Пролив: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Промена на тековен параметар, replaced: deadurl=no → url-status= (2), dead-url=yes → url-status=dead using AWB
Ред 1:
 
{{Медицинско предупредување}}
{{Infobox medical condition (new)
Ред 5 ⟶ 4:
| synonyms = Дијареја, дрскавица
| image = Multiple rotavirus particles.jpg
| caption = Електронска микрографија на [[ротавирус]], причината за скоро 40% од хоспитилизациите од дијареја кај деца под пет години<ref name=WHO2010a>{{cite web |url=http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241598415_eng.pdf |title=whqlibdoc.who.int |work=[[World Health Organization]] |deadurlurl-status=no |archive-url=https://web.archive.org/web/20101108051648/http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241598415_eng.pdf |archive-date=8 November 2010 }}</ref>
| field = [[Инфективна болест]], [[гастроентерологија]]
| symptoms = Чести столици, [[дехидрација]]<ref name=WHO2013>{{cite web|title=Diarrhoeal disease Fact sheet N°330|url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs330/en/|website=World Health Organization|access-date=9 July 2014|date=April 2013|deadurlurl-status=no|archive-url=https://web.archive.org/web/20140717205014/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs330/en/|archive-date=17 July 2014}}</ref>
| onset =
| duration =
Ред 20 ⟶ 19:
| deaths = 1,3 милиони(2015)<ref name=GBD2015De>{{cite journal | author = GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators | title = Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 | journal = Lancet | volume = 388 | issue = 10053 | pages = 1459–1544 | date = October 2016 | pmid = 27733281 | pmc = 5388903 | doi = 10.1016/s0140-6736(16)31012-1 }}</ref>
}}
'''Пролив''', '''дрскавица'''<ref>{{ДРМЈ|дрскавица}}</ref> или '''дијареја'''<ref>{{ДРМЈ|дијареја}}</ref> – зачестено празнење на [[дебело црево|цревата]] во вид на ретка, слузава [[столица]].<ref>{{ДРМЈ|пролив}}</ref> Проливот претставува абнормално брзо движење на фекалните материи низ [[дебело црево|дебелото црево]],<ref name="r4"> Arthur C. Guyton M.D, John E. Hall Ph.D: ''Медицинска физиологија'', IX издање ("Савремена администрација“ Београд, 1999.)</ref> што за последица има зголемување на содржината на течностите или волументо на цревната содржина <ref name="dok"> Прим др Споменка Чучак: ''Дијареја - симптом различитих болести''</ref> и зачестено вршење нужда со водникави столици со различен степен на [[вискозитет]].<ref name="forum">{{Cite web|url=http://www.x3mforum.com/smf/index.php?topic=6690.50;wap2|title=Најчешћи симптоми и обољења|accessdate=|last=|first=|others=|date=|work=|publisher=|archive-url=https://web.archive.org/web/20080924224136/http://www.x3mforum.com/smf/index.php?topic=6690.50;wap2|archive-date=24. 9. 2008|dead-url-status=yesdead}}</ref> Исфрлената цревна содржина понекогаш може да содржи примеси на [[крв]], [[гној]] и други материи. Пред самото настапување на оваа состојба доаѓа до изразена перисталтика (цревни движења), што неретко е проследено со болни грчеви.
 
Дијарејата може да биде акутна (кога настапува изненадно, кратко трае и проаѓа без последици) или хронична (кога трае по неколку недели или месеци).<ref name="forum"/> Во случаите на сериозна [[неисхранетост]] оваа состојба може да предизвика и [[смрт]], што особено често се случува во неразвиените земји.
Ред 26 ⟶ 25:
== Етиологија и клиничка слика ==
 
Дијарејата ја предизвикуваат различни [[етиологија|етиолошки]] фактори, меѓу кои посебно се издвојуваат [[вирус]]ните инфекции, [[паразит]]ите и [[бактерија|бактериските]] токсини.<ref name="e1">[http://www.journals.uchicago.edu/cgi-bin/resolve?CID36827 Wilson ME (2005). "Diarrhea in nontravelers: risk and etiology". Clin. Infect. Dis. 41 Suppl 8: S541–6.]</ref> Освен тоа, меѓу честите причинители се вбројуваат: запаление на цревата, [[колера]], [[дизентерија]], стомачен [[тифус]], [[Грејвс-Базедовлева болест|Грејвсова болест]], [[улцерозен колитис]], [[Кронова болест]], [[ботулизам]], нарушувања на лачењето [[хормони]] на [[штитна жлезда|штитната жлезда]], преголемо консумирање [[алкохол]], труење со [[храна]], контраиндикации при земање [[лек]]ови, [[стомачен грип]], [[страхв]], емотивна возбуда итн.<ref name="forum"/> Сите овие фактори предизвикуваат дијареја преку четири различни механизми:
 
* зголемување на осмотскиот притисок,
Ред 105 ⟶ 104:
[[Категорија:Цревни болести]]
[[Категорија:Симптоми]]
[[Категорија:Села во Македонија]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Пролив