Отсечка: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
с Јазична исправка, replaced: ==Надворешни линкови== → == Надворешни врски == using AWB
Ред 4:
* Во [[Евклидова геометрија|Евклидовата геометрија]], за посебни (дистинктни) точки А и В, постои една единствена отсечка со крајни точки А и B и истата се означува со <math>\overline{AB}</math>&nbsp;.
* Отсечка е еднодимензионален објект, т.е. има 0 ширина и 0 висина.
* Отсечка има краеви така да има одредена должина која е растојанието помеѓу крајните точки.
 
==Дефиниција на отсечка==
Нека А и В се две посебни точки. Отсечката <math>\overline{AB}</math> е множеството на сите точки &nbsp; <math>C=A(1-t)+Bt</math> &nbsp; каде што &nbsp; <math>t \in [0,1]</math>&nbsp;.
 
==Средина (средна точка) на отсечка==
[[Податотека:wiki_otsecka_primer_va.png|right|frame|С e средната точка на отсечката - '''[http://www.emathforall.com/wiki/RecnikT/Otsechka <br />Oди на интерактивноста]''' <ref>{{cite web | url=http://www.emathforall.com/wiki/RecnikT/Otsechka| title =Отсечка | publisher =Л.Стојановска}} интерактивен {{mk}}</ref>]]
Нека А и В се две посебни точки. Тогаш средина, односно средната точка на отсечката &nbsp; <math>\overline{AB}</math> &nbsp; е точката &nbsp; <math>C=\frac{A+B}{2}</math> &nbsp;.
 
*Во 2-димензионален простор: <math>A=(x_1,y_1)</math> &nbsp; <math>B=(x_2,y_2)</math>.
Ред 21:
 
==Должина на отсечка==
[[Податотека:Segment_length.gif|right|frame|Доказ: Должина на отсечка со Питагорова теорема ]]
Должината на <math>\overline{AB}</math> e и растојанието помеѓу А и В. Истата се означува со <math>| \overline{AB} | \,=\, \delta_{A,B}</math>.
 
Во 2-димензионален простор:
*Должина на '''отсечка паралелна со ''х''-оската''', односно со крајни точки A=(''x''<sub>1</sub>,''y'') и B=(''x''<sub>2</sub>,''y'') со истата у-координата и ''x''<sub>2</sub>&gt;''x''<sub>1</sub> е: &nbsp; <math>\delta_{A,B} = | \overline{AB} | = x_2-x_1</math>.
*Должина на '''отсечка паралелна со ''y''-оската''', односно со крајни точки A=(''x'',''y''<sub>1</sub>) и B=(''x'',''y''<sub>2</sub>) со истата x-координата и ''y''<sub>2</sub>&gt;''y''<sub>1</sub> е: &nbsp; <math>\delta_{A,B} = | \overline{AB} | = y_2-y_1</math>.
 
*Точки: &nbsp; <math>A=(x_1,y_1)</math> &nbsp; <math>B=(x_2,y_2)</math>. &nbsp; Должината на &nbsp; <math>\overline{AB}</math> е: &nbsp;
<math>\delta_{A,B} = | \overline{AB} | = \sqrt{(x_2-x_1)^2+(y_2-y_1)^2}</math> &nbsp;
Ред 34 ⟶ 33:
Во 3-димензионален простор:
*Точки: &nbsp; <math>A=(x_1,y_1,z_1)</math> &nbsp; <math>B=(x_2,y_2,z_2)</math>. &nbsp; Должината на &nbsp; <math>\overline{AB}</math> е: &nbsp;
<math>\delta_{A,B} = | \overline{AB} | = \sqrt{(x_2-x_1)^2+(y_2-y_1)^2+(z_2-z_1)^2}</math>
 
Доказ: Се користи Питагорова теорема.<ref>http://www.regentsprep.org/Regents/math/geometry/GCG3/Ldistance.htm {{en}}</ref>
 
*Во 2Д: Во анимацијата е опишана наједноставната верзија каде што ''x''<sub>2</sub>&gt;''x''<sub>1</sub> и ''y''<sub>2</sub>&gt;''y''<sub>1</sub>. За произволни точки А и В, едноставно треба да се додава апсолутна вредност околу двете разлики |''x''<sub>2</sub> - ''x''<sub>1</sub>| и |''y''<sub>2</sub> - ''y''<sub>1</sub>|. Потоа по примена на Питагорова теорема и поради тоа што (|''x''|)<sup>2</sup>=''x''<sup>2</sup>, знаковите за апсолутна вредност се бришат како непотребни.
 
