Економија на САД: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
→Банкарски систем: дополнување |
|||
Ред 13:
===Банкарски систем===
===Структура на банкарскиот систем===
Во текот на 1970-тите и почетокот на 1980-тите, бројот на [[Банка|банките]] во САД бил приближно стабилен и се движел помеѓу 13 500 и 14 500. Потоа, пропаѓањата на повеќе банки и меѓусебните спојувања придонесле бројот на банките драстично да се намали на 6 544 во 2010 година.<ref>F. M. Scherer, ''Financial Mergers and Their Consequences'', Harvard University, John F. Kennedy School of Government, 2013.</ref> Структурата на американскиот банкарски систем е резултат на долгогодишните ограничувања во однос на можноста за ширење на банките од една во друга американска држава. Така, во 1927 година бил донесен Мекфејденовиот закон (дополнет во 1933 година) со кој на банките им било забрането да отвораат филијали во повеќе од една сојузна држава, а едниствениот начин за заобиколување на ова ограничување било да се воспостави мултибанкарски холдинг (''multibank holding company''), т.е. друштво кое поседува повеќе подружници-банки. На тој начин, до 1956 година се појавиле 47 банкарски холдинг компании, но потоа бил изменет Законот за банкарски холдинг компании и оваа практика била укината. Од друга страна, за да ги заобиколат новите ограничувања, банките почнале да формираат холдинг компании кои поседувале само една банка, а повеќе небанкарски друштва. Меѓутоа, Законот за банкарски холдинг компании од 1970 година ги ограничил активностите и на ваквите холдинг компании. Сепак, во 1978 година, државата [[Мејн]] им дозволила на банките од другите држави да работат во неа, а потоа, тој пример го следеле и другите држави. Како последица на тоа, меѓудржавните органичувања на банките почнале да исчезнуваат. Во 1994 година бил донесен Ригел-Ниловиот закон за меѓудржавно банкарство и ефикасноста на филијалите (''Riegel-Neal Interstate Banking and Branching Efficiency Act'') кој им дозволил на банкарските холдинг компании да преземаат и отвораат филијали во други сојузни држави. Наспроти големиот број банки, американскиот банкарски систем е многу концентриран: во 2014 година имало само 91 голема банка (со вкупни средства над 10 милијарди долари), но тие учествувале со дури 83% во вкупните средства на американскиот банкарски систем.<ref>John C. Hull, ''Risk Management and Financial Institutions'' (Fourth Edition). John Wiley and Sons, Hoboken, New Jersey, 2015, стр. 26-27.</ref>▼
Во текот на 1970-тите и почетокот на 1980-тите, бројот на [[Банка|банките]] во САД бил приближно стабилен и се движел помеѓу 13 500 и 14 500. Потоа, пропаѓањата на повеќе банки и меѓусебните спојувања придонесле бројот на банките драстично да се намали на 6 544 во 2010 година.<ref>F. M. Scherer, ''Financial Mergers and Their Consequences'', Harvard University, John F. Kennedy School of Government, 2013.</ref> аспроти големиот број банки, американскиот банкарски систем е многу концентриран: во 2014 година имало само 91 голема банка (со вкупни средства над 10 милијарди долари), но тие учествувале со дури 83% во вкупните средства на американскиот банкарски систем.<ref>John C. Hull, ''Risk Management and Financial Institutions'' (Fourth Edition). John Wiley and Sons, Hoboken, New Jersey, 2015, стр. 26-27.</ref>
{| class="wikitable"
Ред 52 ⟶ 53:
| 2017 || 4 918
|}
===Регулација на банкарскиот систем===
За да се спречи судирот на интереси меѓу комерцијалното и [[Инвестициска банка|инвестициското банкарство]], во 1933 година бил донесен Глас-Стигаловиот закон (''Glass-Steagall Act'') со кој се раздвоиле овие две активности, т.е. на комерцијалните банки им биле наметнати бројни ограничувања. Така, ним им било дозволено да запишуваат само трезорски хартии од вредности, општински обврзници и приватни пласмани, но им било забрането да се вклучат во јавните понуди на [[Хартија од вредност|хартии од вредност]]. Од друга страна, на инвестициските банки им било забрането да прифаќаат депозити и да одобруваат комерцијални [[Кредит|кредити]]. Во 1987 година, американската централна банка (''Federal Reserve Board'') ги олабавила овие ограничувања, дозволувајќи им на банките да формираат холдинг компании со две подружници — една за инвестициско и друга за комерцијално банкарство. Во 1997 година, комерцијалните банки добиле дозвола да купуваат (преземаат) инвестициски банки, за конечно, во 1999 година да биде донесен Законот за модернизација на финансиските услуги (''Financial Services Modernization Act''), кој ги отстранил сите ограничувања во активностите на банките. Во 2008 година, банката ''JPMorgan Chase'' ја презела инвестициската банка ''Bear Stearns'', додека [[Бенк оф Америка]] ја купила инвестициската банка [[Мерил Линч]] (''Merrill Lynch''). Истовремено, другите две големи инвестициски банки, [[Голдман Сакс]] (''Goldman Sachs'') и [[Морган Стенли]] (''Morgan Stanley'') се пререгистрирале како [[Банкарска холдинг компанија|банкарски холдинг компании]] и тоа го означил крајот на поделбата меѓу инвестициското и комерцијалното банкарство во САД.<ref>John C. Hull, ''Risk Management and Financial Institutions'' (Fourth Edition). John Wiley and Sons, Hoboken, New Jersey, 2015, стр. 37-38.</ref>
▲
[[Финансиска криза 2007–2008|Финансиската криза од 2007 година]] оставила големи последици врз американскиот банкарски систем. Поради пропаѓањето на повеќе банки, во јули 2010 година бил донесен т.н. Дод-Френков закон (''Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act'') со кој биле формирани неколку нови агенции за регулација на банкарскиот и на финансискиот систем. Истовремено, со овој закон било забрането банките да тргуваат со хартии од врендост за своја сметка, т.е. било прифатено т.н. Волкерово правило (''Volcker rule'').<ref>John C. Hull, ''Risk Management and Financial Institutions'' (Fourth Edition). John Wiley and Sons, Hoboken, New Jersey, 2015, стр. 27-28.</ref>
| |||