Википедија

Десово: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с →‎'''Родови:''': Форматна исправка, replaced: 4 год. → 4 г.
дополнување и средување
Ред 1:
{{Инфокутија за село во Република Македонија
| име = Десово
| слика=Десово 1.jpg
| слика = Поглед на Десово.jpg
| опис=Десово погледнато од рамнината на [[Прилепско Поле|Прилепското Поле]]
| големина на слика = 300п
| име=Десово
| опис = Поглед на Десово
| регион=
| општина =[[Општина Долнени{{општинскигрб|Општина Долнени]]}}
| регион = {{грбови|Пелагониски регион}}
| население=1026
| област = [[Прилепско Поле]]
| година= 2002
| население = 1.026<ref name="попис">{{нмс|url=http://www.stat.gov.mk/Publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија |date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|accessdate=10 јули 2020}}</ref>
| поштенски број=
| година = 2002
| надморска височина=
| поштенски број = 7504
| lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=27 | lat_sec=45
| повикувачки број = 048
| lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=29 | lon_sec=28
| надморска височина = 680
| мрежно место=
| lat_dir=N | lat_deg=41 | lat_min=27 | lat_sec=47
| карта = Десово во Општина Долнени.svg
| lon_dir=E | lon_deg=21 | lon_min=29 | lon_sec=22
| слава =
| мрежно место =
| карта = Десово во Општина Долнени.svg
}}
 
'''Десово''' — село во [[Општина Долнени]], во околината на градот [[Прилеп]].
 
== ГеографиjaГеографија и местоположба ==
[[File:Десово 2.jpg|thumb|мини|лево|Глетка од улица во селото Десово со [[Златоврв]] во позадината]]
Десово се наоѓа во североисточниот дел на [[Прилепско Поле|Прилепското Поле]], на југозападните огранки на планината [[Баубна (планина)|Бабуна]], во источниот дел од територијата на [[Општина Долнени]]. Селото е ридско и е сместено на надморска височина од 680 м. Од [[Прилеп]] е оддалечено 21 км. Неговиот селски атар зафаќа површина од 24,4 км<sup>2</sup>.<ref name="енциклопедија">{{наведена книга|title=Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја|url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1a/%D0%95%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%98%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D0%B2%D0%BE_%D0%A0%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0.pdf|last=Панов|first=Митко|publisher=Патрија|year=1998|location=Скопје|page=95|language=македонски}}</ref>
Се наоѓа во североисточниот дел на [[Прилепско Поле|Прилепското Поле]] на околу 5 километри северно од општинскиот центар [[Долнени]].
 
== ИсториjaИсторија ==
Во XIX век, селото било дел од [[Прилепска каза|Прилепската каза]] на [[Отоманското Царство]].<ref>„[https://www.oldprilep.com/desovo/ Десово]“. ''OldPrilep''. 25 октомври 2013.</ref>
Во XIX век Десово е дел од Прилепската нахија на Отоманското Царство. Во "етнографија на вилаетот Адрианопол, Монастир и Салоника" издадена во Константинопол во 1878 година и ги опфаќа статистиката на машкото население од 1873 Десово (Desovo) е наведено како село со 102 домаќинства и 240 жители муслимани, 130 христијани и 40 цигани.
 
== Стопанство ==
Според статистиката на [[Васил К’нчов|Васил К'нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македониja, Етнографиja и статистика]]“) од 1900 година, во Десово живееле 740 жители, од кои 625 [[Албанци]], 75 [[Роми]] и 40 [[Македонци]].<ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_05.htm Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 151.]</ref>
Селото има полјоделско-сточарска функција. Во рамки на селскиот атар, на обработливо земјиште отпаѓаат 1.115,5 ха, [[пасиште|пасиштата]] зафаќаат површина од 1.078,8 ха, а [[шума|шумите]] површина од 121,4 ха.<ref name="енциклопедија">
 
== Население ==
По Втората балканска војна во 1913 година селото било припоено кон Србија.
Во делото „[[Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника]]“, издадено во [[Цариград]] во 1878 година, кое прикажува статистика за машкото население во 1873 година, Десово се споменува како село со 102 домаќинства и 240 жители [[муслимани]], 130 [[Македонци]] и 40 [[Роми]].<ref>„Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 72-73.</ref>
 
