Википедија

Теба (Египет): Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
сНема опис на уредувањето
Ред 4:
== Топонимија ==
{| class="wikitable" style="margin-left: auto; margin-right: auto; border: none;"
|<center>{{Hiero|''wꜣs.t''<br/>"City„Градот ofна the Scepter"жезолот“<ref>Adolf Erman and Hermann Grapow: ''Wörterbuch der ägyptischen Sprache.'' Akademie Verlag, Berlin 1971. стр. 259.</ref>|<center><hiero>R19</hiero></center>|align=center|era=egypt}}</center>
|<center>{{Hiero|''wꜣs.t''<br/>"City„Градот ofна the Scepter"жезолот“|<center><hiero>R19-t:niwt</hiero></center>|align=center|era=egypt}}
</center>
|<center>{{Hiero|''niw.t rs.t''<br/>"Southern„Јужниот City"Град“<ref>Erman/Grapow: ''Wörterbuch der ägyptischen Sprache'', pстр. 211.</ref>|<center><hiero>niwt:t*Z1-M24-t</hiero></center>|align=center|era=egypt}}
</center>
|<center>{{Hiero|''iwnw-sm’''<br/>"Heliopolis„Хелиополис ofна the South"Југот“<ref>Erman/Grapow: ''Wörterbuch der ägyptischen Sprache'', ppстр. 54,479.</ref>|<center><hiero>O28-nw:niwt-Sma</hiero></center>|align=center|era=egypt}}
</center>
|}
[[Египетски јазик|Египетското]] име за Теба билo „вст“ (''wꜣs.t'')'','' „Град на <nowiki><i id="mwNw">wꜣs</i></nowiki>“, на жезолот на [[Фараон|фараоните]], долго стап со главата на животно и чаталеста основа. Од крајот на [[Ново Кралство|Новото Кралство]], Теба била позната на египетски како „нивт-имн“ ({{Безпрелом|''niwt-'imn''}}), „Градот [[Амон|Амун]]“, поглаварот на тебанското божјо тројство чии други членови беа [[Мут]] и [[Консу]]. Ова име на Теба се појавува во [[Библија|Библијата]] како „Но Амон“ ({{Јаз|he|נא אמון}}) во Книгата на Нахум <ref>[[Nahum 3:8]].</ref> и исто така како „Но“ ({{Јаз|he|נא}}) спомнати во Книгата на Езекиел<ref>Ezekiel 30:14–16.</ref> и на Еремија.<ref>Jeremiah 46:25.</ref><ref>Huddlestun, John R. “Nahum, Nineveh, and the Nile: The Description of Thebes in Nahum 3:8–9.” Journal of Near Eastern Studies, том 62, бр. 2, 2003, стр. 97–98.</ref>
 
Теба е латинизирана форма на {{Lang-grc|Θῆβαι}}, хеленизиран облик на [[Демотско писмо|демотскиот египетски]] т'џпт („храмот“), што се однесува на ''jpt-swt''; храмот сега е познат по арапското име Карнак („утврдено село“), на северо-источниот брег на градот. Рано уште од [[Хомер|хомеровата]] ''[[Илијада]]'',<ref>''Iliad'', IV.406 и IX.383.</ref> Грците ја разликувале египетската Теба како {{Безпрелом|„Теба на стоте порти“}} ({{Јаз|grc|Θῆβαι ἑκατόμπυλοι}}, ''Тебаи хекатомпилои'' или „Сто-портна Теба“, наспроти „[[Теба (Грција)|Теба на седумте порти]]“ ({{Јаз|grc|Θῆβαι ἑπτάπυλοι}}, ''Тебаи Хепта Пилори'') во Боетија, Грција.
Ред 31:
 
=== Трет среден период ===
Контролата на локалните работи имала тенденција се повеќе и повеќе да оди во рацете на првосвештениците на Амун, така што за време на Третиот среден период, Првосвештеникот на Амун извршил апсолутна моќ над Југот, противтежа на [[Дваесет и прва египетска династија|21-та]] и 22-та династија кралеви кои владееле од Делтата. Бракот и посвојувањето ги зајакнале врските меѓу нив, ќеркиќерките на таниските кралеви се вметнале како Божја сопругасопруги на Амун од Теба, каде што имале поголема моќ. Тебанското политичко влијание се намалило само во доцниот период.
 
До околу 750 година пред нашата ера, Кушијците (Нубијците) го зголемувале своето влијание врз Теба и Горниот Египет. Куш, поранешната колонија на Египет станала своја империја. Во 721 година п.н.е., кралот Шабака на Кушитите ги победил комбинираните сили на Осоркон IV (22-ра династија), Пефтџаувибаст (23-та династија), Бакенранеф (24-та династија) и повторно го обединил Египет. Неговото владеење видело значителна количина на градежни работи преземени низ целиот Египет, особено во градот Теба, што го направил главен град на неговото кралство. Во Карнак, тој подигнал розова гранитна статуа на себе како носи Пхент (двојната круна на Египет). Тахарка остварил многу значајни проекти во Теба (пр. Киоскот во Карнак) и Нубија, пред Асирците да започнат да водат војна против Египет.
Ред 86:
* [https://whc.unesco.org/en/list/87/ Повеќе информации за античка Теба, место за светско културно наследство]
* [http://www.thebanmappingproject.com/ Тебански проект на мапирање]
* [http://archive.cyark.org/ancient-thebes-intro Рамесеум / Архива на дигитални медиуми со античка Теба (фотографии, ласерски скенови, панорами)], податоци од египетскиот Врховен совет за антиквитети/партнерство за истражување на <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/CyArk" rel="mw:ExtLink" title="CyArk" class="cx-link" data-linkid="617">CyArk</a>
* [http://www.international.icomos.org/risk/2001/egyp2001.htm Наследството на ИКОМОС со ризик 2001/2002]
{{Почетна кутија}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Теба_(Египет)“