Википедија

Еребица: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][непроверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Создадено преведувајќи ја страницата „Partridge“
Ред 1:
{{Другизначења|Partridge (disambiguation)|Perdix|Heathcock (disambiguation)}}{{Таксономија|image=CRESTED WOOD-PARTRIDGE (7181284331).jpg}}
{{Taxobox
{| class="infobox biota" style="text-align: left; width: 200px; font-size: 100%"
| name = Еребица
! colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(235,235,210)" |Partridge
| image = Perdix_perdix_(Marek_Szczepanek).jpg
|-
| image_width = 250px
| colspan="2" style="text-align: center" |
| image_caption = Grey Partridge
|-
| regnum = [[Animal]]ia
| colspan="2" style="text-align: center; font-size: 88%" |[[Crested wood partridge]] <br /><br /> (''Rollulus rouloul'')
| phylum = [[Хордати]]
|- style="text-align: center; background-color: rgb(235,235,210)"
| classis = [[Птици]]
|-
| ordo = [[Galliformes]]
! colspan="2" style="min-width:15em; text-align: center; background-color: rgb(235,235,210)" |[[Taxonomy (biology)|Scientific classification]]
| familia = [[Phasianidae]]
|-
| genus = ''''' Perdix '''''
|Kingdom:
| genus_authority = [[Матирен Жак Брисон|Brisson]], 1760
|<div class="kingdom" style="display:inline">[[Animal|Animalia]]</div>
| subdivision_ranks = Видови
|-
| subdivision =
|Phylum:
''P. perdix''<br />
|<div class="phylum" style="display:inline">[[Chordate|Chordata]]</div>
''P. dauurica''<br />
|-
''P. hodgsoniae''
|Class:
}}
|<div class="class" style="display:inline">[[Bird|Aves]]</div>
|-
|Order:
|<div class="order" style="display:inline">[[Galliformes]]</div>
|-
|Family:
|<div class="family" style="display:inline">[[Phasianidae]]</div><br /><br /><div style="font-size: 85%;">[[Thomas Horsfield|Horsfield]], 1821</div>
|-
|Subfamily:
|<div class="subfamily" style="display:inline">
* [[Perdicinae]] (former)
* [[Rollulinae]], [[Phasianinae]], and [[Pavoninae]] (current)
</div>
|- style="text-align: center; background-color: rgb(235,235,210)"
|-
! colspan="2" style="text-align: center; background-color: rgb(235,235,210)" |Genus
|-
| colspan="2" style="text-align: left" |
''[[Alectoris]]''
''[[Ammoperdix]]''
''[[Arborophila]]''
''[[Bambusicola]]''
''[[Haematortyx]]''
''[[Lerwa]]''
''[[Margaroperdix]]''
''[[Melanoperdix]]''
''[[Perdix]]''
''[[Rhizothera]]''
''[[Rollulus]]''
''[[Tetraophasis]]''
''[[Xenoperdix]]''
|}
[[Category:Articles with 'species' microformats]]
 
'''Еребица''' е колективен термин кој се однесува на различни видови во повеќе родови на [[Кокошковидни|галиформни]] птици со широка домашна дистрибуција низ делови од Европа, Азија и Африка. Тие понекогаш се групирани во подфамилијата Perdicinae на [[Фазани|Phasianidae]] (фазани, потполошки итн. ). Сепак, молекуларните истражувања сугерираат дека еребиците не се посебен [[таксон]] во фамилијата Phasianidae, туку дека некои видови се поблиску до фазаните, додека други се поблиску до џунглата . <ref name="SCIDIR">{{Наведено списание|last=Kimball|first=R. T.|last2=Braun|first2=E. L.|last3=Zwartjes|first3=P. W.|last4=Crowe|first4=T. M.|last5=Ligon|first5=J. D.|year=1999|title=Molecular phylogenetics and evolution: A molecular phylogeny of the pheasants and partridges|journal=Molecular Phylogenetics and Evolution|volume=11|issue=1|pages=38–54|doi=10.1006/mpev.1998.0562|pmid=10082609}}</ref>
'''Еребицата''' — род на птици од фамилијата на [[кокошки]]. Спаѓа во групата на пердувест [[лов]]ен дивеч и опфаќа неколку подвидови, помеѓу кои најраспространети се полската еребица и [[Еребица камењарка|еребицата камењарка]]. На подрачјето на [[Република Македонија]] живее средноевропската [[полска еребица]] ''Perdix perdix''.
[[Податотека:Birds_of_Hindustan_luchas,_called_būqalamūn,_and_partridges.jpg|мини|345x345пкс| Птици од Персија luchas, наречени būqalamūn и еребици]]
[[Податотека:ZGvucdove.jpg|мини|326x326пкс| Таканаречениот „ Вучедол гулаб “, еден од најпознатите амблеми на праисториската вучедолска култура, сега се толкува дека претставува машка еребица како симбол на плодноста.]]
 
