Злосторство: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Историја: Јазична исправка, replaced: модифициран → изменет
с Јазична исправка, replaced: индивидуалн → поединечн (2), индивидуата → единката (3)
Ред 29:
=== Криминализација ===
 
*Некој може да ја сфати криминализацијата како постапка со намера да се спречи некој да преземе штетна активност, средство да се намали штетата, применувајќи ја заканата на казна како одвратување на оние коишто намераваат да се однесуваат така и да предизвикаат штета. Државата се вмешува затоа што тие веруваат дека трошоците за некриминализирање (т.е да се дозволи повредите да продолжат нестивнати) ги надминуваат трошоците за криминализирање на истите (т.е ограничување на индивидуалнатапоединечната слобода со цел да се сведе на минимум штетата врз другите).
*Криминализацијата може да обезбеди намалување на повредите во иднина, дури и по кривично дело, тргнувајќи од тоа дека оние коишто се во [[затвор]] за сторување злодела имаат поголема шанса да предизвикаат штета во иднина.
*Криминализацијата може да се сфати како начин потенцијалните злосторници да платат за нивните дела. Во овој случај, криминализацијата е начин да се постави цената којашто еден мора да ја плати (на општествтото) за одредени активности коишто се сметаат за штетни за општеството како целина. Во оваа смисла криминализацијата не може да се смета за ништо друго, туку за одмазда на државата во вид на санкција.
Ред 51:
Успешните правни закони во [[Вавилон]], вклучувајќи го и [[Хамурабиев законик|Хамурабиевиот законик]], го отсликуваат верувањето на месопотамиското општество дека правото потикнува од желбата на боговите (видете [[Вавилонско право]]).<ref>[[Driver, G. R.]] & Mills, John C. (1952-55). ''The Babylonian Laws''. 2 Vols. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-825110-6</ref> Многу држави во тоа време функционирале како теократии (видете [[теократија]]), чиишто законици за однесување во голема мера биле религиозни по потекло и по содржина.
 
Сер Хенри Мејн (1861) ги проучувал античките законици кои во тоа време биле достапни, и не пронашол никакво кривично право во „актуелна“ смисла на зборот. Додека актуелните системи разликуваат престапи против „државата“ или „заедницата“, и престапи против „индивидуата“„поединецот“, т.н. казнени системи на старите заедници не се справувале со „злодела“ (од лат. crimina) туку со „ неправди/деликти“ (од лат. delicta). Така, грчките закони <ref>Garner, Richard. (1987). ''Law and Society in Classical Athens''. London: Palgrave Macmillan. ISBN 0-312-00856-2</ref> ги регулираат сите форми на кражба, напад, силување, и убиство како приватни неправди, и акцијата за спроведувањето правда им била оставена на жртвите и нивните спасувачи. На најраните системи им недостасувале формални судови.
Римјаните (види [[Римско Царство]]) го систематизирале правото и го рашириле низ целата римска империја. Повторно, првичните правила на римското право го сметаат нападот како предмет на приватна компензација. Најзначајното римско право вклучувало авторитет да се владее, да се контролира, dominion.<ref>Daube, David. (1969). ''Roman Law: Linguistic, Social and Philosophical Aspects''. Edinburgh: [[Edinburgh University Press]]. ISBN 0-85224-051-1</ref>. Pater familias или таткото на фамилијата ја поседувал целата фамилија и нејзината сопственост (вклучувајќи ги и робовите); таткото ги спроведувал работите поврзани со мешањето во каква било сопственост.
Ред 57:
Коментарите на Гај за [[12-те таблици]] ја сметале кражбата за прекршок. Слично, нападот и насилниот грабеж кои вклучувале незаконско влегување на имотот на таткото (како на пример, силување на робинка, може да стане предмет на компензација за таткото со оглед на тоа што било незаконски влезено на неговиот „имот“), и повредата на ваквите закони создавала [[vinculum juris]] (обврска на правото) што само исплата на парична компензација (во актуелна смисла : обештетување или отштета) може да ја надополни. Слично, утврденото [[тевтонско право]] на германските племиња <ref>Guterman, Simeon L. (1990). ''The Principle of the Personality of Law in the Germanic Kingdoms of Western Europe from the Fifth to the Eleventh Century''. New York: P. Lang. ISBN 0-8204-0731-3</ref>, вклучувало сложен систем на парични обештетувања за она што судовите сега го сметаат за целосна низа кривични дела против лицето, односно против животот и телото, од убиство па натаму.
 
