Елена (месечина): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Dentedeleone ја премести страницата Корисник:Dentedeleone/Елена (месечина) на Елена (месечина)
с Правописна исправка, replaced: ончевиот систем → ончевиот Систем
Ред 29:
}}
 
'''Елена''' е [[Природен сателит|месечина]] на [[Сатурн (планета)|Сатурн]]. Откриена е од Пјер Лак и Жан Лекашо во 1980 година со набљудување од [[Опсерваторија Pic du Midi|Пик ду Миди Опсерваторијата]],{{Sfn|Lecacheux1980}} и била означен како '''{{Безпрелом|S/1980 S 6}}'''. {{Sfn|IAUC 3496}} Во 1988 година го добила официјалното име по [[Елена Тројанска]], која во [[Старогрчка митологија|грчката митологија]] била внука на [[Крон]] (Сатурн). {{Sfn|IAUC 4609}} Елена во 1982 година исто така била означена и како '''{{Безпрелом|Сатурн XII}}''' (12), и како '''Диона Б''', <ref>Transactions of the International Astronomical Union, Vol. </ref> затоа што е [[Коорбитална конфигурација|коорбитална]] со [[Диона (месечина)|Диона]] и се наоѓа во нејзината предна [[Лагранжова точка]] ({{L4}}). Таа е една од четирите познати [[Коорбитална конфигурација|тројански месечини]].
[[Податотека:Animation_of_Polydeuces's_orbit_relative_to_Saturn_and_Dione.gif|лево|мини| Анимација на орбитата на Елена во однос на Сатурн и Диона<br />{{Легенда-ред|Magenta|Полидевк}}{{·}}{{Легенда-ред|Cyan|Елена}}{{·}}{{Легенда-ред|Lime|Диона}}{{·}}{{Легенда-ред|DarkOrange|Сатурн}}]]
Елена била забележана од Земјата во 1980 година, {{Sfn|IAUC 3496}} а надлетувањата на ''[[Војаџер]]'' на Сатурн во раните 1980-ти овозможило запознавање со месечината одблизу. Мисијата ''[[Касини-Хајгенс]]'', која отишла во орбитата околу Сатурн во 2004 година, обезбедила уште подобро запознавање и овозможила подлабока анализа на Елена, како и поглед на површината под различни услови на осветлување. Најблиските слики на Елена до денес се направени од ''вселенското'' летало Касини кое прелетало на 1800 &nbsp;км од нејзината површина на 3 март 2010 година, а во јуни 2011 година направена била уште една успешна сесија на снимање. Во текот на ''мисијата Касини'' имало уште многу други пристапувања.
 
== Геологија ==
Сликите на Елена направени од вселенското летало Касини, со резолуција до 42 метри по пиксел, покажуваат пејзаж кој се карактеризира со широки вдлабнатини од 2 до 10 километри со внатрешна стрмнина не поголема од 12°. Овие басени се веројатно распаднати остатоци од стари ударни кратери.<ref name=":0">O. M. Umurhan, A. D. Howard, J. M. Moore, P. Schenk and O. L. White (2015). </ref>
 
Тенки, издолжени и издигнати канали со должина од неколку километри се наоѓаат по стрмнините на многу од басените на Елена и веројатно се направени од [[Масовно трошење|огромни текови]], што покажува дека Месечината е под влијание на активни геолошки процеси како [[Масовно трошење|губење на маса]] и ерозија. Дигиталните модели за одредување на височина наведуваат дека каналите имаат испакнат релјеф помеѓу 50 и 100 метри.
Ред 43:
Површинскиот материјал на Елена е со релативно висока рефлексија, што укажува дека зрната се со големина од 1 до 100 микрометри. Малите кратери изгледаат како да се малку затрупани, што укажува на неодамнешни [[Насобирање (астрофизика)|процеси]] од некој вид на насобирање.
 
Лабораториското тестирање за силината на ударот на примероците од месечевиот реголит, создадени со удар, покажуваат дека при мала густина тие се однесуваат како [[Нењутнова течност|нењутнови „Бингам“ материјали]], т.е. имаат пластични својства на восок и глечери. Ова наведува дека површинскиот материјал на Елена кој сличи на снег може да се однесува како не-Њутнови масивен тек и кој што воглавно е причината за видливите проточни модели што се гледаат на нејзината површина со мала гравитација.<ref name=":0">O. M. Umurhan, A. D. Howard, J. M. Moore, P. Schenk and O. L. White (2015). </ref>
 
== Избрани слики ==
Претежно необработени слики во црно-бела техника со близу инфрацрвени или ултравиолетови канали.
{|
|[[Податотека:Helene_over_Saturn.jpg|мини| ''Касини'' - слика на Елена (3 март 2010 година)]]
|[[Податотека:PIA12758_Helene_crop.jpg|мини| Карактеристичните проточни текови на предната хемисфера на Елена (''Касини'', јануари 2011 година)]]
|[[Податотека:N00152209_Helene.jpg|мини| Страната на Елена свртена кон Сатурн, осветлена со сјај од Сатурн (''Касини'', март 2010 година)]]
|}
{|
|[[Податотека:N00152248_Helene.jpg|мини| Елена одблизу со Сатурн во позадина (''Касини'', март 2010 година)]]
|[[Податотека:Helene_rev_127_raw_1.jpg|мини| ''Касини'' слика од 3 март 2010 година]]
|[[Податотека:PIA_10544_Helene.jpg|мини| ''Слика направена од Касини'' на ноември 2008 година]]
|}
{|
|[[Податотека:Cassini_Helene_N00086698_CL.jpg|мини| ''Слика од Касини'' направена во јули 2007 година]]
|[[Податотека:Helene_-_Voyager_2.jpg|мини| ''Слика од Војаџер 2'' (август 1981 г.)]]
|}
 
Ред 66:
 
== Надворешни врски ==
* [https://web.archive.org/web/20151120054640/http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Sat_Helene Профил на Елена] од [http://solarsystem.nasa.gov Истражувањето на Сончевиот системСистем] на НАСА; исто така, видете ја [https://web.archive.org/web/20140421054529/http://saturn.jpl.nasa.gov/science/moons/helene/ мисијата на Касини: Елена]
* [http://www.planetary.org/explore/topics/saturn/helene.html Планетарното друштво: Елена]
* [http://www.planetary.org/blog/article/00002385/ Елена има две лица] - Планетарното друштво : Мини атлас на Елена - 11 март 2010 година