Бушидо: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
#WPWPMK, #WPWP |
||
Ред 4:
Бушидо се развил помеѓу 12 и 13 век и е опишан во делото на Цунетомо „''Хагакуре''“ од почетокот на [[18 век]].
Својата популарност и познавање на бушидото е посебно благодарение на Инацо Нитобе и на неговата книга од 1899 година напишана на [[англиски јазик]] ''Bushido — the Soul of Japan'' (Бушидо — душата на Јапонија). Според него:
''Бушидото е значи кодекс на моралните начела кои витезите треба да ги следат. Тоа во прв ред не е писмено фиксиран кодекс, се состои од начела, усно предадени и само делумно напишани од познати витези или научници. Тоа е кодекс кои правите дела ги прави свети, закон кој е напишан во срцето. Бушидото не се гради на креативни дела на еден способен мозок или на животот на познати личности. Тоа е производ на органскиот раст во вековите воен развој.''<ref>{{Cite book|title=Bushidō: The soul of Japan|last=Nitobe|first=Inazō|publisher=|year=1899|isbn=|location=|pages=}}</ref>
== Етимологија ==
Поимот бушидо како кодекс на однесување бил создаден во 17 век за време [[Шогунат Токугава|Шогунатот Токугава]]. <ref>{{cite book |title=The Japanese Political Thought of Uchimura Kanzō (1861–1930): Synthesizing Bushidō, Christianity, Nationalism, and Liberalism |first=Hiroko |last=Willcock |publisher=Edwin Mellen Press |year=2008 |isbn=978-0773451513 |url=https://books.google.com/books?id=6rfYAAAAMAAJ&q=koyo+gunkan+bushido&dq=koyo+gunkan+bushido |quote=Koyo gunkan is the earliest comprehensive extant work that provides a notion of Bushido as a samurai ethos and the value system of the samurai tradition.}}</ref><ref>Ikegami, Eiko, The Taming of the Samurai, Harvard University Press, 1995. p. 278</ref><ref>{{cite book |title=武士道 第一章 武士道という語の登場|trans-title=Bushido Chapter I Appearance of the word Bushido |first=Kazuhiko |last=Kasaya |publisher=NTT publishing |year=2014 |isbn=978-4757143227 |page=7 |url=https://books.google.com/books?id=ivQLopD7JJsC&pg=PA7&dq=%E7%94%B2%E9%99%BD%E8%BB%8D%E9%91%91%E3%80%80%E6%AD%A6%E5%A3%AB%E9%81%93#v=onepage&q=%E7%94%B2%E9%99%BD%E8%BB%8D%E9%91%91%E3%80%80%E6%AD%A6%E5%A3%AB%E9%81%93&f=false |language=Japanese}}</ref> Независно од самата содржина тој е производ на тоа време, време во кое во Јапонија траел долг мир и кога граѓанските војни одамна завршиле. Кога Нитобе кон крајот на 19 век ја напишал ''Бушидо — душата на Јапонија'', <ref>Friday, Karl F. "Bushidō or Bull? A Medieval Historian's Perspective on the Imperial Army and the Japanese Warrior Tradition". ''The History Teacher'', Vol. 27, No. 3 (May 1994), pp. 340.</ref> не бил свесен дека тој поим веќе постоел. Мислел дека стварал нов и подоцна бил изненаден кога го упатиле на него. Заради тоа не треба да се земаат како еднакви историското бушидо од Шогунатот Токугава и бушидото од јапонскиот романтизам што подоцна го дефинирал Нитобе.
== Генерално ==
Бушидото се развило од филозофијата [[Будо (филозофија)|будо]], кое ги дефинирало делата и должностите на самураите. Во него се спомнуваат апсолутната лојалност на самураите кон нивниот господар, т.е. [[даимјо]], и спремност да го жртвуваат животот за него и за вредностите на бушидото. Самураите и животната филозофија бушидо биле високо ценети, и затоа што самураите во различни периоди на јапонската историја им припаѓале на највисоките сталежи на јапонското општество.
