Дионизиски мистерии: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: '''Дионизиски мистерии''' - ритуал во Стара Грција и Рим, во... |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
[[Податотека:Antakya Archaeological Museum Dionysus mosaic 5936b.jpg|мини|Мозаик на [[Дионис]], 4 век.]]
'''Дионизиски мистерии''' - [[Обред|ритуал]] во [[Стара Грција]] и [[Римски период|Рим,]] во кој обично се користеле [[ Интоксикантен|алкохолни пијалоци]] и други техники (како танц и музика) кои предизвикувале транс за да се отстранат инхибициите и социјалните ограничувања, ослободувајќи го поединецот да се врати во природна состојба. По својата природа како [[Грчко-римски мистерии|мистериозна религија]] резервирана за упатените, многу аспекти на Дионизискиот култ остануваат непознати и се изгубиле со падот на грчко-римското многубоштво. Тоа што се знае денес за овие мистерии е изведено од описи, слики и интеркултурни студии.
Во секој грчки град, богот [[Дионис]] бил обожуван. Тој бил бог на плодноста и на вегетацијата, но особено на [[Вино|виното]]. Фестивалите во чест на
[[Податотека:Table support with a Dionysiac group (AD 170-180) (3470740119).jpg|мини|Мермерна маса со приказ на Дионис, [[Пан (митологија)|Пан]] и [[Satir|сатир]] ; Дионис држи [[ритон]] (сад за пиење) во форма на пантер, [[Мала Азија]], 170-180 г. н.е., [[Национален археолошки музеј|Национален археолошки музеј, Атина]], Грција]]
== Потекло ==
Дионизиските мистерии во Грција и во Римската империја се претпоставува дека еволуирале од некој попримитивен [[култ]] од непознато потекло (можеби [[Тракијци|тракиски]] или [[Фригија|фригиски]])<ref>{{Наведено списание|last=Hanson|first=Craig L.|date=1988-06|title=The Ancient Mysteries: A Sourcebook: Sacred Texts of the Mystery Religions of the Ancient Mediterranean World. Edited by Marvin W. Meyer. San Francisco: Harper and Row, 1987. xii + 267 pp. $24.95 cloth; $14.95 paper.|url=http://dx.doi.org/10.2307/3167187|journal=Church History|volume=57|issue=2|pages=213–213|doi=10.2307/3167187|issn=0009-6407}}</ref> кој се проширил низ целиот [[Средоземје|медитерански регион]] на почетокот на [[класична Грција|класичниот грчки период]]. Почнувајќи како обичен обред, тој брзо се развил во рамките на грчката култура во популарна [[Грчко-римски мистерии|мистериозна религија]], која апсорбирала различни слични култови (и нивните богови) во типично грчка синтеза низ нејзините територии. Подоцнежна форма биле [[Орфизам|орфичките мистерии]]. Сепак, се чини дека сите фази на овој развојен спектар продолжиле паралелно низ целиот источен [[Средоземно Море|Медитеран]] до доцна во грчката историја и присилното [[Христијанизација|христијанизирање]].
Оригиналниот обред на Дионис (како што бил воведен во Грција) е поврзан со култот на виното, кој се однесува на одгледувањето на [[ Витис|винова лоза]] и разбирањето на нејзиниот животен циклус (се верува дека ги отелотворува живите бог) и [[ Ферментација (храна)|ферментација]] на вино од неговото распарчено тело (поврзано со суштината на богот во [[Подземен свет|подземниот свет]]). Опојните ефекти на виното се сметало дека се поради духот на богот во виното.
Под претпоставка дека култот Дионис пристигнал во Грција со доаѓањето на виното. [[Минојска цивилизација|Минојскиот]] Крит увезувал вино од Египќаните, Тракијците и [[ Феничани и вино|Феничаните]] и го извезувал во неговите колонии (како што е Грција). Мистериите веројатно се формирале на минојскиот Крит од околу 3000 до 1000 година п.н.е., бидејќи името „Дионис“ не се појавува никаде освен на Крит и во Грција.
