Непарнокопитни: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Еволуција: Правописна исправка, replaced: претци → предци
с Правописна исправка, replaced: фамилија → семејство (3), Фамилија → Семејство (4), фамилии → семејства (5), Фамилии → Семејства, мејствота → ме
Ред 12:
| ordo = '''Непарнокопитни'''
| ordo_authority = [[Ричард Овен|Owen]], 1848
| subdivision_ranks = [[ФамилијаСемејство (биологија)|ФамилииСемејства]]<ref name=families>Hooker, 2005, стр. 206.</ref>
| subdivision =
* [[Equidae]]
Ред 42:
== Еволуција ==
 
И покрај изобилството на [[фосил]]ни докази, филогенијата на непарнокопитните не е добро разјаснета, и тоа како во рамките на редот, така и во односите со другите цицачи. Непарнокопитните, како и парнокопитните, потекнуваат од ''[[Пракопитари|Condylarthra]]'' (пракопитари), група која ги содржела доминантните мамалиски растенојади во раниот [[Палеоцен]] (пред околу 65 милиони години). Пракопитарите се сметаат за предци и на многу други групи од цицачи. И покрај малите сличности меѓу коњите и [[Крава|кравите]], носорозите и [[нилски коњи|нилските коњи]], тапирите и [[Свиња|свињите]], првиот член од секој од наведените парови припаѓа на непарнокопитните, а вториот на парнокопитните цицачи. Сличностите меѓу нив се должат најмногу на [[конвергентна еволуција]]. Меѓутоа, анализите на [[Митохондрија|митохондриската]] [[ДНК]] укажуваат на тоа дека непарнокопитните би требало да се класифицираат во [[клад]] заедно со ''[[Панголин|Pholidota]]'', ''[[Ѕверови|Carnivora]]'' и ''[[Cetertiodactyla]]'' (''[[Парнокопитни|Artiodactyla]]'' и ''[[Кит|Cetacea]]''). Најстарите непарнокопитни фосили потекнуваат од раниот [[Еоцен]] (пред околу 50 милиони години). Во ова време биле присутни 14 фамилиисемејства. Во оваа епоха, непарнокопитните биле доминантни копитари. При крајот на Олигоцен (25 милиони години), осум фамилиисемејства изумреле. Во раниот Миоцен останале само тапиридите, риноцеротидите, еквидите и фамилијатасемејството ''[[Chalicotheriidae]]''. ПоследнатаПоследното фамилијасемејство содржела необични копитари со големи предни и кратки задни екстремитети прилагодени за стоење во полуисправена положба, погодна за исхрана со листовите од високи дрвја. Со намалувањето на видовиот состав на непарнокопитните, парнокопитните станале доминантни.
 
== Систематика ==
Ред 49:
Сите видови од овој ред се групирани во два подреда:
 
* '''''Hippomorpha''''' се непарнокопитни чии денешни претставници се брзи трчачи со долги нозе и со само еден прст. Единствената преживеанапреживеано фамилијасемејство од овој подред е ''[[Equidae]]'' (чиј единствен преживеан род е ''Equus'') која го содржи коњот, [[зебра]]та, [[магаре]]то, [[кулан]]от и нивните сродници. Изумрените носороговидни [[бронтотери]] се исто така вклучени во овој подред. И двете фамилиисемејства најверојатно потекнале од [[палеотери]]те.
* '''''Ceratomorpha''''' имаат неколку функционални прсти. Тие се потешки и се движат побавно од ''Hippomorpha''. Овој подред вклучува две денешни фамилиисемејства: ''Tapiridae'' (тапири) и ''Rhinocerotidae'' (носорози). Изумрените [[халикотери]] би можеле да припаѓаат на овој подред.
 
Трите преживеани фамилиисемејства на непарнокопитни се класифицирани на следниот начин:
 
* '''Ред Perissodactyla'''
** '''Подред Hippomorpha'''
*** '''ФамилијаСемејство [[Equidae]]''': коњи и нивни сродници, 10 вида во еден ред
**** [[Див коњ]], ''Equus ferus''
***** [[Тарпан]], ''Equus ferus ferus''
Ред 70:
**** [[Гревиева зебра]], ''Equus grevyi''
** '''Подред Ceratomorpha'''
*** '''ФамилијаСемејство [[Tapiridae]]''': тапири, 5 вида во еден род
**** [[Бразилски тапир]], ''Tapirus terrestris''
**** [[Планински тапир]], ''Tapirus pinchaque''
Ред 76:
**** [[Малајски тапир]], ''Tapirus indicus''
**** [[Црн џуџест низински тапир]], ''Tapirus pygmaeus'' (validity questionable)
*** '''ФамилијаСемејство [[Rhinocerotidae]]''': носорози, 5 вида во 4 рода
**** [[Црн носорог]], ''Diceros bicornis''
**** [[Бел носорог]], ''Ceratotherium simum''