Масакр во Ваташа: Разлика помеѓу преработките

Во пролетта 1943 година, по повеќе акции на партизанските одреди на [[Трета оперативна зона|Третата оперативна зона]], три полка бугарска војска и одреди полиција, под команда на полковникот [[Љубен Апостолов|Апостолов]], од 7 до 16 јуни 1943 година, презема офанзива за уништување на партизаните и се нафрла и на мирното население. Кулминација на погромите над цивилното население е масовното стрелање во [[Ваташа]], на 16 јуни 1943 година, кога на роденденот на бугарскиот престолонаследник [[Симеон ІІ]] се убиени 12 младинци. Уште вечерта на 15 јуни низ Ваташа се разнесла веста дека утредента никој не треба да оди на работа, зашто е роденден на престолонаследникот и во [[Кавадарци]] ќе се одржува парада. Кога се разденило на 16 јуни, селото било блокирано од војска и полиција. Никој не можел да излезе, а оние што тргнувале на работа ги враќале назад.

Сестрата на [[Блаже Ицев]], [[Нада Ицева - Јанева|Нада Ицева (Јанева)]], го памти денот кога го уапсиле нејзиниот брат. Не насетувале, каков крвнички чин ќе се случи истиот ден. Блаже (17 год.) и сестра му Ката (15 год.), работеле домашни работи, кога биле одведени во селската меана на Васил Хаџи Јорданов. Таму ги затекнале и останатите младинци, каде почнало крвничкото тепање од страна на полицискиот заменик-началник [[Петко Опреков]], поручникот [[Борис Костов]] и двајца бугарски агенти.<ref name=":0">{{Наведена мрежна страница|url=https://www.novamakedonija.com.mk/makedonija/%D0%BE%D0%B4-%D0%BC%D0%BE%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D1%88%D1%82%D0%B5-75-%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B8-%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BA%D0%BD%D1%83%D0%B2%D0%B0-%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%82-%D0%BF%D0%BE/|title=Од Моклиште 75 години одекнува плачот по 12-те ваташки младинци|last=Весник|first=Нова Македонија|date=18.06.2018|work=https://www.novamakedonija.com.mk/|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref>

Во раните утрински часови во селската кафеана во Ваташа биле приведени и сослушани неколкумина младинци и девојки. Тие биле скоевци, кои кришум им помагале на партизаните, но биле накодошени. Според [[Стева Илиева]] од Кавадарци: „Кметот„''Кметот нè собираше од куќите со готов список, сите нè имаше по име и презиме.''“ Во кафеана тие се испрашувани и тепани, а потоа се терани да признаат дека биле сите заедно со партизаните на [[1 мај]] во месноста [[Моклиште (село)|Моклиште]] и дека биле нивни помошници. На крајот на полицискиот распит се ослободени еден младинец и една девојка. Останатите 12 младинци и 4 девојки остануваат со обвинение за врска со партизаните и претстојно бегство во планината. Откако тие ги поднеле сите тортури и измачувања, полиција и војска ги одвеле пешки во колона кон Моклиште.<ref>{{наведени вести|url=http://www.utrinski.mk/?ItemID=A463375A730BB94DB83E8689C9419D03|title= Годишнина од убиството на ваташките младинци|date= 18 јуни 2007|publisher=Утрински Весник|accessdate=2016-08-17}}</ref>

Додека ги воделе младинците, на неколку места ги запирале. Веројатно се премислувале каде да ги стрелаат, додека ним им велеле дека ги носат за да ги фотографираат. Најстариот од сите, Васо Хаџиjорданов насетил дека нешто лошо се подготвува, па кај месноста „Чаир“ каде биле запрени, почнал да бега, а по него побегнале и други. Тогаш била издадена наредбата 'оган'. Дванаесетте младинци биле застрелани, иако сите војници не сакале да пукаат. Најмладиот од стреланите имал само 15 години. Еден од стреланите пред да умре, успеал да изусти '''“Стрелајте кучиња, но нашата идеја нема да умре!”'''. Четирите девојки што исто така биле уапсени — [[Мара Хаџи Јорданова]], [[Стева Ампова]], [[Павлина Касапинова]] и [[Ката Ицева]] — ги тргнале настрана.<ref>[https://documents-mk.blogspot.com/2012/06/blog-post_16.html Дарко Јаневски, „Ги лажеа дека ќе ги сликаат за полесно да ги убијат“], „Нова Македонија“.</ref> Полицискиот началник Петко Опреков се спротивставил на поручникот Костов кога сакал да ги убие и девојките, а капетан [[Борис Жеглов]] го поддржувал Опреков па така тие биле спасени.<ref>[http://sande.blog.bg/izkustvo/2011/10/09/makedonski-reportaji-zaplakalo-e-selo-vatasha.832296 Македонски репортажи - Заплакало е село Ваташа.]</ref> Интересно е сведочењето на девојките, кои биле натерани од поручникот Костов да се припојат до младинците, на што се спротивставил Петко Опреков, нагласувајќи дека не е таква наредбата<ref name=":0" />. Ова говори за претходно спремана акција од страна на [[Бугарија за време на Втората светска војна|фашистичките бугарски сили]]. Откако насетиле дека ќе бидат егзекутирани, се дале во бегство, но биле покосени од бугарските војници. За крволочноста на бугарските сили, говори и извештајот на ГШ на НОВ, од септември, 1943 каде пишува: <blockquote>''"Младинците се изрешетани од куршуми од митралези, па потоа се избодени со бајонети. На некои им се исечени рацете и извадени очите и притоа сите биле ограбени“.''</blockquote>Сестрата на Блаже, Ката која била одведена на местото и била сведок на овој грозоморен чин се сеќава дека нејзиниот брат Блаже, сè уште давал знаци на живот после стрелањето, но Бугарите со бајонети ги боделе и сечеле 12 младинци од Ваташа. За свирепоста на Бугарските фашисти говори и фактот што не им било дозволено на родителите да ги погребаат своите деца, па тие набрзина нафрлиле земја и ги прекриле со гранки.<ref name=":0" /><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.youtube.com/watch?v=i1cM-ew5IQA|title=Извадок од документарниот филм за Масакрот во Ваташа - РТС 1979|last=|first=|date=1979|work=www.youtube.com|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=}}</ref>