За самурајот се подразбирало само од себе дека покрај воените вештина дека се занимаваат и со уметности, наука, религија и филозофија (文武両道, бумбу рјодо, двата патишта на литературата и војната). На прво место секогаш стоела лојалноста кон господарот. Самураите развиле строг кодекс на однесување, кој меѓу другото содржел седум доблести на воинот. Тој кодекс бил основа се целиот живот, вклучувајќи го и приватниот. Повредите на тој кодекс биле сметани за нечесни, што често се завршувало со [[сепуку]], ритуално самоубиство.
== Седумте доблести ==
[[Податотека:Bushido Calligraphy.jpg|мини|Седумте доблести на јапонски]]
# ''Ги'' (義): Искреност, праведност
# ''Ју'' (勇): Храброст
# ''Џин'' (仁): Добрина
# ''Реј'' (礼): Учтивост, човечност
# ''Макото'' (誠) или ''Шин'' (真): Вистина, честитост
# ''Меијо'' (名誉): Чест
# ''Чуги'' (忠義): Верност или ''Чу'' (忠): Должност и лојалност
== Пет главни барања ==
Петте главни начела или барања кои ги барало бушидото се соединети под поимот ''доџокун'':
# Верност<br />Верност кон господарот и љубов кон татковината<br />Верност и почитување на родителите <br />Верност кон себеси, работливост
# Учтивост, човечност<br />Љубов<br />Умереност<br />Етикета (однесување)
# Хаброст<br />Цврстина и ладнокрвност<br />Стрпливост и издржливост<br />Снаодливост
# Отвореност и искреност<br />Чест<br />Праведност
# Умереност, скромност<br />Чистота
Особено религиозно ориентираните списи за главни доблести ги наведувале: Искреност, храброст, милосрдие, учтивост/човечност, честитост и лојалност.
== Историја ==
Бушидото бил кодекс на честа и не е извор за историска вистинитост, што во бурната јапонска историја може лесно да се увиди. Како што било и меѓу европските витези и кај самураите имало предавства, поткупувања,
није извор за историјску истинитост, што се у бурној јапанској историји може лако увидети. Као што је било међу европским витезима и код самураја је било издаје, поткупљивања, ѕверски убиства и менување на страните.
Бушидото исто така не постоело како еден писмен или религиозен манифест, туку се сумирал од јапонската култура под влијание на разни религии и филозофии, и според временските услови на различните периоди. Било повеќе начин на мислење кој влијаел на секојдневието отколку одредена духовност. Најсилно се дефинирал во периодот [[едо (период)|едо]], значи, за време на долгиот мир во периодот на Шогунатот Токугава.
Филозофијата на бушидоте влијаела и на боречките вештини на самураите и на помладите боречки вештина како што се [[аикидо]], [[ијаидо]], [[кендо]], [[кенџуцу]], [[кјудо]], [[нагинатадо]], [[џијуџицу]], [[џудо]] и неколку стилови на [[карате]].
== Бушидото денес ==
Заради начелото на безусловна послушност спрема владетелот/властите, бушидото особено во западните општества се смета за анахронично, старомодно.
Меѓутоа, бушидото има свое значење во традиционалните јапонски и други боречки вештини и спортови, каде, особено во спортските натпревари, противникот не се смета за непријател, туку пријател кој овозможува да се испробаат сопствените способности.
На многумина во современа Јапонија бушидото исто така им служи за ориентација кон вредностите вон демократко-капиталистичкиот начин на живот од западен тип, но таквиот приод може да се преобрати во своја спротивност, така што наместо во еден вид ослободување, низ начелата на верност и работливост, се оди во крајност на целосна послушност на општеството и работата. <ref>Eiko Ikegami. ''The Taming of the Samurai: Honorific Individualism and the Making of Modern Japan.'' Cambridge, MA: Harvard University Press, 1995.</ref>
==Наводи==
{{наводи}}
[[Категорија:Бушидо]]
[[Категорија:Самураи]]
[[Категорија:Кодекси на однесување]]
[[Категорија:Неологизми од 17 век]]
[[Категорија:Период едо]]
[[Категорија:Зборови кои ги нема во ТРМЈ]]
| |||