Космичко зрачење: Разлика помеѓу преработките

'''Koсмички зраци''' — [[субатомски честички]] со енергетски полнеж кои потекнуваат од вселената. Тие може да произведат второстепени честички кои можат да навлезат во земјинатаЗемјината атмосфера и површина. Изразот зрак се провлекол низ исоријата бидејќи порано се мислело дека ко смичките зраци претставуваат електромагнетни бранови. Примарните космички зраци (оние кои навлегуваат во земјинатаЗемјината атмосфера а потекнуваат од далечните вселенски пространства) се составени од познати стабилни честички кои ги има на Земјата во нормални услови, како протони, неутрони и електрони. Но, многу мал дел се и стабилни антимаетријални честички како антипротони, антинеутрони и антиелектрони, а нивната природа е сè уште предмет на истражувања.

==Интеракција со земјинатаЗемјината атмосфера==

Кога честичките на космичките зраци навлегуваат во земјинатаЗемјината атмосфера тие се судираат со молекулите на кислород и азот при што произведуваат група полесни честички при процес наречен дожд на честички. Главната идеја е прикажана на сликата каде што космички зрак произведува полесни честички при судир со атмосферските молекули.

Оваа слика е поедноставена слика на дожд од честички: во реалноста бројот на честички кои се произведуваат на овој начин може да достигне билиони, во зависност од енергијата на зракот и атмосферската околина. Сите произведени честички се наоѓаат на околу еден степен разлика од патеката на главната енергетска честичка. Типични честички кои се произведуваат при вакви судири се мезони (позитивно и негативно наелектризирани пијони и кајони). Космичките зраци се исто така одговорни за производство на изотопи на јаглеродот во земјинатаЗемјината атмосфера како што е изотопот на јаглеродот-14, преку реакцијата

Во 1909 [[Теодор Вулф]] развил посебен вид на електрометар (направа која го мерела производството на јони во внатрешноста на херметички затворен сад) и покажал дека на поголеми висини, во неговиот случај на врвот на Ајфеловата кула, степенот на радијација е значително помал. Тоа го објавил во ''Physikalische Zeitschrift'' но неговиот труд не бил прифатен од научната јавност. Во 1911 [[Доминико Пачини]] набљудувал симултани промени на јонизацијата над езеро, море и на длабочина од 3 метри под површината на земјата. Пачини заклучил дека намалувањето на радиоактивноста под вода мора да е поради апсорпцијата на молекулите а не поради земјинатаЗемјината радиоактивност. Тогаш во 1912 [[Виктор Хес]] ги користел Вулфовите електрометри при што ги ставил во балон кој летал до погорните атмосферски слоеви. Тогаш открил дека со зголемувањето на висината се зголемува и степенот на радијација, но го исклучил Сонцето како извор на радијација бидејќи вршел истражување и за време на негово затемнување така што резултатот бил ист. Мерејќи ја брзината на честичките кои навлегувале во атмосферата Хес заклучил дека тие мора да потекнуваат од многу поодалечени извори на зрачење. Заради ова откритие ја добил Нобеловата награда за физика во 1936 година.

Изразот „Космички зраци“ бил употребен од [[Роберт Миликан]] кој докажал дека радијацијата не потекнува од земјата и не е произведена од атмосферски електрицитет. Миликан верувал дека космичките зраци се високо енергетски фотони придружени со електрони кои се произведени поради Комптоновиот ефект на гама зраци. И самиот Комптон верувал дека космичките зраци се наелектризирани честички. За време на периодот од 1927 до 1937 различни експерименти демонстрирале дека космичките зраци се позитивно наелектризирани честички и дека при навлегувањето во атмосферата главно се дезинтегрираат на електрони и миони. Мионот се верувало дека е нестабилна честичка кој ја предвидел [[Хидеки Јукава]] во 1935 година во неговата теорија за нуклеарна сила. Експериментите покажале дека остатоците од мионскиот распад кои опстануваат 2,2 микросекунди се претвораат во електрони и неутрина кои силно реагираат со јадрото на молекулите а резултатот на таа реакција се нарекува Јукава честичка. Оваа мистерија била разрешена со откритието на пионот во 1947 кој е произведен преку директни високоенергетски јадрени судири, а резултатот на тоа се миони и едно неутрино кое е стабилно 26 наносекунди. Секвенцата пион → мион → електрон директно била набљудувана преку електронски микроскоп, така што се набљудувале патеките на честичките низ посебен вид на фотографска плоча наречена нуклеарна емулзија. Во 1948 набљудувањата со нуклеарната емулзија направени во балони на големи висини, на работ на земјинатаЗемјината атмосфера од страна [[Готлеб]] и [[Ван Ален]] покажале дека примарните космички честички се составени од протони, а одреден дел се алфа честички односно јадра на хелиум, а останатиот дел се јадра на потешки елементи