Ден на востанието на Македонија: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Ознаки: Мобилно уредување Мобилно семрежно уредување |
с Замена со македонски назив на предлошка, replaced: {{Main| → {{Главна|, {{main| → {{Главна| |
||
Ред 20:
== Историја на настанот ==
{{
По фашистичката агресија и окупацијата на Југославија во 1941 година, Македонија повторно е поделена, овојпат помеѓу италијанскиот и бугарскиот окупатор.
И пред [[11 октомври]] [[1941]] година доаѓа до вооружен отпор против окупаторот. Така, на [[8 септември]] [[Лазо Колевски]] убива бугарски стражар кај Богомилскиот тунел, истиот ден во [[Скопје]] [[Боро Петрушевски]] убива бугарски војник, на [[7 октомври]] во Скопје е извршен обид за убиство на агентот [[Мане Мачков]], во кој загинува [[Благоја Деспотовски - Шовељ]], а на [[8 октомври]] [[Трајко Бошкоски - Тарцан]], пробивајќи се низ непријателскиот обрач во [[Прилеп]], убива еден непријателски полицаец.
Сепак, за почеток на [[востание]]то против фашизмот во Македонија се смета нападот кој [[Прилепски партизански одред „Гоце Делчев“|Прилепскиот партизански одред „Гоце Делчев“]] го извршува во [[Прилеп]] на [[11 октомври]] [[1941]] година. Во нападот учествуваат 16 партизани,<ref>[http://star.utrinski.com.mk/?pBroj=1539&stID=19942&pR=15 „Првата пушка ја испукаа 16 прилепски храбри момчиња“], Утрински весник</ref> распределени во три групи. Првата го напаѓа бугарскиот полициски участок, втората - затворот, а третата има задача да ги прекине телефонските врски и електричната инсталација.
Ред 40:
Според оптужницата на воениот суд против учесниците на нападот на полициската станица групата се обучувала во близина на Марковите Кули. Напаѓачите располагале со околу дваесет пушки со неколку бомби, со 300-400 куршуми, со леб и со други намирници.<ref name="VI-JNA_MK_kniga1ни"/> Во оптужницата се вели дека во текот на нападот со три куршуми бил убиен стражарот Петар Дамев Колев во текот на извршување на стражарската должност. Стражарот Стојан Иванов Георгиев бил ранет во левата нога и во градниот кош пред полициската станица. Како резултат на отпорот кој бил даден, се вели во оптужницата, напѓачите фрлиле рачна бомба која експлодирала, но не повредила никого.<ref name="VI-JNA_MK_kniga1ни"/>
Дејствија има и во Кумановско. На [[12 октомври]] [[1941]] година, во областа Студена вода е формиран [[Козјачки партизански одред|Кумановскиот (Козјачки) партизански одред]], а во областа Менкова колиба [[Карадачки партизански одред|Карадачкиот партизански одред]]. При првите судири со бугарската војска овие партизански одреди биле разбиени. Карадачкиот одред е разбиен на [[14 октомври]], а Козјачкиот одред - на [[17 октомври]].<ref>Ванчо Николовски „НОВ без догми 1941-1942“, „Глобус“, Скопје, 1997, 127-128 стр.
== Прослава ==
Ред 56:
== Награда 11 октомври ==
{{
По повод на овој празник во Република Македонија традиционално се доделуваат наградите „11. Октомври“ за животно дело во областа на науката, уметноста, стопанството и други дејности. Традиционално наградите се доделуваат во [[Палата на Собранието на Република Македонија|зградата на Македонското Собрание]].<ref>[http://www.radiolav.com.mk/arhiva.php?xnewsaction=fullnews&newsarch=102007&newsid=31 Македонците денес го празнуваат Денот на народното востание]</ref> Според [http://www.pravo.org.mk/download.asp?ID=1&zID=677. Законот за државните награди на Република Македонија] со државната награда „11 Октомври” со оддава највисоко признание за животно дело во областа на науката, уметноста, стопанството и во другите дејности од јавен интерес. Државната награда се доделува на поединци, група творци, екипи, установи, трговски друштва и здруженија на граѓани од земјата. Под условите определени во конкурсот може да се додели и на странски државјани, група творци, екипи и институции од странство.
Ред 85:
== Наводи ==
{{наводи|
<ref name="borbiVoZapMak1983">Дане Петковски, Владо Стрезовки, Борбена дејства у западној Македонији: 1941-1944, Војноиздавачки завод, Београд, 1983</ref><ref name="
<ref name="razgledi1971">Владо Ивановски, „Исклучувањето на Методија Шаторов“, ''Разгледи'', година XIII, бр. 5, Издаваштво „Скопје“, мај 1971</ref>
}}
| |||