Според статистиката на [[Васил К’нчов|Васил К'нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика|Македониja, Етнографиja и статистика]]“) од 1900 година, во Десово имало 40 жители Македонци [[христијани]], 625 Албанци и 75 Роми.<ref name=":1">Кѫнчовъ, Василъ. Македония. Етнография и статистика. София, Българското книжовно дружество, 1900. ISBN 954430424X. стр. 247.</ref> Според [[Димитар Гаџанов]], во 1916 година во селото живееле 495 Албанци.<ref>Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, в: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 267.</ref>
Според Димитар Гаџанов во 1916 година во Десово живеат 495 [[Албанци|Албанци муслимани]].
 
Според пописот од 2002 година, во селото Десово живеат 1.026 жители, од кои 566 [[Бошњаци]], 290 [[Албанци]], 145 Македонци, 20 [[Турци]], 3 [[Срби]] и 2 останати.<ref name="попис"/>
== Стопанство ==
 
{{Пописи|760|600|833|790|761|616|376|261|238|231}}
== Демографија ==
 
Според пописот од 2002 година, во селото Десово живеат 1.026 жители, од кои:<ref name="попис">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.stat.gov.mk/publikacii/knigaX.pdf|title=Попис на Македонија|date=2002|publisher=Завод за статистика на Македонија|language=македонски|accessdate=24 март 2016}}</ref>
Во продолжение е направен табеларен преглед на националниот состав на населението низ сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref>
{| class="wikitable"
|'''Националност'''
|'''Вкупно'''
|-
|[[Македонци]]
|145
|-
|[[Албанци]]
|290
|-
|[[Турци]]
|20
|-
|[[Роми]]
|0
|-
|[[Власи]]
|0
|-
|[[Срби]]
|3
|-
|[[Бошњаци]]
|566
|-
|други
|2
|}
На табелата е прикажан националниот состав на населението низ сите пописни години:<ref>Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година). [http://makstat.stat.gov.mk/PXWeb/pxweb/mk/MakStat/MakStat__Popisi__PopisNaNaselenie__PopisiNaseleniMesta/Popis_nm_1948_2002_NasPoEtnPrip_mk.px/?rxid=b7539b0f-f64f-46b7-b99d-a34d7ae55646 База на податоци МАКСтат]. Државен завод за статистика.</ref>
{| class="wikitable"
!Година
Ред 163 ⟶ 142:
|}
 
=== '''Родови:''' ===
Како едни од најстарите албански родови во селото се споменуваат родовите: ''Ајдиновци'', ''Цаловци'', ''Мечовци'' (и некои други). Доселени се од северна [[Албанија]] во втората половина на 18-от. век.<ref>Ивановски, Р. (2014). ''Албанците во Македонија само од 1780 година, д-р- Ристо Ивановски,''. Битола, 2014&nbsp;г., стр. 9.</ref>
 
Албански родови во Десовоселото се: ''Гач (18 куќи), Мечовци (12 куќи), Џаковци (7 куќи), Гоговци (5 куќи), Ајдиновци (3 куќи), Гулевци (1 куќа), Теновци (17 куќи), Барјактаровци (13 куќи), Еминовци (10 куќи), Тавчевци (10 куќи), Иковци (8 куќи), Фератовци (8 куќи), Садиковци (7 куќи), Кадриовци (3 куќи), Шабановци (3 куќи), Бајрамовци (3 куќи), Реџовци (3 куќи), Черговци (5 куќи), Алемовци (4 куќи), Шупевци (4 куќи), Дац (3 куќи), Реберовци (6 куќи), Џингаловци (5 куќи), Оџовци (4 куќи), Беловас (3 куќи), Киковци (2 куќи), Имер Муса (3 куќи), Полико (1 куќа), Мурат-Ќаја (1 куќа), Ајровци (3 куќи), Демирзан (3 куќи), Тетовци (3 куќи) и Вели-Кичевас (3 куќи)''. Првите шест рода потекнуваат од ист предок, сите овие родови се доселени од разни места во Северна [[Албанија]], кои дошле во Десово преку [[Тетово]], [[Кичево]] и [[Дебар]].<ref name="Јован"/>
 
