Изида: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с додадена Категорија:Староегипетски погребни списи користејќи го HotCat |
с Правописна исправка, replaced: често пати → честопати |
||
Ред 3:
'''Изида''', '''Изис''' или '''Асет''' е [[божица]] на плодноста и мајчинството од [[Египетска митологија|египетската митологија]]. На египетски Aset или Eset - таа припаѓа на [[Енеада]]та од [[Хелиополис]].
Таа е сестра (и жена) на [[Озирис]], [[Нефтида]] и [[Сет (бог)|Сет]]; ќерка на [[Нут]] (Небото) и [[Геб]] (Земјата) како и мајка на детето [[Хор (бог)|Хор]]. Во иконографијата на обожувањето, таа е претстава за [[архетип]] на [[сопруга]] и [[мајка]].
Култот кон Изида главно се развивал во два центри: градот Хелиополис и (нилскиот остров) Фила. Обожувањето во Фила било најактивно на крајот од [[4 век п.н.е.]], за време на 30-тата династија.
Ред 9:
Нејзиното име буквално значи [[жена]] на [[престол]], т.е. само „престол“ нешто што е често претставено како [[амблем]] или покривка на глава. Нејзиното име преку [[хиероглифи]]те често се поврзува со светост на историските кралици. Често се прикажува како носи сончев диск и рогови од крава, кои се слични со оние од божицата на љубовта и забавата [[Хатор]]. Често се прикажува и грабливец/лешинар на нејзината круна или пак кралската кобра „Уреj“, која е симбол на [[магија|магиските]] способности (Кундалини).
Во митот за [[Озирис]], кој бил убиен и распарчан на делови од неговиот брат [[Сет (бог)|Сет]], таа успева да ги собере сите делови (освен пенисот кој го проголтале крокодилите) од мртвиот сопруг и брат Озирис и да ги спроведе погребните обичаи. Откако Хор пораснал, тој успеал да го порази вујкото Сет и да ја одмазди смртта на татка си Озирис. Оттогаш Хор се смета како првиот владетел на обединетиот Египет. Затоа
Во Книгата на мртвите, Изида е спомната како дарителка на живот и храна за мртвите; се појавува и во улога на судија на мртвите. Друга нејзина улога била да го заштити Имсет, еден од [[Четири Хорови синови|четирите сина на Хор]]. За време на [[Птолемаиди]]те (македонските династии во Египет) била почитувана и како заштитничка на морнарите.
[[Податотека:Isis Enthroned-Egyptian-650-BCE.jpg|thumb|right|180px|Изида со рогови од крава, сончев диск, седи на лавовски престол и го дои Хор.]]Изида е сметана како голема [[волшебник|волшебничка]] и е позната по употребата на нејзините маѓепснички вештини. Толку била моќна [[магија]]та на Изида, што и самиот [[Анубис]], богот на смртта, се плашел од неа. Како моќна волшебничка, заморена од земските работа, таа стекнала бесмртност откако го измамила богот [[Ра]] (Ре). Имено, таа успеала да му земе дел од неговата плунка и да ја претвори во [[кобра]], која му ја пуштила по патот за да го измачува. Изида му ветила на Ра дека ќе го поштеди од маките доколку и го каже неговото тајно име. Откако го стекнало неговото тајно име таа почнува да изведува најразлични чуда. Затоа луѓето ѝ се молеле да им помогне на болните и оние кои се на умирање. Како божица на лекувањето и породувањето, таа ноќе ги посетувала болните, замавнувала нежно со нејзините крилја и изговарала магиски инкантации за да ги излекува.
Нејзиното потекло како [[божица]] не е со сигурност откриено, но се верува дека дошла од делтата на [[Нил]]. За разлика од другите фигури во [[египетска митологија|египетската митологија]], таа немала свој култ. Првото споменување за Изида потекнува од петтата династија, но нејзиното присуство се развива многу подоцна. Со време се проширува низ цел [[Египет]], преку [[среден Исток|средниот Исток]] и [[Европа]]. И денес постојат нејзини [[храм]]ови и [[Статуа|статуи]] на пример во [[Обединето Кралство|Обединетото Кралство]], [[Македонија]], [[Грција]] итн.
Ред 34:
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Египетски божици]]
[[Категорија:Староегипетски погребни списи]]
| |||