Иако Рим ги напуштил британските провинции некаде околу 400-тата година п.е, германските воени платеници – кои во голем дел станеле инструмент за спроведувањето римско правило во [[Британија]] – стекнале сопственички права на тамошната земја и продолжиле да применуваат мешавина од римско теутонско право, кое во поголем дел е запишано во времето на раните англо-саксонски кралеви.<ref>Attenborough, F. L. (ed. and trans.) (1922). [http://www.ilabdatabase.com/member/detail.php3?custnr=&membernr=1661&ordernr=42311 ''The Laws of the Earliest English Kings'']. Cambridge: Cambridge University Press. Reprint March 2006. [http://www.lawbookexchange.com/ The Lawbook Exchange, Ltd.] ISBN [http://www.ilabdatabase.com/member/detail.php3?custnr=&membernr=1661&ordernr=42311 1-58477-583-1]</ref> Но, токму тогаш кога поцентрализираната англиска монархија се споила по нормандиската инвазија, и англиските кралеви се обиделе да го вратат правото над нивната земја и луѓето, се родил модерниот концепт, имено на кривичното дело не се гледа само како на престап против „индивидуата“„поединецот“, туку и како престап против „државата“.<ref>Kern, Fritz. (1948). ''Kingship and Law in the Middle Ages''. Reprint edition (1985), Westport, Conn.: Greenwood Press.</ref>
 
Идејата произлезе од [[обичајното право]], и најраното зачнување на идејата за зелоделото вклучува настани од такво големо значење што „државата“ морала да ги земе во свои раце, иако немала право, вообичаените функции на граѓанските судови, и да диригира специфично право или privilegium против сторителот. Сите најрани судења на злодела во Англија вклучувале целосно невообичаени и произволни судови без никакво право кое треба да се примени, додека граѓанското (прекршочно) право функционирало на високоразвиен и постојан начин (со исклучок на тоа кога Кралот сакал да се здобие со пари при продавањето нов облик на налог (види образец)). Развојот на идејата дека „државата“ ја обезбедува правдата во суд, се појавува паралелно со или по појавувањето на концептот за суверенитет.
Ред 86:
Навистина, и покрај сè, најголемиот дел природно-правни теоретичари ја прифатиле идејата за спроведување на доминантниот морал како примарна функција на правото. Овој став не го заобиколува проблемот којшто го прави невозможен кој било морален критицизам на правото така што, ако согласувањето со природното право претставува неопходен услов за правна законодавност, целото важечко право мора, по дефиниција, да е морално правно. Така, во контекст на овој начин на размислување, правната законодавност на нормата неопходно ја вклучува и моралната правда.
Некој може да го реши овој проблем признавајќи одреден степен на [морален релативизам|url=http://en.wikipedia.org/wiki/Moral_relativism] (види [[Роналд Дворкин]]) и прифаќајќи дека нормите може со тек на времето да се развијат и, тогаш, некој може да го критикува постојаното спроведување стари закони, земајќи ги предвид тековните норми. Правото може да биде прифатливо но примената на државната моќ да ги присилува граѓаните да делуваат во согласност со него не е морално оправдано. Во повеќето модерни концепии за теоријата, злоделата се карактеризираат како кршење индивидуалнипоединечни права.
 
Бидејќи општеството смета дека многу права се природни (оттука терминот „''право''“) отколку направени од човекот, она што едно дело го прави злосторство е исто така природно, споредено со законите (кои се направени од човекот). Адам Смит го опишува овој став, велејќи дека еден шверцер би бил одличен граѓанин, „...ако законите на неговата земја не го претвориле во злодело она за коешто природата немала таква цел.“
Ред 145:
=== Религијата и злоделата ===
 
Општествено прифатениот или наложен религиозен морал влијаел врз [секуларни]те јурисдикции за прашања кои инаку ја загрижуваат свеста на индивидуатапоединецот. Активностите кои понекогаш се сметаат за незаконски врз религиозна основа вклучуваат (на пример): (забрана за) конзумирање алкохол, [[абортус]] и истражување [[матични клетки]]. Во различни историски и сегашни општества, утврдените религии(види [[религија]]) основале системи на земска правда којашто ги казнува делата против божјата волја и против специфични религиозни, организациони и други правила од спефифични закони, како исламското канонско право или римокатоличкото канонско право.
=== Воени надлежности и вонреднa состојбa ===