Индекс на човековиот развој: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Исправно име на предлошка, replaced: {{Legend| → {{легенда| (5) |
||
Ред 3:
|-
|valign="top"|
{{
{{
{{
|valign="top"|
{{
{{
|}|430px]]
'''Индексот на човековиот развој (ИЧР)''' е показател кој се пресметува преку нормализирани вредности на очекуваниот животен век, писменоста, образованието и [[БДП]] по глава на жител за населението во една земја. Тоа е стандарден начин за пресметување на човековиот развој во една земја, концепт кој според [[УНДП]] би требало да ги прошири опциите на луѓето и да им даде поголеми можности за образование, здравствена заштита, приходи, вработување, итн. Основен начин на употреба на ИЧР е да ги рангира земјите според тоа дали се развиени, во развој или неразвиени.
ИЧР бил развиен во [[1990]] од пакистанскиот економист Махбуб ул Хак и Ричард Џоли од универзитетот [[Јејл]] од САД, со помош на Густав Ранис и Мегнад Десаи. Од 1990 се употребува од Обединетите Нации во нивниот годишен извештај за човеков развој.
ИЧР комбинира три фактори:
* ''Очекуван животен век при раѓањето'', како показател на здравјето и долговечноста на популацијата,
* ''Знаење и образование'', мерено преку писменоста на возрасните (како 2/3 од тежината) и вкупното запишување во примарно, секундарно и терцијарно образование (како 1/3 од тежината),
* ''Животниот стандард'', изразен преку [[природен логаритам]] од [[бруто домашен производ|бруто домашниот производ]] (БДП) по глава на жител во УСД.
Вредноста на ИЧР може да се движи од 0 до 1. Вредности под 0,5 се смета дека претставуваат низок степен на развој на земјата. Сите земји со ИЧР под 0,5 се во Африка. ИЧР од 0,8 и повеќе се сметаат за развиени. Ова ги вклучува сите развиени земји од Северна Америка, Западна Европа, Источна Азија, како и некои земји во развој од Источна Европа. Седум земји, меѓу кои и Македонија, од 2007. година преминале во оваа група.
Во продолжение се дадени првите 30 земји во светот како што се рангираат според ИЧР во извештајот на ОН за 2007/2008:
{{col-begin}}
Ред 75:
{{Нормативна контрола}}
[[Категорија:Економски показатели]]
[[Категорија:Развој]]
[[Категорија:Социоекономија]]
[[Категорија:Одржливост]]
|