Еврозона: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Координација на буџетските политики: Правописна исправка, replaced: бидејки → бидејќи
с Исправка на латинични букви помешани меѓу кириличните, replaced: eт → ет, Eв → Ев (13)
Ред 1:
{{викификација}}
{{внимание}}
'''Еврозоната''', официјално наречена ''EвроЕвро област'', е Европска и монетарна унија (ЕМУ) составена од осумнаесет [[Земји членки на Европската Унија]] кои го вовеле [[евро]]то како нивна основна [[валута]] и единствено законско средство на плаќање. Еврозоната моментално ја сочинуваат:
*[[Австрија]]
*[[Белгија]]
Ред 22:
 
Повеќето останати земји-членки на ЕУ се обврзани да се приклучат откако ќе ги исполнат критериумите за влез. Ниту една земја не ја напуштила еврозоната, но нема пропис за тоа што ќе се случи во тој случај или ако биде избркана.
Монетарната политика на зоната е одговорност на [[Европска централна банка|Европската централна банка]] која ја водат [[претседател]] и одбор составен од лицата кои се на чело на националните централни банки. Главната задача на ЕЦБ е да ја држи [[инфлација]]та под контрола. И покрај тоа нема општа застапеност, водење или [[фискална политика]] на EврозонатаЕврозоната, сепак застапена е одредена соработка во Еврогрупата, што носи политички одлуки кои се однесуваат на еврозоната и еврото. Еврогрупата е составена од министрите за финансии на земјите-членки на еврозоната, сепак во итни случаи, националните водачи исто така се дел од Еврогрупата.
 
Од финансиската криза која се случи во последниве неколку години, EврозонатаЕврозоната основаше и користеше залихи за доделување на заеми за итни случаи на земјите-членки барајќи за возврат да стапат на сила економските реформи. Во EврозонатаЕврозоната исто така стапи на сила и ограничено финансиско обединување, на пример едни на други ќе вршат рецензија на националните буџети. Проблемот е високополитички и е во состојба на постојано менување уште од [[2011]], во зависност од тоа какви понатамошни одредби ќе донесат за реформите во EврозонатаЕврозоната.
Повремено кон EврозонатаЕврозоната се приклучуваат земји кои не се членки на [[ЕУ]] но го користат [[евро]]то како нивна официјална [[валута]]. Некои од овие земји, како на пример [[Сан Марино]] склучија формални договори со [[ЕУ]] да ја користат [[валута]]та, но да користат сoпствени монети. Други како [[Црна Гора]] го прифатија [[евро]]то целосно. Сепак, овие земји формално не се дел од EврозонатаЕврозоната и немаат претставници во ЕЦБ или во Еврогрупата.
 
===Членови===
 
Во [[1998]] единаесет земји-членки на [[ЕУ|Европската Унија]] се запознаа со критериумот за конвергенција и EврозонатаЕврозоната започна со официјалното пуштање во употреба на [[евро]]то (покрај националните валути) на [[1 јануари]] [[1999]]. [[Грција]] се квалификуваше во [[2000]], а ја прифатија на 1 јануари [[2001]] уште пред да бидат подготвени книжните пари и монетите кои на 1 јануари [[2002]] ги заменија сите национални валути. Од [[2007]] до [[2011]] се приклучија уште пет нови земји.
 
Држава Се приклучиле на: Население условен БДП Исклучоци
Ред 69:
===Напуштање и исклучување===
 
