Шарен дождовник: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
с Отстранета категорија
Ред 1:
 
{{Speciesbox|name=Fire salamander|image=Salamandra salamandra MHNT 1.jpg|status=LC|status_system=IUCN3.1|status_ref=<ref name=IUCN>{{Cite iucn | author = Kuzmin, S. | author2 = Papenfuss, T. | author3 = Sparreboom, M. | author4 = Ugurtas, I.H. | author5 = Anderson, S. | author6 = Beebee, T. | author7 = Denoël, M. | author8 = Andreone, F. | author8-link = :it: Franco Andreone | author9 = Anthony, B. | author10 = Schmidt, B. | author11 = Ogrodowczyk, A. | author12 = Ogielska, M. | author13 = Bosch, J. | author14 = Tarkhnishvili, D. | author15 = Ishchenko, V. | title = ''Salamandra salamandra'' | volume = 2009 | page = e.T59467A11928351 | date = 2009 | doi = 10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T59467A11928351.en }}</ref>|genus=Salamandra|species=salamandra|authority=([[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]])|synonyms=* ''Lacerta salamandra'' <small>Linnaeus, 1758</small>|range_map=SalamandraSalamandraMap.png|range_map_caption=Distribution of fire salamander}}
{| class="infobox biota" style="text-align: left; width: 200px; font-size: 100%"
Ред 10 ⟶ 9:
| colspan="2" |<div style="text-align: center">[[File:Status_iucn3.1_LC.svg|врска=|алт=|безрамка]]<br /><br />[[Least Concern]] <small>&nbsp;([[IUCN Red List|IUCN 3.1]])<ref name="IUCN"><cite class="citation journal cs1" id="CITEREFKuzmin,_S.Papenfuss,_T.Sparreboom,_M.Ugurtas,_I.H.2009"><span class="cx-segment" data-segmentid="195">Kuzmin, S.; Papenfuss, T.; Sparreboom, M.; Ugurtas, I.H.; Anderson, S.; Beebee, T.; Denoël, M.; [[:it: Franco Andreone|Andreone, F.]]; Anthony, B.; Schmidt, B.; Ogrodowczyk, A.; Ogielska, M.; Bosch, J.; Tarkhnishvili, D.; Ishchenko, V. (2009). </span><span class="cx-segment" data-segmentid="196">[https://www.iucnredlist.org/species/59467/11928351 "''Salamandra salamandra''"]. </span><span class="cx-segment" data-segmentid="197">''[[IUCN Red List|IUCN Red List of Threatened Species]]''. '''2009''': e.</span><span class="cx-segment" data-segmentid="199">T59467A11928351. [[Doi (identifier)|doi]]:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[[doi:10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T59467A11928351.en|10.2305/IUCN.]]</span></span><span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[[doi:10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T59467A11928351.en|<span class="cx-segment" data-segmentid="201">UK.2009.</span><span class="cx-segment" data-segmentid="202">RLTS.</span>]]</span><span class="cx-segment" data-segmentid="203"><span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[[doi:10.2305/IUCN.UK.2009.RLTS.T59467A11928351.en|T59467A11928351.en]]</span>.</span></cite></ref></small></div>
|-
! colspan="2" style="min-width:15em; text-align: center; background-color: rgb(235,235,210)" |[[Taxonomy (biology)|Scientific classification]] <span class="plainlinks" style="font-size:smaller; float:right; padding-right:0.4em; margin-left:-3em;">[[File:Red_Pencil_Icon.png|врска=Template:Taxonomy/Salamandra| edit ]]</span>
|-
|Kingdom:
|[[Animal|Animalia]]ia
|-
|Phylum:
Ред 47 ⟶ 46:
* ''Lacerta salamandra'' <small>Linnaeus, 1758</small>
|}
[[Category:Articles with 'species' microformats]]
 
'''Шарен дождовник''' (Salamandra salamandra) е вообичаен вид [[Опашкари|саламандер]] пронајден во [[Европа]].
Ред 54 ⟶ 52:
 
== Живеалиште, однесување и диета ==
Шарените дождовници живеат во [[Средна Европа|шумите во централна Европа]] и се почести во ридските области. Тие претпочитаат [[Листопадни растенија|листопадни]] шуми бидејќи сакаат да се кријат во паднати лисја и околу [[Мов|мовливимов]]ливи стебла на дрвјата. Потребни им се мали потоци или езерца со чиста вода во нивното [[Живеалиште (екологија)|живеалиште]] за развој на ларвите. Без разлика дали се на копно или во вода, шарените дождовници се незабележителни. Тие поминуваат голем дел од своето време скриени под дрво или други предмети. Активни се навечер и навечер, но во дождливи денови се активни и преку ден.<ref name="Tanner">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.biodiversitylibrary.org/page/7910875|title=Salamander|last=Tanner, Vasco M.|last2=Wood, Stephen L.|year=1958|work=The Great Basin Naturalist|publisher=Brigham Young University|pages=97ff|accessdate=January 12, 2013}}</ref>
 
Исхраната на шарените дождовници се состои од разни [[инсекти]], пајаци, дождовни црви и голтки, но тие повремено јадат и млади [[Жаба|жаби]] . Во заробеништво, тие јадат штурци, обновени црви, восочни црви и ларви од свилени буби. Малиот плен ќе биде фатен во опсегот на [[Ралник|забите од вомерин]] или од задната половина на јазикот, на кој се придржува пленот. Тешки се околу 40 грама. Шарениот дождовник е еден од најголемите европски дождовници<ref>[https://sossalamander.nl/facts/infected-species/fire-salamander Fire salamander]. sossalamander.nl</ref> и може да порасне на 15-25 15–25&nbsp;cm долгжина.<ref>{{Наведена книга|title=Newts and Salamanders of Europe|last=Griffiths, R|publisher=[[Academic Press]]|year=1996|location=London}}</ref>
 
== Репродукција ==
Ред 62 ⟶ 60:
 
== Токсичност ==
[[Податотека:Samandarin.svg|мини| Структура на Самандарин]]
Примарниот алкалоиден токсин од дождовникот, самандарин, предизвикува силни мускулни конвулзии и хипертензија во комбинација со хипервентилација кај сите 'рбетници. Отровните жлезди на шарениот дождовник се концентрирани во одредени области на телото, особено околу главата и грбната површина на кожата. Обоените делови од кожата на животното обично се совпаѓаат со овие жлезди. Соединенијата во секретите на кожата можат да бидат ефикасни против [[Бактерии|бактериски]] и [[Габа|габични]] инфекции на [[Покожица|епидермисот]] ; некои се потенцијално опасни за човечкиот живот.
 
Ред 116 ⟶ 114:
* [http://www.caudata.org/cc/species/Salamandra/Salamandra_sp.shtml Запис на Каудата.org за ''Саламандра'']
* [https://web.archive.org/web/20130529085543/http://cabinetoffreshwatercuriosities.com/2012/08/31/fantastic-fire-salamanders/ Фантастични противпожарни саламандери - ''Саламандра Саламандра''], Биофреш кабинет за Freshубопитности за слатководни води.
 
[[Категорија:Таксони опишани од Карл Линеј]]
[[Категорија:Незагрозени видови според МСЗП]]