== Опис ==
== Полска Еребица ==
Еребиците се дивеч со средна големина. Тие се птици кои живеат на земја и имаат променлива боја на пердувите кај видовите, при што повеќето имаат тенденција кон сива и кафена боја.
'''Полската еребица''' ги населува подрачјата со [[умерена клима]], меѓутоа може ретко да се најде и на повисоки места, на повисока надморска височина.
 
== Опсег и живеалиште ==
=== Изглед ===
Еребиците потекнуваат од [[Европа]], [[Азија]], [[Африка]] и [[Среден Исток|Блискиот Исток]] . Некои видови живеат на степи или земјоделско земјиште, додека други видови претпочитаат повеќе пошумени области. Тие живеат на земја и имаат исхрана составена од семиња и инсекти.
Полската еребица се одликува со изразито пепелава заштитна боја, со потемни и посветли дамки и пруги. Има големини од 30&nbsp;cm, и распон на крилја до 50&nbsp;cm. Карактеристично за неа е една поголема темно-кафена дамка во вид на потковица која на стомакот ја имаат мажјакот и женката. Оваа дамка кај мажјакот редовно е поистакната. Женките и мажјаците тешко се разликуваат помеѓу себе. Женките се разликуваат од мажјаците само по шаренилото на пердувите на крилата. Овие пердувчиња имаат една изразита надолжна бела пруга и странично бели попречни линии. Кај мажјаците постои само надолжната пруга. Полските еребици имаат добро развиено сетило за слух и вид. Живеат околу три години и покрај грабливците голема опасност за нив претставуваат и хемијските средства кои се употребуваат во земјоделството за сузбивање на плевели.
 
== Лов ==
=== Размножување ===
Видовите како [[Полска еребица|сивата еребица]] и црвеноногата еребица се популарни како [[дивеч]] и често се одгледуваат во заробеништво и се ослободуваат заради лов.
Живеат во парови, кои ги образуваат во периодот од февруари и март. Брзо после тоа почнуваат да се парат и женката положува до 18 сиво-зелени јајца, во претходно направено гнездо. Женката лежи на јајцата 24 дена, додека мажјакот чува стража. По испилувањето на младите потребана е голема количина на храна, која ја сочинуваат најмногу инсектите.
[[Податотека:Red-legged_Partridge.jpg|мини|228x228пкс| Црвенонога еребица .]]
[[Податотека:Chestnut-bellied_Partridge_RWD2.jpg|мини|228x228пкс| Еребица со стомачен костен .]]
[[Податотека:Scaly-breasted_Partridge.jpg|мини|228x228пкс| Еребица со лушпести гради .]]
[[Податотека:Grey_Partridge_Perdix_perdix,_Netherlands_1.jpg|мини|228x228пкс| [[Полска еребица|Сива еребица]] .]]
 
== Културни референци ==
== Еребица Камењарка ==
Според грчката легенда, првата еребица се појавила кога [[Дедал]] го фрлил својот внук Пердикс од светиот рид [[Атена (митологија)|Атина]] во напад на љубоморен бес . Наводно внимавајќи на својот пад, птицата не го гради своето гнездо на дрвјата, ниту пак практикува високи летови и ги избегнува високите места. <ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=5nvuxnsmS8MC&pg=PA1760&lpg=PA1760|title=Falling Upwards: How We Took to the Air|last=Holmes, Richard|date=2013|publisher=HarperCollins|isbn=9780007467259|pages=1760|access-date=16 April 2013}}</ref>
Еребицата камењарка може да се сретне на [[Алпите]], во јужна и средна [[Италија]] и на некои делови на Балканскиот Полуостров, во [[Македонија]] се среќава најчесто во [[Мариово]]. Најчесто престојува во предели каде има слаба вегетација.
 
