Хомофобија: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Недостатоци: Јазично подобрување, replaced: индивидуални → поединечни
обновување на целата статија и отстранување на претходните нејасни и проблематични пасуси
Ред 1:
'''Хомофобија''' е поим кој опфаќа широк опсег на негативни ставови и чувства кон [[Хомосексуалност|хомосексуалноста]] или луѓето кои се идентификуваат или се перцепираат како [[Лезбејство|лезбејки]], [[Хомосексуалец|геј]], [[Бисексуалност|бисексуалци]] или [[Трансродовост|трансродови]] ([[ЛГБТ]]).<ref name="Adams">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=zgGUAgAAQBAJ&pg=PA198|title=Teaching for Diversity and Social Justice|last1=Adams|first1=Maurianne|last2=Bell|first2=Lee Anne|last3=Griffin|first3=Pat|publisher=[[Routledge]]|year=2007|isbn=978-1135928506|pages=198–199|quote=Because of the complicated interplay among gender identity, gender roles, and sexual identity, transgender people are often assumed to be lesbian or gay (See ''Overview: Sexism, Heterosexism, and Transgender Oppression''). ... Because transgender identity challenges a binary conception of sexuality and gender, educators must clarify their own understanding of these concepts. ... Facilitators must be able to help participants understand the connections among sexism, heterosexism, and transgender oppression and the ways in which gender roles are maintained, in part, through homophobia.|access-date=December 27, 2014}}</ref><ref name="Renzetti">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=lP1yAwAAQBAJ&pg=PT372|title=Encyclopedia of Interpersonal Violence|last1=Renzetti|first1=Claire M.|last2=Edleson|first2=Jeffrey L.|publisher=[[SAGE Publications]]|year=2008|isbn=978-1452265919|page=338|quote=In a culture of homophobia (an irrational fear of gay, lesbian, bisexual, and transgender [GLBT] people), GLBT people often face a heightened risk of violence specific to their sexual identities.|access-date=December 27, 2014}}</ref><ref name="Schuiling">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=pj_ourS3PBMC&pg=PA186|title=Women's Gynecologic Health|last1=Schuiling|first1=Kerri Durnell|last2=Likis|first2=Frances E.|publisher=[[Jones & Bartlett Publishers]]|year=2011|isbn=978-0763756376|pages=187–188|quote=Homophobia is an individual's irrational fear or hate of homosexual people. This may include bisexual or transgender persons, but sometimes the more distinct terms of biphobia or transphobia, respectively, are used.|access-date=December 27, 2014}}</ref> Се дефинира како вид на презир, [[предрасуда]], аверзија, омраза или антипатија, заосновано врз ирационален страв и незнаење, а честопати се поврзува со религиски убедувања.<ref name="Homophobia bundle">* {{cite web|url=http://www.webster.com/dictionary/homophobia|title=webster.com|year=2008|archive-url=https://archive.today/20121205072838/http://www.webster.com/dictionary/homophobia|archive-date=2012-12-05|url-status=dead|access-date=2008-01-29}}
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
* {{cite web|url=http://dictionary.reference.com/browse/homophobia|title=homophobia|year=2008|work=Dictionary.com|publisher=Dictionary.com|access-date=2008-01-29}}
[[File:20051129 northlake-il5.jpg|thumb|250px|Хомофобија]]
* [http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P6-TA-2006-0018&format=XML&language=EN "European Parliament resolution on homophobia in Europe"], Texts adopted Wednesday, 18 January 2006&nbsp;– Strasbourg Final edition- "Homophobia in Europe" at "A" point
Предомислувањето на [[општество]]то за [[Сексуална ориентација|сексуалната ориентација]] беше кристализирано во поимот '''хомофобија''', кој [[Хетеросексуалност|хетеросексуалниот]] психолог [[Џорџ Веинберг]] го изнесе во доцните [[1960]]-ти години. Веинберг го употреби зборот ‘хомофобија’ за да го означи стравот кај хетеросексуалците да бидат во блиски кругови со [[Хомосексуалнсот|хомосексуалците]], како и противењето на хомосексуалците кон самите себе си. Зборот првпат се појави во печат во [[1969]] година и беше долго анализиран во Веинберговата книга во [[1972]] година, ‘Општеството и здравиот хомосексуалец’.
* {{cite book|title=Oxford English Dictionary|title-link=Oxford English Dictionary|date=June 2012|publisher=[[Oxford University Press]]|chapter=homophobia, n.2|quote=Fear or hatred of homosexuals and homosexuality.|chapter-url=http://www.oed.com/view/Entry/243440}}
* {{cite book|url=https://books.google.com/books?id=aQZFW3DrKSYC&pg=PA35|title=The Declining Significance of Homophobia|date=23 May 2013|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-999094-8|page=35|access-date=31 July 2013|author=Mark McCormack}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.gallup.com/opinion/polling-matters/182300/religion-sex-relationships-politics-indiana-arkansas.aspx|title=Religion, Same-Sex Relationships and Politics in Indiana and Arkansas|last=Newport|first=Frank|date=3 April 2015|publisher=Gallup|archive-url=https://web.archive.org/web/20170805015127/http://www.gallup.com/opinion/polling-matters/182300/religion-sex-relationships-politics-indiana-arkansas.aspx|archive-date=5 August 2017|access-date=12 June 2016|url-status=dead}}</ref>
 
