Википедија

Социјалистичка Автономна Покраина Косово: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с →‎Косово во СФРЈ: Јазично подобрување, replaced: лидер → водач
с Правописна исправка, replaced: 0тите → 0-тите (3)
Ред 50:
Иако војната била завршена во 1945. година, на просторот на Косово и во западна Македонија, сè до 1952. година, делувале групи од разбиените балисти (остатоци од албанските окупациски сили). Во борбата во Косово против нив учествувале единиците на ОЗНА и УДБА кои најчесто во поединечни борби ги разбиле остатоците од балистите, додека одреден број од нив се извлекол и сокрил во странство.
 
==Косово во 60тите60-тите и 70тите70-тите==
 
По завршувањето на војната, Косово и Метохија беше вратено во [[Југославија]], и влегува во состав на [[Социјалистичка Република Србија|Народна Република Србија]]. '''Автономната Косовско-Метохиска Област''' (АКМО) официјално е прогласена на 10 јули 1945.<ref name="Z45"/> година, а данешните граници областа ги добила во [[1959]]. година со проширување на север, кога делови од [[Општина Рашка]] беа додадени на областа како делови од општината [[Лепосавиќ]] (денешно [[Северно Косово]]).
Ред 60:
==Косово во СФРЈ==
 
[[Автономна Покраина Косово и Метохија|Автономната Покраина Косово и Метохија]] доби поголема автономија и провинциска влада во Србија и Југославија во текот на 70тите70-тите, и името официјално беше променето во 1974 на ''Социјалистичка Автономна Покраина Косово'' (''Метохија'' беше одземено поради тоа што не беше користено од страна на косовските Албанци, додека терминот ''Социјалистичка'' беше додаден поради [[социјализам|социјалистичкиот]] идеал на тогашната [[СФРЈ]], како дел од уставот на СФРЈ и СР Србија, каде САП Косово исто така доби и свој устав. Ова беше направено поради неколку причини: Србија беше најголема и најнаселена република во цела Југославија. За да ја смали, [[Тито]] на [[Војводина]] и [[Косово]] му даде претседателство и провинциска влада, како и седиште во федералниот парламент во Лигата на комунистите на Југославија, со право на вето на федерален степен, коешто беше еднакво на моќта на СР Србија. Ова создаде аномална ситуација, реткост во светската историја, каде што било која од провинциите на Србија би можела да стави вето во име на цела Србија, додека парламентот на Србија не можеше да влијае врз одлуките на покраинските парламенти. Ова резултираше [[централна Србија]], која не беше политичка административна единица, да биде под ефективна контрола од страна на покраините. 
 
Локално-доминираната [[Албанци|албанска]] владејачка класа бараше признавање на Косово како паралелна република во Србија во федерацијата, и по смртта на [[Тито]] во 1980, барањата беа обновени. Во март 1981, албанските студенти протестираа барајќи независност на Косово. Последователно ситуацијата рапидно ескалираше во насилни протести низ цела покраина кои се пририја низ 6 големи косовски градови и вклучуваше околу 20,000 албански дисиденти. Југословенските власти строго ги казнуваа и ги задушуваа протестите. Емиграцијата на неалбанците се зголеми и етничките тензии се зголемија меѓу Албанците и неалбанците, со насилни внатрешни напади, посебно вперени кон Југословенските власти и претставници на власта.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Социјалистичка_Автономна_Покраина_Косово“