=== Изглед ===
'''Еребицата камењарка''' е голема до 36&nbsp;cm, а распонот на крилјата може да и достигне до 60&nbsp;cm. Истото како и полската еребица се одликува со изразито пепелава боја, додека во долниот дел од телото и преовладува белата боја со црни шари. Оваа врста на [[птици]] живее во мали јата и се храни со семки, [[Капина|капини]], [[инсекти]] и [[полжави]].
 
Како што е опишано од средновековниот научник Медлин Пелнер Косман, лекарите во [[Среден век|средниот век]] ја препорачувале еребицата како храна на љубовта: Тие сугерирале дека „еребицата била супериорна во будење затапени страсти и зголемување на моќта на предизвикување. Нежна кон човечкиот стомак, еребицата ги стимулира телесните течности, го подигнува духот и ги зацврстува мускулите.“ <ref name="Cosman">{{Наведено списание|last=Cosman|first=Madeleine Pelner|date=1 July 1983|title=A Feast for Aesculapius: Historical Diets for Asthma and Sexual Pleasure|url=https://doi.org/10.1146/annurev.nu.03.070183.000245|journal=Annual Review of Nutrition|volume=3|issue=1|pages=1–34|doi=10.1146/annurev.nu.03.070183.000245|issn=0199-9885|access-date=24 December 2021}}</ref>
=== Размножување ===
Животниот век на оваа еребица може да трае и до 8 години, на кои често влијаат непријателите како што се лисиците, куните, творовите, птиците грабливки и др. Сезоната на парење е во периодот на пролетта. Женката снесува од 10 до 15 бели јајца со црвени пеги на кои лежи од 24 до 26 денови.
 
Веројатно најпознатата референца за еребицата е во Божиќната песна, „ Дванаесетте дена на Божиќ “. <ref>{{Наведени вести|url=http://www.csmonitor.com/Business/Latest-News-Wires/2012/1126/12-days-of-Christmas-cost-How-much-is-a-partridge-in-a-pear-tree|title='12 days of Christmas' cost: How much is a partridge in a pear tree?|last=The Associated Press|date=November 26, 2012|work=The Christian Science Monitor|access-date=8 May 2014}}</ref> Првиот подарок наведен е „еребица во [[круша]] “, а овие зборови го завршуваат секој стих. Бидејќи еребиците веројатно нема да се видат кај крушите (тие се птици што живеат на земја) <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.allaboutbirds.org/news/what-can-you-tell-us-about-the-habitat-associations-of-partridges-and-in-particular-whether-pear-trees-are-ever-involved/|title=Do partridges occur in pear trees?|date=20 December 2009|work=All About Birds|accessdate=24 December 2021}}</ref>.
== Распространетост ==
[[Европа]] и [[Азија]]
 
Еребицата се користела и како симбол што го претставува [[Курди|курдскиот]] национализам. Се вика ''Кју'' . Шерко Курмањ зборува за парадоксот на симболите во Ирак како обид да се направи разлика меѓу Курдите и Арапите. Тој вели дека додека Ирачаните генерално ги сметаат палмата, соколот и мечот за нивни национални симболи, Курдите ги сметаат дабот, еребицата и камата за нивни. <ref>{{Наведена книга|title=Kurdish Awakening: Nation Building in a Fragmented Homeland|last=Kurmanj|first=Sherko<!--This author doesn't correspond with the listed chapter author on WorldCat?-->|date=2014|publisher=University of Texas Press|isbn=978-0-292-75813-1|editor-last=Bengio|editor-first=Ofra|pages=96|chapter=The Roots of Modern Kurdish Nationalism}}</ref>
==Еребицата како тема во уметноста==
* „Јаребице шарена“ - македонска народна песна.<ref>Ѓорѓи Доневски, ''Сокол ми лета високо''. Скопје: Културно-уметничкото друштво „Гоце Делчев“, 1978, стр. 177.</ref>
* „Еребиченце“ - песна на македонските музичари [[Елена Христова]] и [[Горан Трајкоски|Горан Трајковски]] од 2011 година.<ref> Elena Hristova, Goran Trajkoski, ''Bioscopia'', SJF Records 131, 2011.</ref>
 
**
== Наводи ==
{{наводи}}
 
*
[[Категорија:Еребици]]
{{Наводи}}
[[Категорија:Страници со непрегледан превод]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Еребица“