Хомофобијата е присутна во критичкото или насилно однесување како [[Дискриминација|дискриминацијата]] или [[Насилство|насилството]] врз основа на [[Полова определба|половата определба]] која е не-[[Хетеросексуалност|хетеросексуална]].<ref name="Adams" /><ref name="Renzetti" /><ref>{{Cite book|url=https://www.rutgersuniversitypress.org/violence-against-queer-people/9780813573151|title=Violence against Queer People: Race, Class, Gender, and the Persistence of Anti-LGBT Discrimination|last=Meyer|first=Doug|publisher=Rutgers University Press}}</ref> Се издвојуваат различни видови на хомофобија како ''институционализираната'' хомофобија, на пример религиска хомофобија и државно-спонзорирана хомофобија, или ''интернализираната'' хомофобија, која ја доживуваат луѓе со истополова привлечност, без разлика на нивниот идентитет.<ref name="pmid10788206">{{cite journal|last1=Williamson|first1=I. R.|date=1 February 2000|title=Internalized homophobia and health issues affecting lesbians and gay men|journal=Health Education Research|volume=15|issue=1|pages=97–107|doi=10.1093/her/15.1.97|pmid=10788206|doi-access=free}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Frost|first1=David M.|last2=Meyer|first2=Ilan H.|date=2009|title=Internalized homophobia and relationship quality among lesbians, gay men, and bisexuals|journal=Journal of Counseling Psychology|volume=56|issue=1|pages=97–109|doi=10.1037/a0012844|pmc=2678796|pmid=20047016}}</ref>
Американскиот наследен речник (издание [[1992]] година) ја дефинира хомофобијата како “[[аверзија]] кон хомосексуалните луѓе или нивниот начин на живот или култура” и “однесување или постапки засновани на оваа аверзија”. Други дефиниции ја идентификуваат хомофобијата како ‘нелогичен страв од хомосексуалноста’.
 
Негативните ставови кон ЛГБТ лицата имаат слични, но конкретни имиња: [[Лезбофобија|лезбофобијата]] е пресек помеѓу хомофобија и [[сексизам]] насочена кон лезбејките, [[Gayphobia|гејфобија]] e одбивноста или омразата кон геј мажите, бифобијата се однесува на [[Бисексуалност|бисексуалноста]] воопшто, а [[Трансфобија|трансфобијата]] ги издвојува стравовите побрзани со трансродовоста и [[Транссексуалност|транссексуалните]] луѓе, како и неконформираните родови улоги.<ref>{{cite book|url=https://www.google.com/books/edition/Encyclopedia_of_Cross_Cultural_School_Ps/PaO3jsaGkeYC?hl=en&gbpv=1|title=Encyclopedia of Cross-Cultural School Psychology|last1=Clauss-Ehlers|first1=Caroline S.|date=2010|publisher=Springer|isbn=9780387717982|edition=2|page=524|access-date=3 March 2021}}</ref><ref name="Adams" /><ref name="Schuiling" /><ref name="Spijkerboer">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=oOxBtViD0KcC&pg=PA122|title=Fleeing Homophobia: Sexual Orientation, Gender Identity and Asylum|publisher=[[Routledge]]|year=2013|isbn=978-1134098354|page=122|quote=Transgender people subjected to violence, in a range of cultural contexts, frequently report that transphobic violence is expressed in homophobic terms. The tendency to translate violence against a trans person to homophobia reflects the role of gender in attribution of homosexuality as well as the fact that hostility connected to homosexuality is often associated with the perpetrators' prejudices about particular gender practices and their visibility.|access-date=December 27, 2014|author=Thomas Spijkerboer}}</ref>
Луѓето со хомосексуална или [[Бисексуалност|бисексуална]] ориентација долго време се жигосани и се срамотени. Меѓутоа, со напредокот на [[Геј политичко движење|геј политичкото движење]] во доцните [[1960]]-ти години, хомосексуалното осудување како неморално, криминално и болно се најде под зголемено испитување. Кога [[Американска Психијатриска Асоцијација|Американската Психијатриска Асоцијација]] ја отфрли хомосексуалноста како психијатриска дијагноза во [[1973]] година, прашањето зошто некои хетеросексуалци имаат силни негативни ставови за хомосексуалците, почна да добива сериозно научно значење.
 
