Ковачевица: Разлика помеѓу преработките

Основањето на Ковачевица традиционално се поврзува со доселениците од соседното село [[Рибново]] и веројатно од [[Банско (град)|Банско]]. За првпат селото било забележано во отоманските регистри во 15-16 век.<ref>Тулешков, Николай 2006. „Архитектурното изкуство на старите българи“ том 2. стр. 333</ref>. Во списокот на населби со регистрирани имиња на глави на домаќинства во втората половина на 15-тиот и почетокот на 16-от век, во селото Ковачевица биле регистрирани 17 лица.<ref>{{cite book | last = Гандев | first = Христо | title = Българската народност през XV век: Демографско и етнографско изследване | origyear = 1972 | url = http://www.promacedonia.org/hg/index.html | edition = II издание | year = 1989 | publisher = Наука и Изкуство | location = София | chapter = Населени места с регистрирани имена на главите на домакинствата (XV-XVI в.) | chapterurl = http://www.promacedonia.org/hg/poselen.html}}</ref>. Во [[1791]] година пристигнале 5-10 македонски семејства од селото [[Омотско]], [[Слимница]] и [[Добролишта]], Костурско, кои се населиле во долниот дел, наречен Арнаутска маламаала.<ref>{{Цитат периодика| last = Тилев | first = Жеко | authorlink = | coauthors = | year = 1987 | month = | title = Ковачевица | journal = Музеи и паметници на културата | volume = | issue = 1 | pages = 8 | publisher = Комитет за култура | id = | url = | format = | accessdate = }}</ref>. Костурчани, градители по професија, го основале училиштето за архитектонско градежништво Ковачевица<ref>{{ЕПК|1|441}}</ref> во 1820 година. Црквата „Св. Никола“ била изградена во 1847 година. Уште во овој период, селото претставувало значаен културен центар на целиот регион. Новата двокатна зграда на училиштето била изградена во 1888 година со донација на учителот Јорже Димитров, во спомен на загинатите три од неговите четири деца кога турските сили му ја запалиле целата куќа. И до денес, училиштето го ноди името „Јорже Димитров“.

Во текот на [[19 век]], селото било чисто македонско и припаѓало кон Неврокопската каза. Во 1865 година било основано читалиштето „Светлина“.<ref name="ЕПК2 35">{{ЕПК|2|35}}</ref> Во „[[Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника]]“ , издадена во [[Цариград]] во [[1878]] година и статистиката на машкото население од [[1873]], ''Ковачовица'' е наведено како село со 185 семејства и 630 [[Македонци]].<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г., Македонски научен институт, София, 1995, стр. 128 – 129.</ref>. Во 1889 година [[Стефан Верковиќ]] („[[Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи]]“) навел дека во селото имало 165 бугарски куќи.<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>Верковичъ, С.И. Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи, СПб, 1889, стр. 234 – 235.</ref>

Според статистиката на [[Васил К’нчов]] („[[Македонија. Етнографија и статистика]]“) во [[1900]] година селото имало 1400 жители, сите [[Македонци]].<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>[http://www.promacedonia.org/vk/vk_2_10.htm Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 195.]</ref>. Селото било под влијание на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]]. Според податоците на секретарот на егзархијата [[Димитар Мишев (публицист)|Димитар Мишев]] („[[La Macédoine et sa Population Chrétienne]]“) во [[1905]] година во селото живеале 1728 македонски егзархисти и 12 роми[[Роми]]. Во селото работело едно егзархиско училиште со 2 учители и 37 ученици.<ref name="БИМ">{{БИМ}}</ref><ref>Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 112-113.</ref>. Во 1908 – 1909 година селото имало 209 куќи.<ref>Извори за българската етнография, Т.3. Етнография на Македония, Съставители: Маргарита Василева и Колектив, София, 1998, стр.78.</ref>