Исламски календар: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
поврзница
с Правописна исправка, replaced: често пати → честопати
Ред 1:
{{Ислам}}
'''Исламски календар''' или '''муслимански календар''' ([[арапски јазик|арапски]]: التقويم الهجري; [[персиски јазик|персиски]]: تقویم هجری قمری ‎ [[турски јазик|турски]]: Hicri Takvim; уште се нарекува и '''хиџрански календар''') — [[месечев календар]] кој е во службена употреба во многу [[ислам|муслимански]] земји, а исто така се користи од сите муслимани во одредувањето на верските празници.
 
Календарот е месечев, составен од дванаесет месеци, а годината трае околу 354 дена. Бидејќи месечевата година има 11 дена помалку од соларната, исламските празници, иако се прославуваат на фиксни дати според нивниот календар, обично се поместуваат за 11 дена порано секоја следна соларна година, т.е. според [[грегоријанскиот календар]].
 
Првата година од календарот се вика [[Хиџра]], годината кога пророкот [[Мухамед]] се преселил од [[Мека]] во [[Медина]], и календарот ги брои годините од тој настан.<ref name="WH">{{cite encyclopedia | author = Watt, W. Montgomery | editor = P.J. Bearman, Th. Bianquis, [[Clifford Edmund Bosworth|C.E. Bosworth]], E. van Donzel and W.P. Heinrichs | encyclopedia =[[Encyclopaedia of Islam]] Online| title = Hidjra| publisher = Brill Academic Publishers | id = ISSN 1573-3912}}</ref>
 
== Месеци ==
 
Месеците се именувани вака:<ref>{{cite encyclopedia | author =B. van Dalen |coauthors = R.S. Humphreys; A.K.S Lambton, ''et al.'' | editor = P.J. Bearman, Th. Bianquis, [[Clifford Edmund Bosworth|C.E. Bosworth]], E. van Donzel and W.P. Heinrichs | encyclopedia =[[Encyclopaedia of Islam]] Online| title = Tarikh| publisher = Brill Academic Publishers | id = ISSN 1573-3912}}</ref>
 
# [[мухарем]]; арапски: محرّم
Ред 27:
== Денови ==
 
Првиот ден од неделата е недела. Според исламскиот календар, деновите започнуваат на [[зајдисонце]].<ref>Trawicky (2000) p. 232</ref> Муслиманите се собираат за молитва во џамија на пладне на „денот за собор“ кој одговара на петок. Затоа, петокот се смета за ден за одмор, а саботата често патичестопати е прв работен ден.
 
Имињата на деновите се:
 
* јаум ал-ахад يوم الأحد (прв ден - недела) (урду: Itwaar اتوار) (персиски: Yek-Shanbeh یکشنبه)
Ред 37:
* јаум ал-кхамис يوم الخَمِيس (петти ден - четврток) (урду: Jumahraat جمعرات) (персиски: Panj-Shanbeh, پنجشنبه)
* јаум ал џума يوم الجُمُعَة (соборен ден - петок) (урду: Jumah جمعہ) (персиски: Jom'eh, جمعه или Adineh آدينه)
* јаум ас-сабт (сабота) (урду: Saneechar/Hafta ہفتہ) (персиски: Shanbeh, شنبه)
 
„Јаум“ значи ден, а неколку денови имаат имиња на редоследни броеви: првиот, вториот, третиот и четвртиот.
 
== Броење на годините ==
 
Според исламската традиција Абраха, управникот на [[Јемен]], кој во тоа време бил провинција на [[христијанство|христијанското]] кралство [[Аксум]] (денешна [[Етиопија]] се обидел да ја уништи [[Ќаба]]та напаѓајќи ја со војска која вклучувала слонови. Нападот не успеал. Според овој настан, таа година е наречена Година на слонот, а тоа е и годината во која е роден [[Мухамед]]. Се смета дека оваа година одговара на 571. или 570. година од европскиот календар. До 638. година, во предисламскиот период, годините биле броени почнувајќи од годината на слонот. Мухамед во 9-тата година ги забранил престапните месеци и години, односно го вовел месечевиот календар. Во 638. година (17. година според исламскиот календар), вториот [[калиф]] [[Умар (калиф)|Умар]] почнал да ги брои годините од [[Хиџра]], која била оттогаш сметана како прва година. Првиот ден од првиот месец на таа година, по бришењето на престапните денови од првите 9 години, се совпаднал со 16 јули 622. година, и ова и денес се смета за првиот ден од исламскиот календар (иако всушност преселбата на Мухамед се случила во септември 622. година).<ref name="WH"/>
 
Првиот доказ за користењето на исламскиот календар доаѓа од еден папирус од [[Египет]] во 22. година (644. г.).