските секретари на БРП (к) от Пиринския край, 21 април 1948</ref>
Ред 142:
*[[Никола Парапунов]]
*[[Иван Козарев]]
*[[Герасим Тодоров]]{{факт}}
 
== Извори ==