Додека EврозонатаЕврозоната е отворена кон сите земји-членки на ЕУ да се приклучат откако ќе ги исполнат критериумите, во договорите на ЕУ не постои одредба дали може некоја од земјите да ја напушти еврозоната без да ја напушти ЕУ како целина. Исто така нема одредба за тоа дали некоја земја може да биде исфрлена од еврозоната. Сепак некои, вклучувајќи ја холандската влада, се залагаат да се направи таква одредба во случај ако во еврозоната има некоја земја која е премногу задолжена, а одбива да ја почитува политиката на ЕУ за економски реформи.
Сепак, придобивките од напуштањето на еврозоната во голема мера ќе зависат од конкретната ситуација. Ако валутата со која ќе се смени еврото се очекува да девалвира, во земјата ќе дојде до големо одливање на пари, додека ако се очекува вредноста на валутата да се зголеми, тогаш ќе има поголем прилив на пари во економијата. Сепак, ако вредноста на валутата брзо се зголемува тогаш тоа може да биде штетно за извозот на земјата. Џејн Клауд Тричет е назначена да го одобри дизајнот и печатењето на евро банкнотите и количината на изработени евро монети.
Еврозоната политички ја застапуваат министрите за финансии, заедно познати како Еврогрупа, под водство на сегашниот претседател Џејн Клауд Тричет. Министрите за финансии на земјите-членки на ЕУ кои го користат еврото, се среќаваат ден пред состанокот на Советот за економски и финансиски прашања (Екофин) кој е дел од Советот на Европската Унија. Групата не е официјален совет, но кога Екофин во полн состав гласа за прашања кои се однесуваат само на еврозоната, само на членовите на Еврогрупата им е дозволено да гласаат.
Уште од [[2008]] кога првпат започна финансиската криза, Еврогрупата се сретна нерегуларно, не во состав на министри за финансии туку во состав на шефови на држави и влади (како Европскиот совет). Во овој форум, на Евросамитот, договорија многу од реформате за еврозоната. Поранешниот францускиот претседател [[Никола Саркози]] од [[2011]] настојува овие самити да станат редовни и тоа двапати годишно, со цел тие да станат "права економска влада".
На [[15 април]] [[2008]] во [[Брисел]], Јункер предложи дека подобро е EврозонатаЕврозоната во [[ММФ|Меѓународниот монетарен фонд]] да биде застапена како целина отколку секоја земја посебно. "Апсурдно е тие 18 земји да не се согласат да имаат еден претставник во [[ММФ]]. Тоа прави да изгледаме смешно. На меѓународно ниво на нас гледаат како на кловнови". Сепак, финансискиот комесар Хоакин Алмуниа изјави дека пред да почнат со заедничко претставување треба да се договори заеднички политички дневен ред.
 
===Економија===
Ред 122:
====Каматни стапки====
 
Каматните стапки во EврозонатаЕврозоната уште од [[1999]] ги поставува ЕЦБ. Тие се изразени во проценти на годишно ниво. Од [[јуни]] [[2000]] до [[октомври]] [[2008]], главните операции за рефинансирање беа варирачка стапка на тендери, спротивно од фиксните стапки на тендерите. Цифрите прикажани во табелата од [[2000]] до [[2008]] се однесуваат на минималните каматни стапки каде договорните страни може да ги сместат нивните понуди.
 
Дата/ Депозитно олеснување /Главни операции за рефинансирање/Најниско каматно олеснување
Ред 209:
====Јавен долг====
 
Следната табела го прикажува односот на јавниот долг кон [[БДП]] во проценти за [[ЕУ]] и други одбрани [[Европа|европски земји]]. Земјите -членки на EврозонатаЕврозоната се обележани како EврозонаЕврозона, а земјите кои не се членки на еврозоната се обележани како ЕУ. Доближувањето на критериумот на еврозоната е 60%.
 
Држава ЦИА 2007 г. ОЕСР(Организација за економска соработка и развој) 2009 г. ММФ 2009г. ЦИА 2009 г. Евростат2010г.
Ред 243:
===Координација на буџетските политики===
 
Голем надзор од [[ЕУ]] во областите на политика на оданочување и буџетска политика и намeтнатиотнаметнатиот механизам кој оди со тоа, понекогаш се опишани како потенцијално непочитување на суверенитетот на земјите-членки на еврозоната. Сепак, во [[јуни]] [[2010]] конечно беше постигнат целосен договор за контоверзниот предлог, земјите-членки меѓусебно да ги рецензираат буџетите пред нивната презентација во националните парламенти. Иако [[Германија]], [[Шведска]] и [[Велика Британија|Обединетото Kралство]] беа против меѓусебно прикажувањето на целосниот буџет, секоја влада на нивните рецензори и на Комисијата ќе ги презентира нивните проценки за нивото на раст, инфлација, приходи и трошоци шест месеци пред тие да бидат прикажани во националните парламенти. Ако некоја земја оди кон дефицит, таа ќе мора тоа да го оправда на останатите членки на ЕУ, додека пак земјите со долг поголем од 60% од БДП ќе се соочат со уште поголема контрола.
Овие планови ќе се спроведат во сите земји-членки на ЕУ,не само на еврозоната, и мора да бидат одобрени од водачите на ЕУ заедно со предлозите за земјите да се соочат со санкции пред да го достигнат лимитот од 3% според Пактот за стабилност и раст. [[Полска]] ја критикуваше идејата за задржување на регионалните финансирања за оние земји кои ќе го надминат дефицитарниот лимит,бидејќи тоа ќе влијае само на посиромашните земји. Во [[јуни]] [[2010]] [[Франција]] се согласи да го поддржи планот на [[Германија]] за укинување на правото на гласање на земјите кои ги прекршуваат правилата. Во [[март]] [[2011]] беше започната нова реформа од Пактот за стабилност и раст со цел да ги зацврсти правилата со усвојување на автоматска процедура за наметнување на санкции во случај на прекршување на правилата за дефицит или долг.