Данинг-Кругеров ефект: Разлика помеѓу преработките

'''Данинг-Кругеров ефект''' ({{lang-en|Dunning–Kruger effect}}) — [[когнитивна предрасуда]] каде што лицата со помала вештина страдаат од [[илузиорна надмоќност]], погрешно проценувајќи ја нивнатасопствената способност како многу поголема отколку што таа навистина е. Данинг и Кругер ја припишуваат  оваа предрасуда на метакогнитивна неспособност, каде што оние со помала вештина, не можат да ја препознаат нивната неспособност и прецизно да ја одредат нивната компетентност. Нивното истражување, исто така, сугерира дека често лицата со поголема вештина ја потценуваат нивнатасопствената компетентност и може погрешно да претпостават дека задачите кои се лесни за нив исто така се леснолесни и за другите; со други зборови, тие претпоставиле дека другите беаби биле исто компетентни колку и нивтие самите, ако не и повеќе.<ref name="Kruger">{{Наведено списание|title=Unskilled and Unaware of It: How Difficulties in Recognizing One's Own Incompetence Lead to Inflated Self-Assessments|first=Justin|last=Kruger|first2=David|last2=Dunning|journal=[[Journal of Personality and Social Psychology]]|volume=77|issue=6|pages=1121–34|year=1999|pmid=10626367|doi=10.1037/0022-3514.77.6.1121|citeseerx=10.1.1.64.2655}}</ref>

Данинг и Кругер постулираатврдат дека ефектот е резултат на внатрешна илузија кај оние со помала вештина, како и надворешна мисперцепцијапогрешна перцепција на оние со голема вештина: "погрешната проценка на некомпетентните произлегува од погрешно размислување за самите себе, а погрешната проценка на компетентните произлегува од погрешно размислување за другите."<ref name="Kruger"/>

Феноменот за првпат бешебил забележан  во низа на експерименти изведени од страна на [[Дејвид Данинг]] и [[Џастин Кругер]] од одделот за психологија на Универзитетот Корнел во 1999 година.<ref name="Kruger"/><ref name="psymq">{{Наведено списание|title=Why people fail to recognize their own incompetence|first=David|last=Dunning|first2=Kerri|last2=Johnson|first3=Joyce|last3=Ehrlinger|first4=Justin|last4=Kruger|journal=[[Current Directions in Psychological Science]]|volume=12|issue=3|pages=83–87|year=2003|doi=10.1111/1467-8721.01235|url=http://cdp.sagepub.com/content/12/3/83.abstract|format=abstract|accessdate=4 January 2016}}</ref> Студијата бешебила инспирирана од случајот на МекАртур Вилер, човек кој ограбиограбил две банки, откако во заблуда сиго намачкал лицето истурисо сок од [[лимон]] врз лицето верувајќиубеден дека, бидејќи сокот од лимон се користи како [[Invisible ink|невидливо мастило]],; тоа ќе го скрие неговото лице од  надзорнитебезбедносните камери.<ref name="post2010">{{наведени вести|title=Why Losers Have Delusions of Grandeur|work=[[New York Post]]|date=23 May 2010|url=http://nypost.com/2010/05/23/why-losers-have-delusions-of-grandeur/|accessdate=19 March 2014}}</ref> Авторите истакнааистакнале дека претходните студии сугерираат дека незнаењето на стандардите на изведба во голема мера мерка се сведува на неточни само-проценки на компетентност.

Оваа шема на преценување на компетентноста бешебила сретната во студии на повеќе вештини како што се читање со разбирање, практикување на [[медицина]], управување со моторно возило, и играње на игри, како што се [[шах]] или [[тенис]]. Данинг и Кругер претпоставијапретпоставиле дека за дадена вештина, некомпетентните луѓе:<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://arstechnica.com/science/2012/05/revisiting-why-incompetents-think-theyre-awesome/3/|title=Revisiting why incompetents think they’re awesome|page=3|date=25 May 2012|accessdate=11 January 2014|first=Chris|last=Lee|publisher=[[Arstechnica.com]]}}</ref>

* го препознаваат  и признаваат нивниот недостаток на вештина само ''откако'' тие се изложени на обука за таа вештина.

Данинг оттогаш се подготвени аналогија – "[[аносогнозија]] од секојдневниот живот"<ref name="morris">{{наведени вести|last=Morris|first=Errol|authorlink=Errol Morris|title=The Anosognosic's Dilemma: Something's Wrong but You'll Never Know What It Is (Part 1)|work=[[New York Times]]|date=20 June 2010|url=http://opinionator.blogs.nytimes.com/2010/06/20/the-anosognosics-dilemma-1/|accessdate=7 March 2011}}</ref><ref name="selfinsight">{{Наведена книга|last=Dunning|first=David|title=Self-Insight: Roadblocks and Detours on the Path to Knowing Thyself (Essays in Social Psychology)|publisher=[[Psychology Press]]|year=2005|pages=14–15|isbn=1-84169-074-0}}</ref> – состојба во која едно лице кое доживува [[Physical disability|физичка попреченост]] , поради  мозочни повреди, не е свесно, или го негира постоењето на попреченост, дури и во облици како што се [[Blindness|слепило]] или [[Paralysis|парализа]]: "Ако сте неспособни, не можете да знаете сте неспособни.... Вештините кои ти се потребни за да се добие точен одговор се токму тие вештини кои ти се потребни за да го препознаеш вистинскиот одговор."<ref name="morris"/>

Последователна студија, објавена во истиот труд, сугерира дека многу некомпетентните студенти ја  подобрија нивната способност да го проценат нивниот ранг по минимално подучување во вештините кои тие претходно ги немаанемале, без оглед на подобрувањето  стекнато во вештините.<ref name="Kruger"/>

На Данинг и Кругер им бешебила доделена сатиричната [[ИгНобелова награда|Иг Нобелова награда]] во областа на психологијата „заза нивниот скромен извештај, 'Неквалификувани и несвесни за тоа: 'Како потешкотиите во препознавањето на сопствената неспособност доведува до надуени само-проценки'“.