Македонски родови во селото се: ''Митковци (6 куќи)'' доселени се 1923 година од [[Ораов Дол|Ореов Дол]], [[велешко]]; ''Терзиовци (2 куќи) и Соколовци (2 куќи)'' доселени се од [[Габровник]], велешко во 1925 година; ''Милошевци (3 куќи), Велевци (3 куќи), Долни Велевци (3 куќи) и Богоевци (3 куќи)'' доселени се од [[Габровник]] во 1924 и 1925 година; ''Тошевци (2 куќи)'' доселени се 1925 година од [[Дреновци]]; ''Ризовци (6 куќи), Стојановци (4 куќи) и Мијовци (3 куќи)'' и они се доселени од [[Габровник]] во три наврати 1924, 1926 и 1928 година; ''Думбазовци (3 куќи)'' доселени се 1924 и 1926 година од [[Мокрени]], [[велешко]]; ''Томевци (1 куќа)'' доселени се 1928 година од [[Галичник]]; ''Балаловци (3 куќи)'' доселени се 1928 година од [[Лактиње]], [[Дебрца]]; ''Петковци (2 куќи)'' доселени се 1925 година од [[Сливово]], [[Дебрца]]; ''Мицковци (1 куќа)'' доселени се 1933 година од [[Сливово]], [[Дебрца]]; ''Игновци (1 куќа)'' доселени се 1928 година од [[Теово]], [[велешко]]; ''Андрејевци (1 куќа)'' доселени се од [[Годивје (Охридско)|Годивје]], [[Дебрца]] во 1936 година; ''Стојан (1 куќа)'' доселен од некое село во [[Порече]] 1954 година; ''Ромбевци (1 куќа)'' доселени се од [[Ораов Дол|Ореов Дол]], [[велешко]] во 1924 година; ''Слободан (1 куќа)'' доселен 1926 година од [[Крушје Порече|Крушје]], [[Порече]]; ''Андон (1 куќа)'' доселен од [[Црешнево (Порече)|Црешнево]], [[Порече]] во 1954 година.<ref name="Јован"/>
 
Бошњачки родови во селото се: ''Бошњаци (2 куќи)'' доселени се 1955 година од [[Нови Пазар]]. После тоа доселен е поголем број на [[Бошњаци]] од Санџак.<ref name="Јован" />
 
== Општествени установи ==
Во селото работи [[ОУ „Пере Тошев“ - Десово|основното училиште „Пере Тошев“]], каде што се изведува настава до деветто одделение.<ref>„[http://www.opstinadolneni.gov.mk/mk/obrazovanie/ Образование]“. [[Општина Долнени]].</ref> Освен тоа, во селотом има и земјоделска задруга.<ref name="енциклопедија"/>
 
== Самоуправа и политика ==
Селото влегува во рамките на [[Општина Долнени]] од 1955 година.
 
Во периодот 1952-1955, селото било дел од Општина Дупјачани.
=== Изборно место ===
 
Во периодот 1950-1952, селото било седиште на истоимената општина.
Во селото постои изборното место бр. 1459 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместени во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://mojotizbor.mk/arhiva/parlamentarni-izbori-2011/9-uncategorised/194-opisi-na-izbiracki-mesto.html|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref>
 
=== Изборно место ===
Во селото постои изборното место бр. 1459 според [[Државна изборна комисија на Македонија|Државната изборна комисија]], сместено во просториите на основното училиште.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://mojotizbor.mk/files/izbiracki-mesta/ie5-dolneni.pdf|title=Описи на ИМ|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=10 јули 2020}}</ref>
 
На [[Македонски претседателски избори (2019)|претседателските избори во 2019 година]], на ова изборно место биле запишани вкупно 883 гласачи.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://rezultati.sec.mk/mk-MK/1/r/all/56/1613|title=Претседателски избори 2019|last=|first=|date=|work=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=3 ноември 2019}}</ref>
 