== Обреди ==
Според современите грчки и египетски набудувачи, [[Озирис|Озиријанските мистерии]] се паралелни со Дионизиските. Поседувањето духови вклучувало ослободување од цивилизациските правила и ограничувања. Се славело враќањето кон исконската природа - што подоцна би претпоставувало мистично обележје. Тоа вклучувало бегство од социјализираната личност и его во екстатична, обожена состојба или примарно стадо (понекогаш и двете). Во оваа смисла Дионис бил бог-ѕвер, или [[Несвен ум|несвесен ум]] на модерната психологија.<ref>Aziz, Robert (1990). ''C.G. Jung's Psychology of Religion and Synchronicity'' (10 ed.). The State University of New York Press. {{ISBN|0-7914-0166-9}}.</ref>
Индукцијата на транс, од клучно значење за култот, вклучувал не само хемогноза,<ref>An altered state caused by drug use.</ref> туку и „повикување на духот“. Трансовите се опишани во познати антрополошки термини, со карактеристични движења (како што е ударот на главата наназад, кој се наоѓа во сите култови кои предизвикуваат транс), пронајдени денес во афро-американскиот [[вуду]]. Како и во обредите на вудуто, одредени ритми биле поврзани со трансот. Ритмите се пронајдени и зачувани во грчката проза се однесуваат на дионизиските обреди (како Бахае на [[Еврипид]] ). Оваа колекција на класични цитати опишува обреди во грчките села во планините, каде се правеле поворки во деновите на празнување:
{{Цитатник|Следејќи ги факелите додека се натопуваа и се нишаа во темнината, тие се искачија на планинските патеки со фрлена глава наназад и заслепени очи, танцувајќи под ритамот на тапанот што им ја раздвижуваше крвта ' ] „Во оваа состојба на екстаза или ентузијазам, тие се распуштија, танцуваа диво и извикуваа„ Еуои “! [името на богот] и во тој момент на силен занес се идентификуваа со самиот бог. Тие се исполниле со неговиот дух и стекнале божествена моќ.}}
== Натпис за мистериите во Пловдив ==
Староримски натпис напишан на старогрчки јазик датиран од 253 - 255 година н.е. бил откриен во [[ Голема базилика, Пловдив|Големата базилика]] кај [[Пловдив]] (антички [[ Филипополис (Тракија)|Филипополис]]). Натписот се однесува на Дионизиските мистерии и ги споменува и римските императори [[Валеријан (цар)|Валеријан]] и [[Галиен|Галијен]]. Пронајден бил на голема стела која се користела како градежен материјал за време на изградбата на Големата базилика.<ref>[http://archaeologyinbulgaria.com/2019/07/18/huge-roman-inscription-of-dionysus-cult-secret-society-after-251-goth-invasion-found-in-early-christian-great-basilica-in-bulgarias-plovdiv/ "Huge Roman inscription of Dionysus cult secret society after 251 Goth invasion found in early Christian great basilica in Bulgaria's Plovdiv"]</ref>
== Поврзано ==
* [[ Антестерија|Антестрија]], [[ Асколија|Асколија]], [[ Дионизија|Дионизија]] и [[ Ленаја|Ленаја]]
* [[ Античка Грција и вино|Античка Грција и вино]]
* [[ Антички Рим и вино|Антички Рим и вино]]
* [[ Баканалија|Баканалија]] и [[ Либералија|Либералија]]
* [[ Куп на Дионис|Купот на Дионис]]
* [[ Театар на Дионис|Театарот на Дионис]]
'''Библиографија'''
* Merkelbach, Reinhold, ''Die Hirten des Dionysos. Die Dionysos-Mysterien der römischen Kaiserzeit und der bukolische Roman des Longus'' (Stuttgart, Teubner, 1988).
* Padilla, Mark William (editor), [https://books.google.com/books?id=-0JVScga2oYC&printsec=frontcover&dq=rites+of+passage+in+ancient+greece "Rites of Passage in Ancient Greece: Literature, Religion, Society"], [[:en:Bucknell_University|Bucknell University]] Press, 1999.
* Brigitte Le Guen, ''Les Associations de Technites dionysiaques à l'époque hellénistique'', 2 vol. (Nancy, 2001).
* Sophia Aneziri, ''Die Vereine der dionysischen Techniten im Kontext der hellenistischen Gesellschaft'' (Stuttgart, 2003).
* Michael B. Cosmopoulos (ed), ''Greek Mysteries: the archaeology and ritual of ancient Greek secret cults'' (London, Routledge, 2003).
* Delneri, Francesca, ''I culti misterici stranieri nei frammenti della commedia attica'' antica (Bologna, Patron Editore, 2006) (Eikasmos, Studi, 13).
* Giovanni Casadio and Patricia A. Johnston (eds), ''Mystic Cults in Magna Graecia'' (Austin, TX, University of Texas Press, 2009).
* Hugh Bowden, ''Mystery Cults of the Ancient World'' (Princeton, Princeton UP, 2010).
* Richard Noll, ''Mysteria: Jung and the Ancient Mysteries'' (unpublished page proofs, 1994)
== Наводи ==
{{наводи|2}}
== Надворешни врски ==
| |||