Дионис: Разлика помеѓу преработките

'''Дионис''' ([[Старогрчки јазик|старогрчки]]: ''Διώνυσος'' или ''Διόνυσος'') бил [[бог]] на билките, [[грозје]]то, [[вино]]то и на екстаза, на ритуалниот (обреден) занес, природните мени, раѓањето и [[смрт]]та и [[Религија|религиозната]] екстаза во [[грчка митологија|старогрчката митологија]]. Дионис бил син на [[Зевс]] и на тебанската принцеза Семела. Тој бил нарекуван „рикач“ и „биволорогиот бог“ и често бил претставуван како [[бик]] со голема плодност и сила.<ref>Artur Koterel, ''Rečnik svetske mitologije'', Nolit, Beograd, 1998, стр. 214.</ref> Исто така, еден од неговите прекари бил Морих ([[грчки]]: ''Μορύσσω''). Во таа смисла, на [[Сицилија]], кога сака да се каже дека некој е глупав, се вели дека е поглупав од Морих.<ref name="Beleške 2016">„Beleške“, во: Erazmo Roterdamski, ''Pohvala ludosti''. Beograd: Rad, 2016, стр. 113.</ref> Тој бил популарен во [[Старогрчка митологија|старогрчката митологија]] и [[религија]], особено како божество кое се славело во рамките на секојдневниот живот, и се смета дека бил вклучен меѓу дванаесетте олимпијци. Дионис бил последниот бог прифатен во [[планина]]та [[Олимп]], а исто така, тој бил најмладиот бог и единствениот со смртна мајка.<ref name="SacksMurray2009">{{citeНаведена bookкнига|last1=Sacks|first1=David|last2=Murray|first2=Oswyn|last3=Brody|first3=Lisa R.|title=Encyclopedia of the Ancient Greek World|url=http://books.google.com/books?id=yyrao0dadqAC|accessdate=20 April 2013|date=2009-01-01|publisher=Infobase Publishing|isbn=9781438110202}}</ref> Неговите фестивали биле движечката сила зад развојот на грчкиот [[театар]].<ref>[http://www.greekmythology.com/Other_Gods/Dionysus/dionysus.html Dionysus], greekmythology.com</ref><ref name=Burkert>Burkert, Walter, ''Greek Religion'', 1985 pp. 64, 132.</ref>

Постојат повеќе верзии за мајката на Дионис: според едни, тоа била [[Деметра]] или [[Ија]], според други - [[Дијана]], според трети - [[Персефона]], која Зевс ја оплодил претворајќи се во [[змија]], но според некои верувања Дионис го родила [[Лета]]. Приказната најчесто оди вака: претворен во смртник, Зевс тајно водел љубов со [[Семела]] (Месечина), ќерката на [[крал]]от [[Кадмo]] од [[Теба (Грција)|Теба]]. Но, [[Хера]], исто така, се претворила во смртничка, како сосетка на девојката, и кога таа била веќе била во шестиот месец од {[[бременост]]а, да побара од љубовникот да се појави во вистинскиот лик, за да се увери дека не е чудовиште. Зевс ја одбил молбата и Семела му забранила пристап во својата постела. Тогаш, тој се претворил во [[молња]] и налутен ја изгорел. Но, [[Хермес]] го спасил шестмесечниот плод така што го пришил на слабината на Зевс, каде плодот дораснал до девет месеци. Поради тоа, Дионис го нарекуваат и двапати роден или „дете на двојна врата“.<ref>Robert Grevs, ''Grčki mitovi'', Nolit, Beograd, 1992, str. 53.</ref> Ова толкување жестоко го исмеал познатиот [[Сатира|сатиричар]] [[Лукијан]] во своето дело „[[Разговорите на боговите]]“.<ref>„Beleške“, во: Erazmo Roterdamski, ''Pohvala ludosti''. Beograd: Rad,name="Beleške 2016, стр. 113.<"/ref> [[Херакле|Хера]], која била бесна поради неверството на Зевс, се здружила со [[титаните]] да го убијат малечкиот Дионис. Меѓутоа, по неговото убиство, Дионис бил вратен во живот. Токму оваа симболика го поврзува богот Дионис со раѓањето и смртта и природните мени. Потоа Зевс им го дал малечкиот Дионис на чување на шумските нимфи. Кога го изгледале, Зевс ги наградил со тоа што ги возвишил како ѕвезди.

Култот кон Дионис потекнува од [[култ]]от кон фригиското божество [[Сабазиј]], така што Сабазиј е прекар на Дионис. Имено, култот кон Сабазиј се славел ноќе и бил придружен со развратни обреди, а подоцна овој култ се споил со оној на Дионис.<ref>„Objašnjenja i napomene“, во: Aristofan, ''Lisistrata''. Beograd: Rad, 1963, стр. 93.</ref> Најраните култни слики на Дионис го покажуваат како зрел маж, со брада и добро облечен. Подоцнежните слики го покажуваат како голобрад, сензуален, гол или полугол, млад и [[андрогинија|андрогин]], додека литературата го опишува како нежен и женствен.<ref>{{citeНаведена bookкнига |last=Otto |first=Walter F. |authorlink= |authors= |title=Dionysus Myth and Cult |year=1995 |publisher=Indiana University Press |location= |isbn=0-253-20891-2 }}</ref> Дионис е претставен од градските религии како заштитник на оние кои не припаѓаат на конвенционалното [[општество]] и на тој начин го [[симбол]]изира сето она што е хаотично, опасно и неочекувано, сè што бега од човечкиот [[разум]] и што може да се припише само на непредвидливоста на боговите.<ref>''Gods of Love and Ecstasy'', Alain Danielou p. 15.</ref>