Панде Јаревски: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
== '''ПАНДЕ ЈАРЕВСКИ''', илустратор и еден од оснивачите – доајен на македонската карикатура, 24 април 1922 – 28 април 2003 ==
 
== Панде Јаревски е меѓу првите, а прв од младите, кој влезе во нашата повоена новинска карикатура како буден посматрач на настаните, со изострен слух за пулсирање на времето и со секавичен политички рефлекс, тој неуморно реагираше на предизвиците од бурната, динамичка стварност (Бранко Заревски, литературен критичар, 1976, Длабоко орање). Панде Јаревски ја одгледуваше својата карикатура така што таа била и остана барутен набој во редовите на дневната општествена критика. ==
 
== '''Биографија''' ==
== Панде Јаревски е роден на 24 април 1922 година во село Буково, битолско. во земјоделско-печалбарско семејство. Основно и средно училиште завршува во Битола каде и матурира во 1940 година. По ослободувањето ја следел Париската дописна школа за цртање и илустрирање. Цртањето станува негова омилена работа уште од основното училиште, така што во гимназијата се ориентира на графиката: моливот и тушот. Пред војната, во 1939 година, во Трговската академија во Битола е член на младинската воспитна група на СКОЈ. Учесник е во НОБ и ПОЈ од 15 септември 1942 година, кога почнал со активна - организирана работа како член на СКОЈ. За член на СКЈ е примен во 1948 година. Своите први карикатури на политички теми ги објавува во Радио-Вестите и Билтените на НОБ и ПОЈ. Првите новински карикатури се појавуваат во весникот на Народниот фронт на град Скопје „ЕДИНСТВО„ каде е ангажиран како професионален карикатурист - илустратор се до 1950 година. Првата негова карикатура е објавена во весникот „ЕДИНСТВО„ на внатрешно-политичка тема во 1946 година, а носи наслов „Бирократија„. Во 1950 година при повторно излегување на весникот „ОСТЕН„ станува член на редакцијата како карикатурист. Истовремено објавува карикатури во сите весници што во тоа време излегуваа во Народна Република Македонија и тоа: „Нова Македонија„, „Народна задруга„, подоцна „Трибина„, каде што повеќе од дваесет години, се до 1976 година е редовен соработник со свои карикатури, прво во рубриката за хумор и сатира „Наш Остен„, потоа во рубриката „Дедо Насте„, каде обработува теми од нашето село и животот во него. Во 1953 година е редовен карикатурист и илустратор во редакцијата „Нова Македонија„, на страницата „Наш хумор„, односно „Да се насмееме„. Објавува карикатури на надворешно-политички и внатрешни теми. Го илустрирал неделниот „Забавен Прилог„. Илустрира новински репортажи, записи, патеписи, и белешки, како и романите во продолженија во весникот. Од 1950 откако „Остен“ се развива како весник, а во дневните весници се јавуваат рубрики за хумор, сатира и карикатура, како и новиот медиум на Радио Скопје, во тој период поддршка на весникот „Остен„ дава Здружението на новинарите на Македонија. Главен уредник во тој период е Владо Малески, при што на оформување на весникот учествувале плејада на општествени и културни работници, меѓу кои: Славко Јаневски, Панде Јаревски, Василие Поповиќ–Цицо, Цветан Станоевски, Миле Попоски, Ацо Шопов и други. ==
 
== Панде Јаревски е роден на 24 април 1922 година во село Буково, битолско. во земјоделско-печалбарско семејство. Основно и средно училиште завршува во Битола каде и матурира во 1940 година. По ослободувањето ја следел Париската дописна школа за цртање и илустрирање. Цртањето станува негова омилена работа уште од основното училиште, така што во гимназијата се ориентира на графиката: моливот и тушот. Пред војната, во 1939 година, во Трговската академија во Битола е член на младинската воспитна група на СКОЈ. Учесник е во НОБ и ПОЈ од 15 септември 1942 година, кога почнал со активна - организирана работа како член на СКОЈ. За член на СКЈ е примен во 1948 година. Своите први карикатури на политички теми ги објавува во Радио-Вестите и Билтените на НОБ и ПОЈ. Првите новински карикатури се појавуваат во весникот на Народниот фронт на град Скопје „ЕДИНСТВО„ каде е ангажиран како професионален карикатурист - илустратор се до 1950 година. Првата негова карикатура е објавена во весникот „ЕДИНСТВО„ на внатрешно-политичка тема во 1946 година, а носи наслов „Бирократија„. Во 1950 година при повторно излегување на весникот „ОСТЕН„ станува член на редакцијата како карикатурист. Истовремено објавува карикатури во сите весници што во тоа време излегуваа во Народна Република Македонија и тоа: „Нова Македонија„, „Народна задруга„, подоцна „Трибина„, каде што повеќе од дваесет години, се до 1976 година е редовен соработник со свои карикатури, прво во рубриката за хумор и сатира „Наш Остен„, потоа во рубриката „Дедо Насте„, каде обработува теми од нашето село и животот во него. Во 1953 година е редовен карикатурист и илустратор во редакцијата „Нова Македонија„, на страницата „Наш хумор„, односно „Да се насмееме„. Објавува карикатури на надворешно-политички и внатрешни теми. Го илустрирал неделниот „Забавен Прилог„. Илустрира новински репортажи, записи, патеписи, и белешки, како и романите во продолженија во весникот. Од 1950 откако „Остен“ се развива како весник, а во дневните весници се јавуваат рубрики за хумор, сатира и карикатура, како и новиот медиум на Радио Скопје, во тој период поддршка на весникот „Остен„ дава Здружението на новинарите на Македонија. Главен уредник во тој период е Владо Малески, при што на оформување на весникот учествувале плејада на општествени и културни работници, меѓу кои: Славко Јаневски, Панде Јаревски, Василие Поповиќ–Цицо, Цветан Станоевски, Миле Попоски, Ацо Шопов и други. ==
 
