Транспирација: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Услови и влијаење на транспирацијата врз растенијата . |
с Правописна исправка, replaced: се до → сè до (2), се додека → сè додека |
||
Ред 2:
[[Image:Afternoon Clouds over the Amazon Rainforest.jpg|thumb|[[Облаците]] во оваа слика од [[Амазонската дождовна џунгла]] се резултат од транспирација .]]
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
'''Транспирација''' е испарување на водата кај [[растенија]]та, најголем дел кај [[Лист (ботаника)|листовите]], но исто така и кај [[стебло]]то, [[цвет]]от, [[корен]]от. Најпрво растенијата ја примаат [[вода]]та заедно со [[Минерални соли|минералните соли]] преку коренот, потоа тие со помош на кореновиот притисок се искачуваат по стеблото. Тое се искачуваат низ спроводните цевчиња (ксилемот) и одат
Транспирација ( латински ; transpiriro _ испуштам , издишувам ) е процес на оддавање на водата во вид на водена пареа . Од преголема транспирација растенијата ги затвараат стомите , со тоа што растението почнува да се суши и да венее . Стомите имаат функција на размена на гасови и го регулираат оддавањето на водената пареа , а тоа е транспирацијата . Кај голем број на растенија стомите се отвараат за изгреј сонце , а се затвараат за време на зајди сонце . Услови од кој зависи отварањето и затварањето на стомите се : сончева светлина , вода , јаглерод диоксид и топлинска енергија . Како заштита од преголема транспирација , растенијата : ги затвараат стомите , листови во вид на игличка ( пример : голосемени растенија ) , дебела кутикула на латински : kutis _ кожа ( дебела кутикула има фикусот ) , листови во вид на боцки ( пример : кактуси ) и паѓање на листови ( пример : листопадни растенија ) .
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Физиологија на растенијата]]▼
==Објаснување==
Процесот на транспирација се одвива на тој начин што [[молекул]]ите на [[вода]]та што се присутни во набабрените клеточни ѕидови од епидермалните клетки, ги напуштаат интермицеларните простори на клеточниот ѕид и излегуваат во воздушната средина.
Испуштањето на водата трае
Меѓутоа, тоа се случува ретко, бидејќи дехидрираниот клеточен ѕид, прима вода од [[протоплазма]]та, а дехидрираната протоплазма од [[вакуола]]та. На тој начин се создава разлика во силата на цицањето на водата, што е последица на разликата во дехидратацијата во одделни клеточни структури, што се одвива на ист начин како во примарниот коренов систем само во обратна насока. <br />
Со силата на цицањето епидермалните клетки ја одземаат водата од клетките на [[мезофилот]] на листот каде концентрацијата на материите е пониска. По одземањето на водата од нив и тие стануваат поконцентрирани и способни за одземање вода од повнатрешните клетки. Процесот се одвива непрекинато од една до друга клетка
<br />
Нормален процес имаме кога растението прима повеќе вода одколку што ја испушта со транспирацијата. Во спротивен случај се јавува привремен недостиг на вода во растението што се одразува со свенување на листовите.
Транспирацијата може да биде:
Ред 26 ⟶ 25:
За разлика од стоматалната, која се регулира со механизмот на отворање и затворање на отворот на стомата, '''кутикуларната транспирација''' претставува процес што не го регулира растението. Таа се одвива кога стомите се затворени, односно во отсуство на стоматалната транспиација. Растенијата од зголемување на кутикуларната транспирација, освен со задебелување на [[кутикула]]та, се заштитуваат со образување восочни превлаки и со образување разновидни влакна што го штитат растението од прекумерно загревање.<br />
'''Лентицеларна транспирација''' е испуштање на водата преку [[лентицели]]те, а се врши кај старите изданоци на дрвенестите растенија. Во однос на другите видови таа транспирација е најслаба.
▲[[Категорија:Физиологија на растенијата]]
| |||