== НедостатоциВидови ==
Во пошироката литература и општиот консензус се разликуваат неколку видови на хомофобија:
 
* ''Институционална хомофобија'': која доаѓа од [[Религија|организираните религии]] или [[Држава|државата]].
Со покажување на научното внимание и популаризацијата на антигеј непријателствата, создавањето на овие термини го означи текот на работите. Сепак, тие имаат значајни недостатоци.
* ''Хомофобија кај хетеросексуалците'': за разлика од [[Хомосексуалност|хомосексуалците]], [[Хетеросексуалност|хетеросексуалците]] не поминуваат низ развоен период на сомнеж во својата сексуалност; затоа хомофобијата е социјален конструкт изграден врз идејата дека хетеросексуалноста е примарна и „нормална“, а сè што ''закривува'' од она што е ''право'' (стрејт), е стигматизирано и отфрлено. Без разлика дали хетеросексуалната врска е пријатна, среќна и задоволувачка или не, хомосексуалната група е честопати гледана со морална супериорност, поаѓајќи од чувството на „нормални“ мажи и жени: хомофобијата ја „спасува“ хетеросексуалноста од хомосексуалноста. Хомофобијата служи и за тривијализирање на хомосексуалноста, облекувајќи ја во стереотипи, претворајќи ја во карикатура, трансформирајќи ја во пародија на љубов и секс.
 
* ''Хомофобија кај хомосексуалците'' или ''интернализирана хомофобија'': хомофобијата, парадоксално, е многу честа кај хомосексуалните луѓе; се пројавува на различни начини во текот на животот. Иако се чини дека нема директно одбивање, тоа често се манифестира индиректно. Кога некое лице ги отфрла сопствените желби, чувства и вкусови, тоа влијае на различни области од нивниот живот и нивните меѓучовечки односи, нивниот сексуален живот, па дури и физичкото и емоционалното здравје. Слично на тоа, може да предизвика слаба самодоверба, замор, стрес и депресија. Исто така, доведува до слаба комуникација и репресија на емоциите.
Критичарите приметија дека дефиницијата за ‘хомофобија’ е проблематична од најмалку две причини.
* ''Научена хомофобија'': во овој случај, научената хомофобија е онаа што се јавува врз основа на улогата што општеството ја наметнува над улогата на хомосексуалецот; општеството предлага хомосексуалците да се однесуваат на одреден начин, да имаат „поинаков“ начин на живот и хомосексуалците се тие кои го репродуцираат ова однесување што го научиле, односно ги интернализираат и спроведуваат однесувањето и улогата што општеството ја очекува од нив. Овие однесувања се научени, наметнати, вродени и имитирани. Хомосексуалците треба да научат да ги доведуваат во прашање стереотипите и општествените улоги. Хомосексуалците не се промискуитетни, нестабилни и важно е критички да се доведат во прашање за да се ослободат од етикетите.
 
Прво, научните истражувања не наговестуваат дека хетеросексуалните антигеј ставови можат да се смеетаат за ‘фобија’ во болничка смисла. Навистина, ограничените достапни податоци укажуваат на тоа дека многу хетеросексуалци кои покажуваат непријателство кон геј мажите и [[Лезбејство|лезбејките]], не ги манифестираат [[Психологија|психолошките]] реакции кон хомосексуалноста кои се поврзани со други фобии.
 
Второ, употребата на ‘хомофобија’ наговестува дека антигеј предрасудата е повеќе поединечен, болнички ентитет отколку општествен феномен вкоренет во културните идеологии и меѓучовечките односи. И над се, ‘фобијата’ е вообичаено искусена како нефункционална и непријатна. Антигеј предрасудите се, меѓутоа, често високо функционални за хетеросексуалците кои ги манифестираат.
 
Како што станаа антигеј ставовите се повеќе централни за конзервативните политички и религиозни идеологии уште од [[1980]]-тите години, овие недостатоци станаа се повеќе проблематични. Сепак, [[Хетеросексизам|хетеросексизмот]], со неговиот историски голем фокус на културните идеологии над поединечните ставови, не е задоволителна замена за хомофобијата.
 
== Поврзано ==