Граматички категории на именките во македонскиот јазик: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с →‎Користена литература: Јазична исправка, replaced: |authors= → |author= using AWB
с Јазична исправка, replaced: случаеви → случаи (4)
Ред 29:
==Број==
 
Бројот на именките опфаќа единичност и множество на предметите, лицата, појавите и слично. Според тоа, во македонскиот јазик се разликуваат еднината и множината. Еднината означува една именка, додека множината означува повеќе именки. Оваа теоретска поделба има и неколку исклучоци, односно специјални случаевислучаи. Така на пример, понекогаш едининската форма на именката може да означува множество, како на пример зборот „леб“ во реченицата: ''Колку леб продадовте?'' Спротивно на ова, има и множински форми кои означуваат еден предмет, како што се зборовите: „фармерки“, „очила“, „ножици“ и слично.{{ref|Opsta}}
 
Во единина, по правило се употребуваат{{ref|Opsta}}:
* ''сопствените именки'' - имиња на луѓе, животни, топоними и друго. Понекогаш може сопствените имиња да имаат множински форми, но тогаш или тие означуваат повеќе лица со исто име или се именува некое семејство, како на пример: ''Петреви, Бекамови'' и сл.
*''збирни именки''- такви на пример се мебел, население и др.
*''материјални именки'' - такви на пример се именките ''бакар, шеќер'' и слично. Исклучок на ова се случаевитеслучаите кога именките имаат значење на одделни видови (пр. ''вина, ракии'' и сл.) и именки кои означуваат измерено количество (пр. ''две/ три вина, две/ три ракии'' и сл.)
*дел од апстрактните именки кои се употребуваат со нивното основно значење (пр. ''просвета, капитализам'' и сл.).
 
Ред 46:
Со <u>збирната множина</u> се нагласува дека едно множество се гледа како целост, а не како сума од избројливи елементи. Споредбено, оваа множина изгледа вака: ''корење/ корења, лисје/ лисја'' итн. Формите на збирната множина ги користат наставките: ''-је, -ја'', а понекогаш и ''-ишта'' (пр. ''лисје, ридје, краишта'') {{ref|Opsta}}.
 
Обичната и збирната множина ја има кај именките од сите три рода, а избројаната множина е карактеристична сам за именки од машки род што завршуваат на согласки во еднина. Наставките за множина во голем број случаевислучаи се додава на основниот корен на зборот, а не веднаш до еднинската форма на именката. При таквите случаевислучаи доаѓа и до одредени морфолошки и фонетски промени. Така на пример множината од „белег“ е „белези“ — наставката се додава на коренот од зборот „беле-“ — и формата „белеги“ не ја препознава македонскиот јазик {{ref|Opsta}}.
 
Во македонскиот јазик има одреден број именки кои не се дел ниту од еден начин на формирање множина, како што се на пример именките: ''луѓе, ветрови, огнови'' итн.{{ref|Opsta}}