Јаглехидрат: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Ставена врска, replaced: двојна врска → двојна врска
с →‎Хетероциклични јаглехидрати: Јазична исправка, replaced: интрамолекуларн → меѓумолекулск
Ред 42:
[[Податотека:Glucose Fisher to Haworth.gif|thumb|150px|right|Преминување на глукозата од Фишерова проекција во [[Хавортова проекција]].]]
 
Алдехидната група на првиот јаглероден атом и хидроксилната група на петтиот С-атом кај јаглехидратите можат да реагираат меѓусебно бидејќи се просторно блиску. Кога на алдехидната група се адира хидроксилна (алкохолна) група, се добива соединение наречено [[полуацетал]]. Ваква интрамолекуларнамеѓумолекулска реакција настанува кога јаглехидратите се наоѓаат во воден раствор. Притоа, доаѓа до образување на полуацетални петто- или шесточлени прстени кои содржат кислород како [[хетероатом]]. Петточлените прстени се деривати на [[фуран]]от и се нарекуваат [[Фураноза|фуранози]], додека шесточлените се деривати на [[пиран]]от и се викаат [[Пираноза|пиранози]]. Во слободна состојба, моносахаридите се наоѓаат во пиранозен облик, додека фуранозниот облик на шеќерите се среќава кај олиго- и полисахаридите (сахароза, рибоза и [[Нуклеинска киселина|нуклеинските киселини]]).
 
Хетероцикличните форми на јаглехидратите можат да се напишат и во вид на [[Хемиска формула|проекциони формули]] на тој начин што со долга црта се поврзуваат првиот и петтиот или првиот и четвртиот јаглероден атом преку кислородот, во зависност од тоа каде настанал кислородниот мост. Пишувањето на ваквите формули се чини грешка, бидејќи не може да се види дека првиот јаглероден атом е блиску до петтиот, а токму на таков начин би можело да дојде до [[хемиска реакција]] меѓу алдехидната и хидроксилната (алкохолна) група.