Палеохебрејска азбука: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Infobox writing system
| name = Палеохебрејско писмо
| sample = Paleo-hebrew alphabet.jpg
| type = [[Абџад]]
| languages = [[Библиски хебрејски јазик]]
| time = {{circa|1000 BCE – 135 CE}}
| fam1 = [[Египетски хиероглифи]]
| fam2 = [[Прасинајско писмо]]
| fam3 = [[Феникиска азбука]]
| sisters = {{plainlist|*[[Арамејска азбука]]
*[[Грчка азбука]]}}
| unicode = [http://unicode.org/charts/PDF/U10900.pdf U+10900–U+1091F]
| iso15924 = 115
}}
 
'''Палеохебрејско писмо''' ({{Lang-he|הכתב העברי הקדום}}), '''палео-хебрејски,''' '''прото-хебрејски''' или '''старохебрејски''' — име што се користи од страна на современите научници за да се опишат хананските натписи од регионот на Библиски [[Израел]] и [[Јудејско Царство|Јудеја]]. Се смета дека скриптата послужила за создавање на оригиналниот антички [[Библиски хебрејски јазик|хебрејски јазик]], вклучувајќи ги и текстовите на [[Библија|хебрејската Библија]] во нејзиното оригинално писмо. Стариот хебрејски јазик, како и [[Феникиска азбука|феникиската азбука]], е мала регионална варијанта и непосредно продолжение на протокананското писмо, кое се користело низ целиот [[Ханан]] во [[Бронзено време|доцното бронзено време]].<ref>Israel Finkelstein & Benjamin Sass, The West Semitic Alphabetic Inscriptions, Late Bronze II to Iron IIA: Archeological Context, Distribution and Chronology, HeBAI 2 (2013), pp. 149-220, see p. 189: "From the available evidence Hebrew appears to be the first regional variant to arise in the West Semitic alphabet – in late Iron IIA1; the scripts of the neighbouring peoples remain undifferentiated. It is only up to a century later, in early Iron IIB, that the distinct characteristics in the alphabets of Philistia, Phoenicia, Aram, Ammon and Moab develop."</ref> [[Хебрејски јазик|Хебрејскиот јазик]] е потврден епиграфски од околу 10 век&nbsp;п.н.е.,<ref name="eurekalert.org">{{Harvcoltxt|Feldman|2010}}</ref> <ref name="bar">{{Harvcoltxt|Shanks|2010}}</ref> и ниту еден постојан натпис на „''феникиски''“ не е постар од 1000 година п.н.е. <ref name="JMH2004-23">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=Pj0TCgAAQBAJ&q=canaanite&pg=PA167|title=In the beginning : a short history of the Hebrew language|last=Hoffman|first=Joel M.|date=2004|publisher=New York Univ. Press|isbn=978-0-8147-3654-8|location=New York, NY [u.a.]|pages=23|quote=By 1000 B.C.E., however, we see Phoenician writings [..]|access-date=23 May 2017}}</ref> [[Феникиски јазик|Феникискиот јазик]], [[Хебрејски јазик|хебрејскиот јазик]] и сите нивни сестрински [[ханански јазици]] во голема мера не се разликувале дијалектички пред тоа време.<ref>{{Наведување|first=Joseph|last=Naveh|year=1987|contribution=Proto-Canaanite, Archaic Greek, and the Script of the Aramaic Text on the Tell Fakhariyah Statue|editor1-last=Miller|title=Ancient Israelite Religion}}.</ref> <ref name="Kratz2015">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=TaznCgAAQBAJ&pg=PA64|title=Historical and Biblical Israel: The History, Tradition, and Archives of Israel and Judah|last=Reinhard G. Kratz|date=11 November 2015|publisher=OUP Oxford|isbn=978-0-19-104448-9|page=64|quote=[...] scribes wrote in Paleo-Hebrew, a local variant of the Phoenician alphabetic script [...]}}</ref> Палео-хебрејската азбука е [[абџад]] од 22 [[Согласка|согласни]] букви. Употребата на терминот „''палео-хебрејска азбука''“ се должи на предлогот на [[Соломон Бирнбаум]] од [[1954]] година, кој тврдел дека „''не треба да се употребува терминот феникијци на писмото на Евреите''“.<ref>[https://books.google.co.uk/books?id=CWREAQAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22coined+the+term%22 The Hebrew scripts, Volume 2, Salomo A. Birnbaum, Palaeographia, 1954], "To apply the term Phoenician to the script of the Hebrews is hardly suitable. I have therefore coined the term Palaeo-Hebrew."</ref>