Унгарска Република (1919-20): Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с clean up, replaced: |language=Hungarian → |language=hu (5) using AWB
с Замена со македонски назив на предлошка, replaced: cite web → Наведена мрежна страница (4)
Ред 1:
'''Унгарска Република''' <ref>{{citeНаведена webмрежна страница|title=Minisztertanácsi jegyzőkönyvek: 1919. augusztus 8.|url=http://www.digitarchiv.hu/|publisher=DigitArchiv|accessdate=5 February 2012|page=10|language=hu}}</ref><ref>{{citeНаведена мрежна webстраница|title=Minisztertanácsi jegyzőkönyvek: 1919. augusztus 16.|url=http://www.digitarchiv.hu/|publisher=DigitArchiv|accessdate=5 February 2012|page=12|language=hu}}</ref> ({{lang-hu|Magyar Köztársaság}}) — краткотрајна република која постоела помеѓу август 1919 и февруари 1920 година во централниот и западниот дел на поранешното [[Кралство Унгарија]] (опфаќајќи поголем дел од денешна [[Унгарија]] и делови од денешна [[Австрија]], [[Словачка]] и [[Словенија]]). Државата била основана по Унгарските револуции од 1918-1919 година од страна на контрареволуционерните сили кои се обидувале да вратат [[статус кво]] како пред 31 октомври 1918 година.<ref>{{cite book|last=Romsics|first=Ignác|title=Magyarország története a XX. században|year=2004|publisher=Osiris Kiadó|location=Budapest|language=hu|isbn=963-389-590-1|page=133}}</ref><ref>{{cite journal|last=S. Balogh|first=Eva|title=Power Struggle in Hungary: Analysis in Post-war Domestic Politics August-November 1919|journal=Canadian-American Review of Hungarian Studies|date=Spring 1977|volume=4|issue=1|page=7|url=http://epa.oszk.hu/01900/01994/00006/pdf/CARHS_1977_1_03-23.pdf|format=PDF}}</ref><ref>{{cite encyclopedia|editor=Bekény, István|encyclopedia=Magyarország a XX. században: Politika és társadalom, hadtörténet, jogalkotás|title=A Horthy-korszak|language=hu|year=1996|publisher=Babits Kiadó|volume=Volume 1|location=Szekszárd|isbn=963-9015-08-3|page=49}}</ref>
 
== Историја ==
На 6 август 1919 година [[Иштван Фридрих]], лидер на Друштвото на другари од Белата куќа ([[Десница (политика)|десничарска]], контрареволуционерна група), ја соборил владата на [[Ѓула Пеидл]]<ref name="hunhist">{{citeНаведена мрежна webстраница|title=Hungary Between The Wars|url=http://www.conflicts.rem33.com/images/Ungarn/modhunhist_III.htm|work=A History of Modern Hungary: 1867-1994}}</ref> и ја презел власта во бескрвен државен удар со поддршка на Кралската романска армија.<ref name="Pölöskei">{{cite book|last1=Pölöskei|first1=Ferenc|last2=Gergely|first2=Jenő|last3=Izsák|first3=Lajos|title=Magyarország története 1918–1990|year=1995|publisher=Korona Kiadó|location=Budapest|language=hu|isbn=963-8153-55-5|pages=32–33}}</ref> Државниот удар бил широко прифатен во Унгарија.<ref>{{cite journal|last=S. Balogh|first=Eva|title=Power Struggle in Hungary: Analysis in Post-war Domestic Politics August-November 1919|journal=Canadian-American Review of Hungarian Studies|date=Spring 1977|volume=4|issue=1|page=6|url=http://epa.oszk.hu/01900/01994/00006/pdf/CARHS_1977_1_03-23.pdf|format=PDF}}</ref> Следниот ден, [[Јозеф Август]] се прогласил за регент на Унгарија (ја држeл функцијата до 23 август, кога бил принуден да поднесе оставка)<ref>{{citeНаведена мрежна webстраница|title=Die amtliche Meldung über den Rücktritt|publisher=[[Neue Freie Presse]], Morgenblatt|date=1919-08-24|page=2|language=de|url=http://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno?apm=0&aid=nfp&datum=19190824&seite=2&zoom=2}}</ref> и го назначил Фридрих за премиер. Тој го наследил [[Карој Хусар]] на 24 ноември, кој бил премиер и привремен претседател до обновувањето на монархијата неколку месеци подоцна.
[[Податотека:HorthyGellért.jpg|лево|мини|270x270пкс| Адмиралот [[Миклош Хорти]] влегува во Будимпешта како шеф на Националната армија на 16 ноември 1919 година. Тој е поздравен од страна на градските власти пред хотелот Гелерт. ]]
Бунтовничка антикомунистичка [[Авторитаризам|авторитарна]] влада составена од воени офицери влегла во Будимпешта во ноември зад петиците на Романците. Следел „бел терор“ што довело до затворање, тортура и егзекуција без судење на [[Комунизам|комунистите]], [[Социјализам|социјалистите]], [[Евреи]]те, левичарските интелектуалци, симпатизери со [[Прва Унгарска Република|режимите Кароj]] и Кун и други кои се заканиле со традиционалниот унгарски политички поредок што офицерите се обиделе повторно да се воспостави. Според проценките бројот на егзекуции бил околу 5.000. Покрај тоа, околу 75.000 луѓе беа затворени. Особено, унгарските десничарски и романските сили ги имале на удар Евреите за одмазда. На крајот, белиот терор ги принудил речиси 100.000 луѓе да ја напуштат земјата, повеќето од нив социјалисти, интелектуалци и Евреи од средна класа.