Финансиски фјучерс: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Тргување со фјучерсите: Јазична исправка, replaced: бушел → шиник
Ред 14:
! Предмет на договорот !! Главна берза !! Износ на договорот
|-
| пченка || Chicago Board of Trade || 5 000 бушелишиници
|-
| соино масло || Chicago Board of Trade || 60 000 либри
Ред 51:
|}
 
Бидејќи со фјучерсите се тргува на организирани пазари, тие не се изложени на ризикот од неисполнување на договорите. Тоа произлегува оттаму што склучувањето на фјучерс-договорите не се врши непосредно меѓу купувачите и продавачите. Напротив, секој купувач и продавач на фјучерси стапува во однос со [[клириншка куќа|клириншката куќа]] на берзата, којашто гарантира за извршувањето на фјучерс-договорите. За таа цел, за секоја заземена куса или долга позиција на пазарот, продавачот и купувачот на фјучерс-договорот мораат да положат одреден [[депозит]] (''margin account'') кај клириншката куќа ([[пари]], државни хартии од вредност или [[банкарска гаранција]]). Депозитот служи како обезбедување дека клиентот ќе ги исполни своите обврски во случај на неповолно движење на цената на фјучерсот. Почетниот депозит (''initial margin''), што се положува при склучувањето на фјучерс-договорот, претставува некој многу мал износ од договорната вредност на фјучерсот. Потоа, за време на траењето на фјучерс-договорот, клириншката куќа одзема одреден износ пари од депозитот при неповолно движење на цената на фјучерсот, односно додава одреден износ пари на депозитот при поволно движење на цената на фјучерсот. На пример, ако цената на фјучерсот расте, тоа претставува добивка за купувачот и затоа, вредноста на неговиот депозит се зголемува соодветно на промената на цената на фјучерсот. Истовремено, порастот на цената на фјучерсот претставува загуба за продавачот и затоа, состојбата на неговата сметка се намалува за истиот износ. Притоа, берзата го одредува минималниот износ на депозитот што клиентот мора да го одржува во секое време (''maintenance margin''). Ако состојбата на сметката се намали под овој износ, клиентот е должен да ја дополни сметката.<ref name="ReferenceA">Горан Петревски, ''Управување со банките'', Скопје: Економски факултет, 2008, стр. 417.</ref>.
 
Иако фјучерс-договорите гласат на некоја идна дата, тие секојдневно предизвикуваат финансиски последици за купувачите и продавачите. Тоа се остварува така, што за време на целокупното траење на фјучерс-договорот, клириншката куќа врши секојдневно порамнување на сите отворени сметки, чии износи се приспособуваат во согласност со движењето на цената на фјучерсот (''marking-to-market''). На крајот од животниот век на фјучерс-договорот се врши конечно порамнување на сметките, кога купувачот и продавачот добиваат или губат одреден износ пари, еднаков на разликата меѓу договорената и тековната цена на фјучерсот. Во таа смисла, треба да се спомене дека многу ретко, финансиските фјучерси се извршуваат преку предавање на финансискиот инструмент и плаќање на договорената цена. Напротив, фјучерс-договорите најчесто се ликвидираат пред рокот на извршувањето, преку преземање спротивни трансакции на берзата.<ref>Горан Петревски, ''Управување со банките'', Скопје: Економски факултет, 2008, стр. 417.<name="ReferenceA"/ref>.
 
== Котација и вреднување на фјучерсите ==