== Културни и природни знаменитостинаменитости ==
;Археолошки наоѓалишта<ref name="Коцо">{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академиjа на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|volume=II|isbn=9989649286}}</ref><ref name="Јован">''Трифуновски, Ј. Ф. (1988). ''Битољско - Прилепска котлина''. Антропогеографска проучавања. Београд.</ref>
* [[Брчки (Десово)|Брчки]] — населба од римско време;
* [[Горно Поле (Десово)|Горно Поле]] — некропола од доцноантичко време;
* [[Кале (Десово)|Кале]] — населба од доцноантичко време и среден век;
* [[Киш (Десово)|Киш]] — некропола од доцноантичко време;
* [[Клетовник (Десово)|Клетовник]] — некропола од доцноантичко време и среден век;
* [[Ламбичица (Десово)|Ламбичица]] — населба од неолитско време;
* [[Рамниште (Десово)|Рамниште]] - фурна од римско време;
* [[Селиште (Десово)|Селиште]] — населба од доцноантичко време;
* [[Цркварско (Десово)|Цркварско]] — населба од доцноантичко време;
* [[Манастириште (Десово)|Манастириште]] — црква од непознат период.
 
;Цркви<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски|page=18}}</ref>
* [[Црква „Св. Троица“ - Десово|Црква „Св. Троица“]] — селската црква, подигната е во почетокот на ХХ век;.
;Џамии<ref>{{наведена книга|last=Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски|title=Карта на верски објекти во Македонија|editor=Валентина Божиновска|publisher=Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи|location=Менора - Скопје|date=2011|isbn=978-608-65143-2-7|language=македонски|page=83}}</ref>
;Џамии
* [[Џамија (Десово)|Џамија]] - се наоѓа во центарот на селото;.
 
;Археолошки наоѓалишта<ref name="Коцо">{{наведена книга|last= Коцо|first=Димче|title=Археолошка карта на Република Македонија|publisher=Македонска академиjа на науките и уметностите|location=Скопје|date=1996|volume=II|isbn=9989649286}}</ref>
*[[Брчки (Десово)|Брчки]] — населба од римско време;
*[[Горно Поле (Десово)|Горно Поле]] — некропола од доцноантичко време;
*[[Кале (Десово)|Кале]] — населба од доцноантичко време и среден век;
*[[Киш (Десово)|Киш]] — некропола од доцноантичко време;
*[[Клетовник (Десово)|Клетовник]] — некропола од доцноантичко време и среден век;
*[[Ламбичица (Десово)|Ламбичица]] — населба од неолитско време;
*[[Рамниште (Десово)|Рамниште]] - фурна од римско време;
*[[Селиште (Десово)|Селиште]] — населба од доцноантичко време;
*[[Цркварско (Десово)|Цркварско]] — населба од доцноантичко време;
*[[Манастириште (Десово)|Манастириште]] — црква од непознат период;<ref name="Јован">''Јован Ф. Трифуновски, Битољско - Прилепска котлина, Антропогеографска проучавања, Београд 1998''</ref>
 
== Редовни настани ==
* [[Ден на Бошњаците]]
 
== Личности ==
;Родени во Десово
* Никола Здравков — македонски револуционер;
* [[Никола К. Стефанов]] — македонски партизан.
 
* [[Сеад Хајровиќ]] — фудбалер на англискиот прволигаш [[ФК Арсенал]]
 
== Култура и спорт ==
 
== Наводи ==
{{наводи|2}}
 
== Надворешни врски ==
{{ризница-ред|Desovo}}
* [http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_37.htm Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 247.]
 
* [http://↑%20„Македония%20и%20Одринско.%20Статистика%20на%20населението%20от%201873%20г.“%20Македонски%20научен%20институт,%20София,%201995,%20с.%2072-73. „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, с. 72-73.]
* [http://Гаджанов,%20Димитър%20Г.%20Мюсюлманското%20население%20в%20Новоосвободените%20земи,%20в:%20Научна%20експедиция%20в%20Македония%20и%20Поморавието%201916,%20Военноиздателски%20комплекс%20„Св.%20Георги%20Победоносец“,%20Университетско%20издателство%20„Св.%20Климент%20Охридски“,%20София,%201993,%20стр.%20267. Гаджанов, Димитър Г. Мюсюлманското население в Новоосвободените земи, в: Научна експедиция в Македония и Поморавието 1916, Военноиздателски комплекс „Св. Георги Победоносец“, Университетско издателство „Св. Климент Охридски“, София, 1993, стр. 267.]
{{Општина Долнени}}
 
[[Категорија:Десово| ]]
[[Категорија:Села во Македонија]]
[[Категорија:Прилепски села]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Десово“