== '''Творештво''' ==
== За книгоиздателството „Кочо Рацин„ сегашна „Македонска книга„ илустрира книги за деца што во тоа време беа издадени. За издавачкото претпријатие „Просветно дело„ илустрира и голем број учебници за основните училишта, што се издадени и печатени на македонски, албански и турски јазик. Покрај останатите учебници за основните училишта меѓу кои и учебник по Историја за VII одделение, музичко воспитување, сметање, запознавање на природата, англиска читанка, работна тетратка по албански јазик и други, ја илустрирал и македонската „БУКВАРКА„ како неопходно училишно помагало на првачињата за учење и запознавање со мајчиниот јазик. Букварката во 1976 година го достигнува петтото издание со вкупен тираж од 100.000 примероци што значи букварката веќе поминала низ рацете на сто илјади првачиња при совладување на Македонската aзбука. Сите овие книги кои се комплетно и богато илустрирани, печатени во големи тиражи ја надминале бројката од 1.500.000 примероци. Зборникот на карикатури „Длабоко орање – тематски цртан хумор за село„, објавен во 1976 година претставува ретроспектива на еден широк творечки опус, труд многугодишен, долг три децении, век поминат во набљудување на настаните од аголот на хуморот, без иронија и цинизам, длабок, здрав, прифатлив и ценет. Зборникот на карикатури е нужно признание за еден општествен придонес што остава по себе подолготрајни траги своеродно вреднување. Во периодот од ослободувањето до издавањето на зборникот на карикатури „Длабоко орање„, во 1976 година, тој со карикатури на внатрешно-политички теми од секојдневието се појавува и во сите останати весници што излегуваат во СР Македонија: „Вечер„, „Трудбеник„, „Стопански весник„, „Млад борец„ и така натаму. Тој е воедно оснивач на македонскиот стрип. Првиот свој стрип го нацртал во 1941 година, при влегувањето на Германскиот окупатор во Битола кој не ја здогледал виделината на новинарскиот ден. Од тие стрипови, по војната изникна еден од првите македоснки стрипови „Чорбаџи Вангел прислушкуе„ објавен во 1946 година, во весникот „Единство„. Панде Јаревски има повеќе изложби на карикатури во престижни места низ Македонија, особено во Галријата „ОСТЕН„ како и на меѓународната сцена, каде бил учесник во раните 70-ти и 80-ти години (Светската галерија на карикатури во Скопје). Серијата цртани филмови за деца под наслов „ПРИКАЗНИ ОД ДЕДОВОТО ЛУЛЕ„, е сликовит приказ на народните хумористични раскази на Марко Цепенков, кои беа прикажувани на Македонската телевизија во 70-те години. ==
 
== За книгоиздателството „Кочо Рацин„ сегашна „Македонска книга„ илустрира книги за деца што во тоа време беа издадени. За издавачкото претпријатие „Просветно дело„ илустрира и голем број учебници за основните училишта, што се издадени и печатени на македонски, албански и турски јазик. Покрај останатите учебници за основните училишта меѓу кои и учебник по Историја за VII одделение, музичко воспитување, сметање, запознавање на природата, англиска читанка, работна тетратка по албански јазик и други, ја илустрирал и македонската „БУКВАРКА„ како неопходно училишно помагало на првачињата за учење и запознавање со мајчиниот јазик. Букварката во 1976 година го достигнува петтото издание со вкупен тираж од 100.000 примероци што значи букварката веќе поминала низ рацете на сто илјади првачиња при совладување на Македонската aзбука. Сите овие книги кои се комплетно и богато илустрирани, печатени во големи тиражи ја надминале бројката од 1.500.000 примероци. Зборникот на карикатури „Длабоко орање – тематски цртан хумор за село„, објавен во 1976 година претставува ретроспектива на еден широк творечки опус, труд многугодишен, долг три децении, век поминат во набљудување на настаните од аголот на хуморот, без иронија и цинизам, длабок, здрав, прифатлив и ценет. Зборникот на карикатури е нужно признание за еден општествен придонес што остава по себе подолготрајни траги своеродно вреднување. Во периодот од ослободувањето до издавањето на зборникот на карикатури „Длабоко орање„, во 1976 година, тој со карикатури на внатрешно-политички теми од секојдневието се појавува и во сите останати весници што излегуваат во СР Македонија: „Вечер„, „Трудбеник„, „Стопански весник„, „Млад борец„ и така натаму. Тој е воедно оснивач на македонскиот стрип. Првиот свој стрип го нацртал во 1941 година, при влегувањето на Германскиот окупатор во Битола кој не ја здогледал виделината на новинарскиот ден. Од тие стрипови, по војната изникна еден од првите македоснки стрипови „Чорбаџи Вангел прислушкуе„ објавен во 1946 година, во весникот „Единство„. Панде Јаревски има повеќе изложби на карикатури во престижни места низ Македонија, особено во Галријата „ОСТЕН„ како и на меѓународната сцена, каде бил учесник во раните 70-ти и 80-ти години (Светската галерија на карикатури во Скопје). Серијата цртани филмови за деца под наслов „ПРИКАЗНИ ОД ДЕДОВОТО ЛУЛЕ„, е сликовит приказ на народните хумористични раскази на Марко Цепенков, кои беа прикажувани на Македонската телевизија во 70-те години. ==
 
== '''Награди и признанија''' ==