Онтогенеза: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
Дополнување |
||
Ред 1:
'''Онтогенеза''' е индивидуалниот развиток на една единка и ги опфаќа фазите од развитокот на еден [[организам]]. Тоа е систематска низа на прогресивни трансформации на оплодената јајце клетка или друг зачеток во нова, возрасна единка, кои го зголемуваат степенот на комплексност на организмот.
== [[Гаметогенеза]] ==
Гаметогенезата е првата фаза од онтогенезата и опфаќа низа на базични процеси кои го почнуваат развитокот на новата единка. Гаметогенезата се одвива пред оплодувањето и вклучуваат [[сперматогенеза]] (развиток на [[сперматозоид]]ите) и [[оогенеза]] (развиток на [[Јајце клетка|јајце клетките]]).
== [[Оплодување]] (фертилизација) ==
Ова е втора фаза од онтогенезата. Во неа се опфатени повеќе [[Физиологија|физиолошки]] процеси кои доведуваат до активирање на јајце клетката со сперматозоидот.
Кај некои попросто организирани [[животни]] и кај повеќето [[растенија]] отсуствува оплодувањето, бидејќи тие се [[Размножување|размножуваат]] бесполово. Сите наредни фази од онтогенезата (вклучувајќи го и оплодувањето) отсуствуваат при бесполовото размножување на организмите.
== [[Браздење]] (бластулација) ==
Третата фаза се нарекува браздење (односно бластулација). При оваа фаза, [[зигот]]от се дели со брзи [[Митоза|митотички делби]], а секоја нова [[клетка]] добива своја форма и место во масата на нови клетки. Масата на нови клетки минува низ две форми на развиток, и тоа [[морула]] (во вид на [[црница]]) и [[бластула]].
== [[Гаструлација]] ==
Четвртата фаза од индивидуалниот развиток е гаструлацијата. Таа претставува движење на клетките со цел да се образува формата на развиток наречена [[гаструла]]. Најважни промени на [[ембрион]]от при гаструлацијата се:
* [[Органогенеза]] - формирање на [[орган]]ите
* [[Хистолошка диференцијација]] - формирање на три ембрионални листови (слоеви): [[ектодерм]], [[мезодерм]] и [[ендодерм]]
* [[Морфогенеза]] - дооформување на органите и деловите на телото (раце, нозе итн.) и
* [[Раст]]ење на зачетоците на органите, при што новиот организам ја достигнува големината на своите родители.
== [[Метаморфоза]] ==
Трансформацијата на [[Ткиво|ткивата]] - метаморфоза, се случува само кај некои видови на животни, кај кои младото се раѓа од јајце и има специјални органи кои ги нема возрасниот организам. Кај овие животни, метаморфозата е петта задолжителна фаза од онтогенезата.
== [[Регенерација]] ==
Кај некои видови и кај возрасните животни, изгубените делови на телото можат да се регенерираат, односно процесите на развитокот се повторуваат и кај возрасните.
== [[Заздравување]] ==
Заздравувањето на оштетените ткива е карактеристично и за највисоко организираните животни, па дури и за [[човек]]от ([[епидермис]], скршени [[Коска|коски]] итн.).
Сите промени на возрасниот организам, меѓу кои се и [[стареење]]то и [[смрт]]та, го завршуваат онтогенетскиот развиток на еден организам.
[[Категорија:Развојна биологија]]
| |||