Болва: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Замена со македонски назив на предлошка, replaced: {{Commons category| → {{рв| |
||
Ред 17:
}}
'''Болвата''', вообичаеното име за редот '''Siphonaptera''', опфаќа 2.500 видови мали безлетни [[инсекти]] кои преживуваат како надворешни [[Паразитизам|паразити]] на [[цицачи]] и [[птици]]. Болвите живеат од конзумирање на крв или хематофагија од нивните домаќини. Возрасните болви се големи околу 3 мм во должина, вообичаено се кафеави, и имаат тела кои се рамни и тесни, поради што можат да се движат низ крзното или пердувите на нивните домаќини. Им недостасуваат крилја, но имаат силни канџи, поради што тешко се отстрануваат, имаат уста прилагодена за бодење на кожата и цицање [[крв]], а задните нозе се крајно добро прилагодени за скокање. Тие се во можност да скокаат на оддалеченост од околу 50 пати од нивната телесна должина. Ларвите на болвите се црвовидни без екстремитети; тие можат да џвакаат и да се хранат со органски остатоци оставени на кожата на нивниот домаќин.
Болвите се најтесно поврзани со инсектите од редот Mecoptera. Болвите се појавиле во почетокот на периодот Креда, најверојатно како ектопаразити на [[
За разлика од другите инсекит, болвите немаат фасетно око, туку едноставни очи со биконвексни леќи, а некои видови немаат очи воопшто.<ref>{{Cite journal |last1=Taylor |first1=Sean D. |last2=Cruz |first2=Katharina Dittmar de la |last3=Porter |first3=Megan L. |last4=Whiting |first4=Michael F. |date=May 2005 |title=Characterization of the Long-Wavelength Opsin from Mecoptera and Siphonaptera: Does a Flea See? |url=http://mbe.oxfordjournals.org/content/22/5/1165 |journal=Molecular Biology and Evolution |volume=22 |issue=5 |pages=1165–1174 |doi=10.1093/molbev/msi110 |issn=0737-4038 |pmid=15703237|doi-access=free }}</ref> Нивните тела се сплескани, поради што можат лесно да се движат низ крзно или пердуви.<ref name=":1">{{Cite web|title = Wiley: The Insects: An Outline of Entomology, 5th Edition – Gullan, P.J.; Cranston, P.S. |url = http://www.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-111884615X.html |website=wiley.com |access-date = 11 November 2016}}</ref>
Ориенталната болва на стаорец, ''Xenopsylla cheopis'', е вектор на ''Yersinia pestis'', [[Бактерии|бактерија]] која предизвикува бубонска чума. Болеста се шири кај луѓето преку глодари, како што е црниот стаорец, кои биле каснати од заразени болви. Големи епидемии ја вклучиле и Чумата на Јустинијан, околу 540 г. и [[Црна смрт|црната смрт]], околу 1350 година, од кои и двете убиле значителен дел од светската популација.
Болвите се појавуваат во човечката култура во такви разновидни форми како циркус на болви, песни како еротска песна на Џон Дон, ''Болвата'', музички дела, како што е [[Модест Мусоргски]], и филм на [[Чарли Чаплин]].
Ред 31:
==Надворешни врски==
{{
{{Wikispecies|Siphonaptera}}
* {{Britannica|209867|Flea}}
| |||