*Во 3Д: Два пати се користи Питагорова теорема. Најпрво се формира помошна точка <math>B'=(x_2,y_2,z_1)</math> со истата z-координата како А така да А и B' лежат на истата рамнина ''z''=''z''<sub>1</sub>. Се користи формулата од 2Д, односно Питагорова теорема со што <math>| \overline{AB'} | = \sqrt{(x_2-x_1)^2+(y_2-y_1)^2}</math>. Сега повторно се корисити Питагорова теорема на триаголникот со темињата А, B' и В забележувајќи дека <math>| \overline{BB'} | = \sqrt{(z_2-z_1)^2}</math> &nbsp; за да се доби дадената формула.
 
Ред 60 ⟶ 58:
| width="180"|[[Податотека:Wiki_otsecka_half-open_2.png|150px]]<br /> Полуотворена отсечка<br />C=A(1-''t'')+B''t'', ''t'' &isin; (0,1]
|}
 
 
==Ориентирана отсечка==
Ред 70 ⟶ 67:
 
===Параметарски облик на отсечка===
Нека се дадени две точки <em>А</em>(<em>x</em><sub>1</sub>,<em>y</em><sub>1</sub>,<em>z</em><sub>1</sub>) и <em>B</em>=(<em>x</em><sub>2</sub>,<em>y</em><sub>2</sub>,<em>z</em><sub>2</sub>).
 
*Параметарски облик на ориентираната отсечка која почнува во А, а завршува во В е ограничување на [[%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0_Права (%D0%B3%D0%B5%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%98%D0%B0геометрија)#.D0.92.D0.BE_3BE 3.D0.94_94 .D0.BF.D1.80.D0.BE.D1.81.D1.82.D0.BE.D1.80:_ .D0.BD.D0.B8.D0.B7_B7 .D0.B4.D0.B2.D0.B5_B5 .D1.82.D0.BE.D1.87.D0.BA.D0.B8| параметарскио облик на правата која врви низ А и В]] за ''t'' &isin; [0,1], односно
&nbsp;&nbsp;<math>\left\{ {\begin{array}{*{20}{l}} {x(t) = {x_1}+{a}t }\\ {y(t) = {y_1}+{b}t }\\{z(t) = {z_1}+{c}t } \end{array}} \right.</math> каде што <math>{ a = (x_2-x_1)}, \, { b = (y_2-y_1)} , \, { c = (z_2-z_1)}</math>&nbsp;, &nbsp; <math>t \in [0,1]</math>&nbsp;<ref>http://tutorial.math.lamar.edu/Classes/CalcIII/LineIntegralsPtI.aspx {{en}}</ref>
 
Ред 86 ⟶ 83:
*[[Права (геометрија)]]
*[[Полуправа]]
*[[Интервал (математика)| Интервал]]
*[[Наклон]]
*[[Аналитичка геометрија]]
*[[Крива (математика)|Крива]]
 
== Надворешни линковиврски ==
*[http://wiki.geogebra.org/mk/Отсечка_Наредба Геогебра наредба: Отсечка] {{mk}}
* http://www.youtube.com/watch?v=iA-kpdSz4mw видео за пресметување на должина на отсечка {{en}}
* http://en.wikipedia.org/wiki/Line_segment {{en}}
 
[[Категорија: Елементарна геометрија]]
[[Категорија: Геометрија]]
[[Категорија: Математичко образование]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Отсечка